ANALİZ: Hindistan, Pakistan’dan Gelen Tüm İthalatları Yasakladı! Gerginlik Tırmanıyor, Gelişen Piyasalar Tedirgin

Hindistan, nükleer silahlı komşusu Pakistan ile artan gerginliklerin ortasında, bu ülkeden gelen veya bu ülke üzerinden geçen tüm ithalatı derhal geçerli olmak üzere yasakladığını duyurdu. Ayrıca Pakistan bayraklı gemilerin Hindistan limanlarına uğraması da yasaklandı.

Hindistan Dış Ticaret Genel Müdürlüğü’nün cumartesi günü yayımladığı bildiride, yasağın “ulusal güvenlik ve kamu politikası” gerekçesiyle alındığı vurgulandı.

Kararın arka planında, 22 Nisan’da Hindistan kontrolündeki Keşmir’in Pahalgam bölgesinde meydana gelen ve 26 turistin hayatını kaybettiği silahlı saldırı bulunuyor. Hindistan, bu saldırının arkasında Pakistan’ın olduğunu öne sürerken, İslamabad bu iddiaları kesin bir dille reddetti. Pakistan ise, Hindistan’ın askeri operasyon hazırlığında olduğuna dair “güvenilir istihbarata” sahip olduklarını açıkladı.

Pakistan Misilleme Yaptı: Ticaret, Hava Sahası ve Diplomatik Hatlar Kesildi

Pakistan yönetimi, Hindistan’a misilleme olarak sınır ticaretini durdurdu, hava sahasını Hint uçaklarına kapattı ve Hint diplomatları sınır dışı etti. Ayrıca, Hindistan’ın on yıllardır süren su paylaşımı anlaşmasını ihlal etmesi durumunda bunu “savaş ilanı” sayacaklarını bildirdi.

Hindistan, cumartesi günü yaptığı ek açıklamada, Pakistan bayraklı hiçbir geminin Hindistan limanlarına yanaşamayacağını ve Hint bayraklı gemilerin de Pakistan limanlarını ziyaret edemeyeceğini belirtti.

ABD’den İki Tarafa da “Sakin Olun” Mesajı

ABD, tansiyonun daha da yükselmesini engellemek için Hindistan ve Pakistan’a çağrıda bulundu. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Pakistan’ın saldırganları yakalama konusunda Hindistan’la iş birliği yapmasını umduklarını ifade etti ve Hindistan’a “bölgesel çatışmaya yol açmayacak şekilde” hareket etmesi çağrısında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da her iki ülkenin yetkilileriyle ayrı ayrı görüşerek tansiyonun düşürülmesi için iş birliği yapılmasını istedi.

TIMES: En kötüsünün geride kaldığını düşünmek bir hata olur

Pahalgam saldırısı son derece vahşiceydi; birçok kişi kafasından, infaz tarzında vurularak öldürüldü. Keşmir’de sivillerin—hele ki turistlerin—hedef alınması nadirdir ve Hindu kurbanların dinlerinden dolayı özellikle seçildikleri bildirildi. Bu trajedi, Hindistan genelinde halktan askerlere, hükümet yetkililerine kadar herkesin sinir uçlarına dokundu.

Bu nedenlerle, Hindistan’ın askeri harekât başlatma olasılığı güçlü bir ihtimal olarak kalıyor. Hindistan’ın Hindu milliyetçisi hükümeti, özellikle misilleme yapma kararlılığını defalarca dile getirdikten sonra, hareketsiz kalırsa ciddi siyasi zarar görebilir.

Eğer Hindistan düğmeye basarsa, Pakistan’ın karşılık vermesi neredeyse kesin. Pakistanlılar, ülkelerinin hiçbir ilgisi olmadığını düşündükleri korkunç bir olaydan sorumlu tutulmalarına öfke duyuyor. (Pakistan geçmişte Keşmir’deki aşırılık yanlısı grupları desteklemiş olsa da, Yeni Delhi son saldırıyla ilgili herhangi bir kanıt sunmuş değil.) Pakistan, Hindistan’ın atacağı her saldırıyı sebepsiz bir provokasyon olarak görecektir. Ayrıca, Pakistan’ın sivil ve askeri yönetimi içeride oldukça popüler olmayan bir durumda; olası bir saldırı, İslamabad’a halkı etrafında toplamak için ekstra bir motivasyon sağlar.

İki ülke arasındaki diplomatik alan da daralıyor. Hindistan ve Pakistan, iki önemli ikili anlaşmayı askıya aldı: sınır ötesi su paylaşımını düzenleyen Indus Suları Anlaşması ve anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözülmesini öngören Simla Anlaşması.

Neyse ki, nükleer silahlar hâlâ bir caydırıcılık unsuru olmaya devam ediyor. Hindistan ve Pakistan, tüm sıcak savaşlarını 1998’de resmen nükleer güç olmadan önce yapmıştı. Ancak son yıllarda giderek artan sınırlı güç kullanımı konusunda oldukça rahatlar. 2016’da Hint komandoları, Pakistan kontrolündeki Keşmir’e geçerek militan hedeflere “cerrahi operasyonlar” düzenledi. 2019’da ise, Pakistanlı cihatçı grup Jaish-e-Mohammed’in üstlendiği ve 40 Hint güvenlik görevlisinin ölümüne neden olan saldırı sonrası, Hindistan ilk kez 1971’den bu yana Pakistan topraklarına hava saldırısı düzenledi. Pakistan savaş uçaklarını havalandırdı ve iki ülkenin hava kuvvetleri arasında bir hava çatışması yaşandı.

Bu gerçeklerle karşı karşıya kalan Yeni Delhi, Pakistan’daki militanlara yönelik suikastlar gibi örtülü operasyonlarını artırmayı tercih edebilir. Bu sayede taktik hedeflerine ulaşırken inkâr edilebilirlik zeminini de korumuş olur. Bunun ötesinde, Hindistan halkının intikam talebini karşılamak için Pakistan içindeki militan gruplara doğrudan saldırmayı da tercih edebilir.

Yeni Delhi’nin sıcak bir savaş başlatmak gibi bir niyeti yok. Ancak taraflardan herhangi birinin yapacağı bir hata ya da yanlış hesaplama, tüm denklemi bozabilir.

Gelişen Piyasalar gerginliği sevmedi

Hindistan ve Pakistan arasındaki kriz, özellikle Güney Asya piyasaları üzerinde jeopolitik risk primini artırmış durumda. Özellikle:

Hindistan hisse senetleri bu haftayı sınırlı düşüşle kapatsa da, yatırımcılar savunma harcamalarının artacağı ve ekonomik büyümenin sekteye uğrayabileceği endişesini taşıyor.

Pakistan piyasalarında volatilite gözle görülür şekilde arttı. Rupide değer kaybı, tahvil faizlerinde yükseliş ve CDS primlerinde artış dikkat çekiyor.

Yabancı yatırımcılar bölgedeki pozisyonlarını gözden geçiriyor; özellikle gelişen piyasa fonlarının Güney Asya’dan kısmi çıkış yaptığı bildiriliyor.

Gelişen Piyasalar genelinde risk iştahı, Hindistan-Pakistan sınırında olası bir sıcak çatışma ihtimali nedeniyle temkinli kalmaya devam ediyor.

Ancak, ABD ve Çin gibi küresel aktörlerin arabuluculuk ve tansiyonu düşürme çabaları, yatırımcıların “kontrollü gerilim” senaryosuna daha fazla ihtimal vermesine yol açıyor. Bu da Gelişen Piyasa varlıklarında sert satışlar yerine dalgalı ve temkinli fiyatlama davranışına neden oluyor.

Dış basın kaynakları