Ekonomi
Trump’ın tarifelerinin rüzgarı imalat sektörünü es geçmedi: İmalat sektörü nisan ayında da daraldı
Trump'ın vergi tarifelerinin ardından imalat sektörü nisan ayında ikinci kez üst üste daraldı. Gümrük vergileri arzı sekteye uğratırken fabrika çıkış maliyeti artmaya devam ediyor.

ABD imalat sektörü, Nisan ayında üst üste ikinci kez küçülme kaydederek ekonomideki kırılganlığı gözler önüne serdi. Yaşanan daralmanın arkasında, Başkan Trump’ın “Amerika’yı Koruma” iddiasıyla hayata geçirdiği gümrük vergilerinin yarattığı domino etkisi yatıyor.
Trump’ın politikaları yüzünden ithal ürünlere getirilen ek vergiler, üretim maliyetlerini şişirerek fabrikaları zora soktu.
Hammadde sıkıntısı nedeniyle fabrika çıkış fiyatlarındaki yükseliş eğilimi sürüyor. Daralan karlılık, bazı şirketleri personel azaltmaya zorladı.
Institute for Supply Management (ISM) verileri, sektör temsilcilerinin gümrük politikalarını “iş yükünü artıran ana etken” olarak işaret ettiğini ortaya koydu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’daki “Özgürlük Günü” açıklamalarıyla yürürlüğe giren agresif gümrük vergileri, imalat sektöründe şok etkisi yarattı. Çin mallarına getirilen %145’lik ek vergi, Pekin ile ticaret savaşını alevlendirirken, ABD’nin diğer ticaret ortaklarına karşı vergiler ise 90 günlüğüne askıya alındı.
Kritik veriler krizin etkisini gözler önüne seriyor
ISM imalat endeksi, Nisan’da 48.7’ye (Mart: 49.0) düşerek 5 ayın en düşük seviyesini gördü. Endeksin 50’nin altında kalması, ekonomiye %10.2 katkı yapan imalat sektöründeki küçülmenin sürdüğünü gösteriyor.
Gümrük vergisi paniği GSYH’yi vurdu
ABD’de işletmelerin Nisan ayında yürürlüğe girecek gümrük vergilerinden kaçmak için başlattığı “panik ithalat” dalgası, beklenmedik bir şekilde: GSYİH büyümesini ilk çeyrekte baskıladı, PMI endeksini yapay olarak şişirdi, tedarik zincirinde kargaşa yarattı.
Fabrikalar vergi artışı öncesi acil hammadde stoklama yarışına girdiği için tedarikçi teslimat sürelerini uzattı, envanter seviyelerini yükseltti ve tüm bunlar PMI’yı teknik olarak “olduğundan daha iyi” gösterdi, şişirdi.
Santander ABD Sermaye Piyasaları Baş ABD ekonomisti Stephen Stanley: “Gümrük vergileri etrafındaki kaos, faaliyetlerde keskin bir düşüşe neden olurken, aynı zamanda daha uzun teslimat süreleri ve stok birikimine yol açıyor.”
İmalat sektörü ithal ham maddelere büyük ölçüde bağımlı. PMI’da üst üste ikinci aylık düşüş, Trump yönetimi altında daha az katı bir düzenleyici ortam ve Federal Rezerv faiz indirimleri umutlarının tetiklediği imalattaki kısa süreli toparlanmaya son verdi.
Büyümeye devam eden ve daralan sektörler
Elektrikli ekipmanlar, ev aletleri ve bileşenler, bilgisayar ve elektronik ürünler ile makine gibi 11 sektör büyüme kaydederken, ahşap, kağıt ürünleri ve ulaşım ekipmanları da dahil olmak üzere 6 sektör daralma bildirdi.
Ulaşım ekipmanı üreticileri, gümrük vergilerinin operasyonları etkilediğini belirterek özellikle “sınır geçişlerindeki gecikmeler ve karmaşık, tam olarak anlaşılamayan vergi hesaplamaları” sorunlarına dikkat çekti.
Bilgisayar ve elektronik ürün üreticileri, “Çin’den gelen tüm sevkiyatların askıya alındığını” belirterek “işimiz veya müşterilerimiz için kabul edilebilir bir kar marjı sağlayacak fiyatları sürdürmek mümkün değil” açıklamasını yaptı.
Özetle, büyüyen sektörlerdeki artışa rağmen, tedarik zincirleri üzerindeki gümrük vergisi baskısı devam ediyor ve özellikle Çin’e bağlı sektörleri vuruyor.
Ayrıca gümrük politikaları, yerli üreticilere fiyat esnekliği sağlarken, nihai tüketiciye ek maliyet olarak yansımaya devam ediyor.