BYD’nin Kârı Üçüncü Çeyrekte %33 Düştü: Çinli Elektrikli Araç Devi Yurt Dışına Yöneliyor

Yurtiçinde “fiyat savaşı” baskısı artarken, BYD gözünü dış pazarlara dikti

Çin’in en büyük elektrikli araç üreticisi BYD, 2025’in üçüncü çeyreğinde %33 kâr düşüşü bildirdi. Bu gerileme, Pekin yönetiminin agresif iç pazar rekabetine karşı yürüttüğü kampanyalar sonrası şirketin uluslararası büyüme stratejisini hızlandırmasının ne kadar kritik hale geldiğini ortaya koydu.

Tesla’ya rakip, ama büyüme yavaşlıyor

Elon Musk’ın Tesla’sına en büyük küresel rakip olarak gösterilen Shenzhen merkezli BYD, Temmuz–Eylül döneminde 7,8 milyar yuan (1,1 milyar dolar) net gelir açıkladı. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemindeki 11,6 milyar yuan’a göre ciddi bir düşüşe işaret ediyor. Analistlerin 9,6 milyar yuan beklentisinin de altında kalan sonuç, ikinci çeyrekteki 6,36 milyar yuan’a göre ise kısmi bir iyileşme anlamına geliyor.

Mayıs ayında batarya şarjı ve otonom sürüş teknolojilerindeki yeniliklerle hisseleri rekor kıran BYD, hükümetin aşırı indirim uygulamalarına ve tedarikçi ödeme denetimlerine yönelik kısıtlamaları sonrası değerinin üçte birini kaybetti.

Yurt dışı fabrikalar ve gemi filosu

BYD şu anda Çin pazarında satılan her 10 elektrikli araçtan yaklaşık 3’ünü üretiyor. Ancak Geely gibi yerli rakiplerin yükselişi şirketi yurt dışı satışlarını hızla artırmaya itti. Şirket; Brezilya, Macaristan, Endonezya, Tayland, Türkiye ve Özbekistan’da yeni fabrikalar kuruyor ve araçlarını ihraç etmek için sekiz özel gemiden oluşan bir filo inşa ediyor.

Yeni teknolojiler: yarı katı piller ve gigadöküm

Analistler, BYD’nin önümüzdeki aylarda yarı katı hâl elektrolitli bataryalar gibi enerji yoğunluğunu artıracak teknolojiler açıklamasını bekliyor. Ayrıca şirket, Tesla’nın öncülük ettiği “gigadöküm” üretim sürecini test ediyor. Bu yöntemle araç gövdesi tek parça olarak 9.000 tonluk baskıyla üretiliyor; 72 parçalık montaj ihtiyacını ortadan kaldırarak araçları hafifletiyor.

BYD ayrıca 2026’da yeni bir tasarım revizyonuna hazırlanıyor. Analist Feng Xiao, markanın 7 yıldır kullandığı “ejderha yüzü” tasarımına tüketicilerin artık ilgi göstermediğini belirterek, “BYD şu anda arabalarının görünümünü yeniden tasarlıyor” dedi.

Rakamlar ve marjlar

Üçüncü çeyrek geliri 195 milyar yuan olarak açıklanırken, bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre %3 düşüş ve analistlerin 216 milyar yuan tahmininin altında kaldı. Brüt kâr marjı %17,6 ile bir önceki çeyreğin (%16,27) üzerinde, ancak 2024 üçüncü çeyreğindeki %21,9’un gerisinde kaldı. Marjdaki iyileşme, BYD’nin yurt dışı pazarlara ve premium modellere yönelmesinden kaynaklanıyor.

İhracat rekoru ve küresel hedef

Şanghay merkezli Automobility verilerine göre, BYD’nin ilk dokuz ayda ihracatı %14 artarak 705.000 araca ulaştı. Şirket, bu yıl toplamda 800.000 ila 1 milyon arası yurt dışı satış hedefliyor. Toplam satış tahmini 4,6 milyon araç, uzun vadeli hedef ise bunun yarısını Çin dışından elde etmek.

Çin, 2023’te Japonya’yı geçerek dünyanın en büyük otomobil ihracatçısı olmuştu. Ancak 2025 itibarıyla ihracatın %35’i elektrikli ve plug-in hibrit araçlardan oluşuyor. BYD, bu dönüşümün %40’lık payla ana sürükleyicisi konumunda.

Çin’in EV Savaşları: Fiyat Düşüşü Yarışı Sektörü Krize Sürüklüyor

Çin’in devasa elektrikli araç pazarı artık bir “kan gölüne” dönmüş durumda. 100’den fazla üreticinin rekabet ettiği sektörde şirketler, fiyatları maliyetin altına çekerek sadece stok eritmeye odaklanıyor.

Sürdürülemez fiyat rekabeti

2023 sonundan bu yana süren bu “sıfır toplamlı oyun”da artık kâr değil, hayatta kalma öncelikli hale geldi. BYD ve Tesla dâhil pazar liderleri dahi sürekli indirim yapıyor. Bu agresif fiyat savaşları, birçok girişimci markayı batırırken büyük oyuncuların da kâr marjlarını eritiyor.

Yeniliğin bedeli

Şirketler, operasyonel kayıpları karşılamak için Ar-Ge bütçelerini kısmak zorunda kalıyor. Bu da Çin’in batarya, otonom sürüş ve akıllı kokpit teknolojilerindeki liderliğini tehdit ediyor. Uzmanlar, bu fiyat savaşının uzun vadede inovasyonu felce uğratabileceği uyarısında bulunuyor.

Zorunlu konsolidasyon geliyor

Uzmanlara göre, bu aşırı kalabalık pazar kısa sürede büyük bir konsolidasyon sürecine girecek. Sermaye ve ölçek gücü olmayan markalar ya birleşecek ya da piyasadan silinecek.

Ayakta kalmanın üç koşulu var: devasa ölçek, uzun süre zarar tolere edebilme kapasitesi ve yurt dışı satış ağı. Bu süreç sonunda Çin, küresel arenada daha az ama çok daha güçlü EV üreticileriyle yoluna devam edecek.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]