Allianz Küresel Varlık Raporu 2025: Türkiye kişi başı servette 46. Sırada!

Allianz’ın 2025 Küresel Varlık Raporu’na göre 2024 yılında küresel çapta hane halklarının finansal varlıkları yüzde 8,7 oranında arttı. Bir önceki yılın yüzde 8’lik oranını aşarak yeni bir rekorun kırıldığı 2024 yılında Türkiye’de hane halklarının servetleri enflasyon nedeniyle reelde yüzde 8 oranında geriledi. Türkiye, bu oranla kişi başı servette en zengin ülkeler sıralamasında 2023 yılındaki yerini korudu ve 46’ncı sırada kaldı.

Dünyanın güçlü sigorta ve varlık yönetimi şirketlerinden Allianz, yaklaşık 60 ülkedeki hane halklarının varlık ve borç durumunu inceleyen Küresel Varlık Raporu’nun 16. edisyonunu yayınladı. Rapora göre 2024 yılı, küresel olarak hane halklarının finansal varlıklarının yüzde 8,7’lik artışıyla yeni bir rekorun kırıldığı yıl oldu. Türkiye’de ise hane halklarının brüt finansal varlıkları yüzde 45,8 artarken, reel olarak yüzde 8 oranında geriledi.

Rapora göre, 2024 yılı, küresel ekonomi ve özel hanelerin finansal varlıkları için büyüme yılı oldu. Finansal varlıklar yüzde 8,7 artarak bir önceki yılın yüzde 8’lik güçlü büyümesini de aştı. 2024 sonunda toplam finansal varlıklar 269 trilyon Euro’ya ulaştı. Bu rakamlar mutlak bir rekora işaret etse de finansal varlıklar yüzde 283 büyümesine rağmen ekonomik aktiviteyle kıyaslandığında 2017’deki seviyesinde kaldı.

Asıl büyüme ABD’de gerçekleşti

Rapora göre, son 10 yılda, Amerikan hane halklarının finansal varlıkları küresel ortalamaya paralel bir şekilde büyümeye devam etti. Ancak 2024’te bu büyüme daha da hızlandı. Bu durum, büyümenin küresel ortalamanın gerisinde kaldığı Batı Avrupa ve Japonya ile büyük bir tezat oluşturuyor. Allianz Baş Ekonomisti Ludovic Subran, “ABD’deki finansal varlıkların büyümesi tek kelimeyle inanılmaz. 2024’te küresel finansal varlık artışının yarısı sadece ABD’de gerçekleşti. Son on yıldır bu oran yüzde 47 idi. Buna karşılık Çin yüzde 20, Batı Avrupa ise yüzde 12’lik bir paya sahipti. Bu rakamlara göre, finansal varlıklar açısından, diğer ülkelerin ABD’den fayda sağladığı fikri temelsiz kalıyor.” dedi.

Türkiye tasarruf davranışlarında Almanya’ya benziyor

Varlık artışının anahtarı, başta hisse senetleri olmak üzere menkul kıymetlere sahip olmak olarak tanımlanıyor. Bu açıdan, son 2 yıl tasarruf sahipleri için oldukça kazançlı oldu. 2023’te (%11,5) ve 2024’te (%12) menkul kıymetler, diğer iki varlık kaynağı olan sigorta/emeklilik (%6,7 ve %6,9) ve banka mevduatlarına (%4,7 ve %5,7) göre neredeyse iki kat daha hızlı büyüdü.

Ancak, menkul kıymet değerlerindeki artıştan faydalanma oranı, portföy yapılarındaki farklılıklar nedeniyle ülkeler ve bölgeler arasında büyük değişiklik gösteriyor. Özellikle Kuzey Amerikalı tasarruf sahipleri, portföylerinin yüzde 59’unu menkul kıymetlere yatırıyor. Batı Avrupa’da bu oran yüzde 35 civarındayken, Türkiye’de yüzde 30 olarak belirtiliyor.

Raporun yazarlarından Kathrin Stoffel, tasarruf davranışları söz konusu olduğunda, ABD ve Almanya arasındaki karşılaştırmanın önemli olduğuna dikkat çekiyor. Stoffel, “Almanya, son 10 yılda yüzde 5,9’luk bir finansal varlık artışı yaşadı. Bu, ABD’ninkiyle (%6,2) karşılaştırılabilir ancak yıllık tasarruflar, mevcut finansal varlıkların yüzde 3,7’sine tekabül ediyordu ve bu, ABD’nin (%2,0) neredeyse iki katıydı. Aynı zamanda, değer artışlarının katkısı yüzde 32 ile ABD’nin (%67) yarısından azdı. Türkiye ise daha çok Almanya’ya benziyor; tasarruf çabaları yüzde 13 ile Almanya’dan daha yüksek ancak değer artışlarının payı yüzde 44’ü oluşturuyor.” dedi.

Türk tasarruf sahiplerinin öncelikli tercihi yatırım fonları

Rapora göre, 2024 yılında Türk hane halklarının brüt finansal varlıkları yüzde 45,8 oranında arttı. Bu, Arjantin hariç geçen yıl dünya genelinde görülen en hızlı artış oldu. Ancak rapora göre bu artışın ana nedeni enflasyon olarak gösteriliyor. Enflasyona göre ayarlandığında, reel olarak yüzde 8 oranında bir gerileme ortaya çıkıyor. Bu performansın ana itici gücü menkul kıymetler olurken (%75,5 artış), sigorta ve emeklilik tasarrufları ise yüzde 67,2 oranında arttı. Yine de bu varlık kaynakları, Türk hane halklarının portföylerinde küçük bir rol oynamaya devam ediyor. Türkiye’de portföylerin sırasıyla yüzde 30’u menkul kıymetlerden, yüzde 9’u ise sigorta ve emeklilik gelirlerinden oluşuyor. Ancak, rapora göre her ikisi de son on yılda paylarını önemli ölçüde artırdı.

Portföyün yüzde 58’lik payıyla en büyük varlık kaynağı olan banka mevduatları ise yalnızca yüzde 31 oranında büyüdü. Bu eğilimler, yüzde 34 oranında artarak 112 milyar euro’luk yeni bir rekor seviyeye ulaşan yeni tasarruflara da yansıdı. Bu tasarrufların çoğunluğu (%51) banka mevduatlarına giderken, Türk tasarruf sahipleri bu miktarı yüzde 8,2 oranında azalttı. Buna karşılık, sigorta ürünleri sahipliği neredeyse iki katına çıkararak 9 milyar euro’luk yeni bir rekora ulaştı ve menkul kıymet alımlarını üç katına çıkararak 40 milyar euro’luk yeni bir rekor kırdı. Dünyadaki birçok tasarruf sahibi gibi, Türk tasarruf sahipleri de ağırlıklı olarak ETF (Borsa yatırım fonu) gibi yatırım fonlarına yatırım yaptı.

2024’te yükümlülüklerdeki artış yüzde 49’a geriledi. Sonuç olarak, borç oranı (yükümlülüklerin GSYİH’ye oranı) daha da düşerek yüzde 11’e geriledi. Bu, bölgedeki en düşük oranlardan biri olarak kaydedildi ve 2013’teki zirvenin 10 puan altında gerçekleşti. Türkiye’de net finansal varlıklar da yüzde 44,7 arttı. Bunun sonucunda, Türkiye en zengin ülkeler sıralamasında 46. sırada kaldı.

Raporun Tamamına Buradan Ulaşabilirsiniz