Piyasa
Yanlış Politikaların Faturası Ağır Oldu! Devletin Şirketleri Bir Yılda Çöktü: KİT’ler 74 Milyar Lira Kârdan 57 Milyar Lira Zarara Uğradı
Cumhuriyet'in haberine göre, yanlış yönetim tercihleri, kamu işletmelerinin mali yapısını ciddi biçimde zora soktu. 2023 yılında 74,7 milyar lira kâr açıklayan Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT), geçen yılı ise 56,7 milyar lira zararla tamamladı. Daha önce kâr eden birçok kurum da bu dönemde zarar açıklamaya başladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın hazırladığı Kamu İşletmeleri Raporu’na göre KİT’lerde çalışan kişi sayısı 2019’da 100 bin 516 iken, 2024’te 98 bin 983’e geriledi. Bütçeden KİT’lere 2023 yılında 294,1 milyar lira aktarılırken, bu tutar 2024’te 489,5 milyar liraya çıkarak yüzde 66,5 arttı.
Cumhuriyet’in haberine göre, yanlış yönetim tercihleri, kamu işletmelerinin mali yapısını ciddi biçimde zora soktu. 2023 yılında 74,7 milyar lira kâr açıklayan Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT), geçen yılı ise 56,7 milyar lira zararla tamamladı. Daha önce kâr eden birçok kurum da bu dönemde zarar açıklamaya başladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın hazırladığı Kamu İşletmeleri Raporu’na göre KİT’lerde çalışan kişi sayısı 2019’da 100 bin 516 iken, 2024’te 98 bin 983’e geriledi. Bütçeden KİT’lere 2023 yılında 294,1 milyar lira aktarılırken, bu tutar 2024’te 489,5 milyar liraya çıkarak yüzde 66,5 arttı.
BOTAŞ ZİRVEDE
Rapora göre zarar eden kurumlar arasında ilk sırayı BOTAŞ aldı. 2023’te 672,7 milyon lira zarar eden kurumun 2024 yılı zararı 44,9 milyar liraya fırladı. Böylece BOTAŞ’ın zararı bir yılda yüzde 6 bin 583 oranında arttı. Kurumun ithal ettiği doğalgazın satışından kaynaklanan maliyetler ise 2023’e göre yüzde 29,1 yükselerek 735,9 milyar liraya ulaştı.
Zarar sıralamasında ikinci sırada yer alan TCDD’nin açığı ise 2024’te 36,6 milyar liraya yükseldi. 2024 yılında Hazine’den TCDD’ye 94,1 milyar lira sermaye aktarımı yapıldı. 2023’te 10,4 milyar lira faaliyet zararı ve 11,5 milyar lira dönem zararı açıklayan kurumda, 2024’te faaliyet zararı 27,6 milyar liraya, dönem zararı ise 36,6 milyar liraya çıktı. Bu zararın 12,1 milyar liralık kısmının enflasyon düzeltmesinden kaynaklandığı belirtildi. TCDD Taşımacılık AŞ’nin zararı da 2023’e kıyasla 2,8 milyar liradan 25,1 milyar liraya yükseldi. Öte yandan özel sektörün demiryolu taşımacılığına girişini teşvik etmek için 2024’te özel işletmelere 21 lokomotif ve 400 vagon kiralandı.
Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ), 2023 yılında 13,7 milyar lira kâr etmesine rağmen 2024’ü 12,3 milyar lira zararla kapattı. TEDAŞ’ın 2023’teki 283,6 milyon liralık kârı ise 2024’te 2,9 milyar lira zarara dönüştü.
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ) 2023’te 2,2 milyar lira kârdayken, 2024 yılında 6,4 milyar lira zarar açıkladı. TMO’nun 675,4 milyon liralık 2023 kârı da 2024’te 12,1 milyar liralık zarara dönüştü.
ŞEKER FABRİKALARINDA KAYIP ARTTI
Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ (TŞFAŞ), 2023’te 3,3 milyar lira zarar etmişti. 2024 yılında zarar daha da büyüyerek 11,6 milyar liraya çıktı.
KAYIP KATLANMAYA DEVAM EDİYOR
Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun zararı 2022’de 1,9 milyar lirayken, 2023’te 5,9 milyar liraya yükseldi. 2024 yılında ise 12,6 milyar liraya ulaştı. Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayi AŞ (TÜRASAŞ) ise 2023’te 19,4 milyon lira kâr açıklamasına rağmen 2024’te 261,5 milyon lira zarar etti.
