ABD ve Avrupa piyasalarında satış dalgası: İstihdam verileri ve jeopolitik belirsizlikler risk iştahını baskılıyor

ABD’de Kasım ayı istihdam verilerinin ardından ekonomik yavaşlama endişeleri yeniden öne çıkarken, S&P 500 endeksi üçüncü gününde de geriledi. Dow Jones’ta kayıplar hızlanırken, Nasdaq sınırlı yükselişle ayrıştı. Petrol fiyatları 2021’den bu yana en düşük seviyelere inerken enerji hisseleri sert satış gördü. Avrupa’da ise Ukrayna savaşına ilişkin barış görüşmeleri savunma hisselerini baskılarken, yatırımcılar yoğun bir merkez bankaları haftasına temkinli giriyor.

---

Wall Street’te üçüncü gün satış: Dow Jones sert düştü

ABD hisse senedi piyasalarında dalgalı seyir Salı günü de devam etti. S&P 500 endeksi %0,24 düşüşle 6.800,26 puana gerileyerek üçüncü işlem gününü de ekside tamamladı. Dow Jones Sanayi Endeksi 302 puan (%0,62) düşüşle 48.114 puana inerken, Nasdaq Composite ise %0,23 artışla 23.111 puana yükseldi.

Piyasalarda yönü belirleyen ana unsur, gecikmeli açıklanan Kasım ayı ABD istihdam raporu oldu. İlk bakışta beklentilerin üzerinde gelen veri, detaylarda ekonomik soğumaya işaret eden sinyaller içerdi.

---

İstihdam verisi kafa karıştırdı: İşsizlik yükseliyor

ABD Çalışma Bakanlığı’na göre Kasım ayında 64 bin yeni istihdam yaratıldı. Bu rakam, Dow Jones anketine katılan ekonomistlerin 45 binlik beklentisinin üzerinde gerçekleşti. Ancak tabloyu bozan unsur, Ekim ayı istihdam verisinin 105 bin kişi aşağı yönlü revize edilmesi ve işsizlik oranının %4,6’ya yükselmesi oldu. Piyasa beklentisi işsizliğin %4,5’te kalacağı yönündeydi.

Bu görünüm, ABD ekonomisinin hâlâ ayakta olduğunu ancak ivme kaybettiğini düşündürdü. Bolvin Wealth Management Group Başkanı Gina Bolvin, verileri şu sözlerle değerlendirdi:

“Ekonomi adeta nefes alıyor. İstihdam artışı sürüyor ama çatlaklar oluşmaya başladı. Tüketici ayakta ama koşmuyor. Bu tablo Fed’e panik yapmadan yön değiştirme alanı tanıyor.”

---

Fed beklentileri değişmedi: Ocak indirimi ihtimali düşük

Kasım istihdam verilerine rağmen Fed’in Ocak ayında faiz indirimine gitme olasılığı değişmedi. CME FedWatch Tool’a göre vadeli işlemler piyasası, Ocak’ta faiz indirimi ihtimalini %24 olarak fiyatlamaya devam ediyor. Bu oran bir gün önceyle aynı seviyede.

Piyasa, Fed’in 2025 boyunca attığı adımların ardından artık daha temkinli bir duruş sergileyeceği beklentisinde.

---

Petrol 2021 diplerine indi, enerji hisseleri çöktü

Salı gününün bir diğer dikkat çekici gelişmesi ABD ham petrol fiyatlarındaki sert düşüş oldu. Petrol, 2021 başından bu yana en düşük seviyelere gerilerken, enerji hisseleri de bu hareketten olumsuz etkilendi.

• Exxon Mobil ve Chevron hisseleri yaklaşık %2 değer kaybetti

• ConocoPhillips ve Marathon Petroleum da günü ekside tamamladı

Petrol fiyatlarındaki gerileme, küresel talep endişelerini ve Ukrayna’da olası ateşkes senaryolarını yeniden gündeme taşıdı.

---

Yapay zekâ hisselerinde mola: Kâr satışları sürüyor

Haftanın ilk gününde başlayan yapay zekâ ve büyük teknoloji hisselerindeki kâr satışları Salı günü de piyasa üzerinde baskı yarattı. Broadcom, Oracle ve Microsoft hisseleri önceki seansta geri çekilirken, yatırımcıların sağlık ve kamu hizmetleri gibi daha defansif sektörlere yöneldiği gözlendi.

The Wealth Alliance Başkanı Eric Diton, bu süreci “sağlıklı bir düzeltme” olarak yorumladı:

“Yapay zekâ ve teknoloji hisselerinin bir süre soluklanması son derece normal. Riskler var ama piyasa sağlıksız değil; aksine daha geniş tabanlı bir yükselişin zemini oluşuyor.”

---

Avrupa borsaları da geriledi: Savunma hisseleri öncülük etti

Avrupa piyasaları Salı günü haftaya güçlü başlayan seyrini tersine çevirdi. Stoxx Europe 600 endeksi %0,4 düşüşle günü tamamlarken, savunma sektörü öne çıkan kayıp alanlardan biri oldu.

• Saab: %4,8 düşüş

• Rheinmetall: %4,5 düşüş

• Renk: %4,3 düşüş

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin NATO üyeliğinden vazgeçmeye açık olduklarını söylemesi ve ABD Başkanı Donald Trump’ın barış görüşmelerinde “hiç olmadığı kadar yakınız” açıklaması, savunma hisselerinde “barış indirimi” beklentisini tetikledi.

---

Merkez bankaları haftası: ECB, BOE ve İskandinav bankaları sahnede

Avrupa’da yatırımcılar açısından haftanın ana gündemi merkez bankaları.

• ECB, Perşembe günü yılın son toplantısını yapacak. Faizin %2’de sabit tutulması bekleniyor.

• İngiltere Merkez Bankası (BOE), Riksbank ve Norveç Merkez Bankası da haftanın diğer önemli durakları.

İngiltere’de açıklanan veriler, BOE üzerindeki baskıyı artırıyor. İşsizlik oranı %5,1’e yükselerek 2021’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Ücretli çalışan sayısı ise yıllık bazda 149 bin kişi azaldı.

Institute of Chartered Accountants ekonomisti Suren Thiru, bu tabloyu şöyle yorumladı:

“İş gücü piyasasındaki çözülme hızı, Perşembe günü faiz indiriminin kaçınılmaz olduğunu gösteriyor.”

---

Asya’da da satışlar: Yapay zekâdan çıkış küreselleşiyor

Asya-Pasifik piyasaları da Wall Street’i izleyerek günü ekside kapattı. Yatırımcıların yapay zekâ temalı hisselerden çıkışı, küresel ölçekte risk iştahını sınırlamaya devam ediyor.

---

Genel değerlendirme

Kasım istihdam verileri ilk bakışta olumlu görünse de, işsizlikteki artış ve önceki ay revizyonları, piyasalarda “yumuşak iniş mi, sert fren mi?” tartışmasını yeniden alevlendirdi. ABD’de büyüme endişeleri, Avrupa’da jeopolitik belirsizlikler ve merkez bankalarının kritik kararları, yılın son haftalarına girilirken küresel piyasaların temkinli kalmasına neden oluyor.

---

Kaynak: CNBC, Reuters, resmi istatistik kurumları

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]