Para-banka-finans
IIF: Küresel borç 346 trilyon dolara yaklaştı — Borç artışına gelişmiş ekonomiler öncülük ediyor
Borçlanmadaki artışın büyük kısmı ABD, Çin ve Avrupa merkezli gelişmiş ekonomilerden gelirken, EM eurobond ihraçları 2025’te rekor seviyeye ulaştı. IIF, borçlanma eğiliminin 2026’da da süreceğini, yüksek bütçe açıklarının ve teşvik paketlerinin mali baskıyı artıracağını belirtiyor.
Özet:
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) yayımladığı son raporda küresel borcun 2025 üçüncü çeyrek itibarıyla 345,7 trilyon dolara yükseldiğini açıkladı. Bu rakam küresel GSYH’nin %310’una karşılık geliyor ve tarihin en yüksek seviyelerine işaret ediyor. Borçlanmadaki artışın büyük kısmı ABD, Çin ve Avrupa merkezli gelişmiş ekonomilerden gelirken, EM eurobond ihraçları 2025’te rekor seviyeye ulaştı. IIF, borçlanma eğiliminin 2026’da da süreceğini, yüksek bütçe açıklarının ve teşvik paketlerinin mali baskıyı artıracağını belirtiyor.
📌 Küresel borç stoku rekor seviyede
IIF verilerine göre:
-
Toplam küresel borç: 345,7 trilyon dolar
-
GSYH’ye oran: %310
-
Yılın ilk 9 ayında borç artışı: 26,4 trilyon dolar
-
Haftalık ortalama artış: 675 milyar dolar
ABD dolarının değer kaybı, yerel para cinsi borçların dolar karşılığı değerini yükselterek toplam borcu şişirdi.
Raporda şu değerlendirme yer aldı:
“Borç artışının büyük kısmı para politikasının gevşediği gelişmiş ekonomilerden geldi.”
(Emre Tiftik, IIF Sürdürülebilirlik Araştırmaları Direktörü)
🇺🇸🇨🇳 En büyük borç artışı ABD ve Çin’den
Üçüncü çeyrek itibarıyla borçlanmaya en fazla katkı yapan ülkeler:
-
Çin
-
ABD
-
Fransa
-
İtalya
-
Brezilya
Toplam stok dağılımı:
| Bölge | Borç Stoku |
|---|---|
| Gelişmiş ekonomiler | 230,6 trilyon $ (tarihi zirve) |
| Gelişen ekonomiler | 115+ trilyon $ (tarihi zirve) |
Gelişen ekonomilerde en yüksek artış: Rusya, Güney Kore, Polonya, Meksika
⚠ ABD tarife davası yeni risk unsuru
ABD Yüksek Mahkemesi’nin Trump yönetiminin tarifeleriyle ilgili vereceği karar yakından izleniyor. IIF’e göre:
Kararın olumsuz çıkması durumunda ABD’nin borçlanma ihtiyacı daha da artabilir.
Hükümet borçlanması hâlâ küresel artışın ana kaynağı. Japonya, ABD, Almanya ve Çin’de 2026’da devreye girecek teşvik paketleri borç yükünü büyütecek.
📉 Gelişen ülkeler eurobond ihracında rekor kırdı
2025 EM eurobond verileri:
-
Toplam ihraç: 255,7 milyar $ (rekor)
-
Bunun 182,1 milyar $’ı yatırım yapılabilir seviye (IG)
-
JPMorgan: 2025 tek seferlik zirve, 2026’da düşüş bekleniyor
Ancak borç sorunu bitmiş değil:
Yeniden yapılandırma sürecinden çıkan ekonomilerin erişimi hâlâ sınırlı.
🏢 Şirket borçlanması & hane borçluluğu
-
Finans dışı şirket borçları 100 trilyon dolara yaklaşıyor
-
Artış en çok yapay zekâ ve temiz enerji sektörlerinde
-
ABD’de AI tahvil ihraçları 2025’te rekor kırdı
-
Küresel hanehalkı borcu 64 trilyon dolar
-
Ancak hanehalkı borç/GSYH oranı %57 ile 2015’ten beri en düşük seviyede
🔮 2026 borç çevrim riski büyüyor
2026’da:
-
EM ülkeleri 8 trilyon $
-
Gelişmiş ülkeler 16 trilyon $
borç yenilemek zorunda kalacak.
IIF uyarıyor:
Finansman koşulları yeniden sıkılaşırsa küresel piyasalar stresle karşılaşabilir.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz?
Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
