ANALİZ: TCMB Rezervlerinde Artış, DİBS ve DTH Verilerinde Dikkat Çeken Hareketler

Genel Görünüm

31 Ekim haftasında swap hariç net rezervlerde 0,6 milyar dolar’lık artış (altın fiyat etkisi hariç 2 milyar dolar artış), yurtdışı yerleşiklerin yaklaşık 487 milyon dolar’lık DİBS alışı ve 0,8 milyar dolar’lık DTH artışı öne çıkıyor.
Ayrıca, TCMB Analitik Bilanço verilerine göre, swap hariç rezervlerde 5 Kasım itibariyle yaklaşık 1,2 milyar dolar’lık artış (altın etkisi hariç 2,3 milyar dolar’lık artış) olduğu hesaplanıyor.

---

Döviz Tevdiat Hesapları (DTH)

Parite etkisinden arındırılmış DTH’larda:

• Bireysel hesaplarda 718 milyon dolar,

• Kurumsal hesaplarda ise 82 milyon dolar’lık artış gerçekleşti.
  Toplam artış 800 milyon dolar oldu.
  Yıl başından bu yana döviz mevduatlarında 19,6 milyar dolar’lık artış görülüyor.

---

Kur Korumalı Mevduatlar (KKM)

• KKM hesaplarında haftalık 39,6 milyar TL (yaklaşık 0,97 milyar dolar) çözülme yaşandı.

• Toplam KKM bakiyesi 131 milyar TL’ye geriledi.

• Ağustos 2023’teki zirveden bu yana çözülme toplamda 3,3 trilyon TL’ye (134 milyar dolar) ulaştı.

• DTH + KKM’nin toplam mevduat içindeki payı %39,9 seviyesinde.

• Bu oran, KKM’nin zirve yaptığı Ağustos 2023’te %68,4’e kadar yükselmişti.

---

TL Mevduatlar

TL mevduatlar haftalık 39 milyar TL artışla yaklaşık 15,4 trilyon TL seviyesine yükseldi.

---

Yabancı Para Krediler

Yabancı para krediler haftalık 800 milyon dolar azaldı.
Mart 2024 sonundan bu yana %44 artış göstererek 194,2 milyar dolar seviyesine ulaştı.

---

Kredi Büyüme Oranları

13 haftalık ortalama yıllıklandırılmış kredi büyümesi:

• Ticari krediler: %21,4 → %20,4

• Tüketici kredileri: %45,4 → %48,8

---

Yabancı Yatırımcı Akımları

• 31 Ekim haftasında DİBS tarafında 487 milyon dolar’lık alım gerçekleşti.

  • Stok değeri 15,7 milyar dolar’a yükseldi.

  • Mart–Nisan arasında 9,3 milyar dolar çıkış yaşanmış,
    Mayıs başından itibaren 6,9 milyar dolar giriş olmuştu.

• Hisse senetlerinde:

  • Önceki 4 haftada 490 milyon dolar çıkış,

  • Son haftada 243 milyon dolar net alım — stok değeri 32,3 milyar dolar.

• Hazine Eurobond’larında:

  • 5 haftalık 821 milyon dolar çıkışın ardından

  • 64 milyon dolar alım ile stok değeri 82 milyar dolar’a ulaştı.

---

Rezervlerdeki Gelişmeler

• 31 Ekim haftasında brüt rezervler 185,5 milyar dolardan 183,6 milyar dolara (yaklaşık 1,9 milyar dolar düşüş) geriledi.

• Aynı dönemde net rezervler 67,8 milyar dolardan 69,3 milyar dolara (yaklaşık 1,5 milyar dolar artış) yükseldi.

• Swap hariç net rezervler ise 0,6 milyar dolar artarak 52,7 milyar dolar’a ulaştı.

• 2024 Mart sonundaki dip: -65,5 milyar dolar,
  14 Şubat 2025’teki zirve: 71 milyar dolar.

17–31 Ekim arasında:

• Brüt rezervlerde 14,8 milyar dolar,

• Net rezervlerde 10,3 milyar dolar,

• Swap hariç net rezervlerde 10,5 milyar dolar düşüş yaşandı.
  Bunların 8,4 milyar doları, altın fiyatındaki gerilemeden kaynaklanan negatif değerleme etkisi.

---

5 Kasım Verileri (Analitik Bilanço)

5 Kasım itibarıyla:

• Brüt rezervler: +0,6 milyar dolar,

• Net rezervler: +0,9 milyar dolar,

• Swap hariç net rezervler: +1,2 milyar dolar.

Aynı dönemde altın fiyat etkisi -1,1 milyar dolar oldu.
Altın etkisinden arındırıldığında swap hariç rezervlerde yaklaşık 2,3 milyar dolar artış söz konusu.

---

Para Piyasası Fonları (PPF) ve Dolarizasyon

• PPF büyüklüğü 31 Ekim haftasında 41 milyar TL düşüşle 1,29 trilyon TL’ye geriledi.

• Serbest Şemsiye Fonu altındaki PPF büyüklüğü 32 milyar TL artarak 1,13 trilyon TL’ye yükseldi.

• Döviz fonlarının toplam aktif büyüklüğü 200 milyon dolar düşüşle 74,7 milyar dolar’a indi.

  • 2024 başı: 25 milyar dolar

  • 2025 başı: 50 milyar dolar

• Yatırım fonları dâhil dolarizasyon oranı:

  • 31 Ekim haftasında %42,9’dan %42,6’ya geriledi.

  • 2023 ortasında bu oran %70 seviyesindeydi.

• Kaynak:  Gedik Yatırım