Türkler Gayrimenkul Alımında Yabancıları Solladı: 100 Milyar TL Yurt Dışına Aktı

Yabancıların Türkiye’deki konut alımları hızla gerilerken, Türk yatırımcıların yurt dışına yönelen gayrimenkul yatırımları rekor kırdı

Türkiye’de uzun yıllar cari dengeye katkı sağlayan yabancı gayrimenkul alımları gerilerken, Türklerin yurt dışı konut yatırımları hızla arttı.
Merkez Bankası verilerine göre 2024’ün ilk dokuz ayında Türkler yurt dışına yaklaşık 77 milyar TL, son bir yılda ise 100 milyar TL’ye yakın kaynak transfer etti.

Eylül ayında yabancılar Türkiye’den 180 milyon dolarlık gayrimenkul alırken, Türklerin yurt dışı alımları 211 milyon dolar ile ilk kez bu rakamı geçti.
Ocak–Eylül döneminde yabancıların Türkiye’deki alımları 1,6 milyar dolar, Türklerin yurt dışı yatırımları ise 2 milyar dolar seviyesine ulaştı.

---

Yabancı ilgisi neden azaldı?

Son on yılda vatandaşlık hakkı karşılığında yapılan konut satışları, Türkiye ekonomisine önemli döviz girişi sağlamıştı.
Ancak son dönemde hem vatandaşlık eşiğinin yükseltilmesi hem de bölgesel istikrarsızlıkların yavaşlaması, yabancı ilgisini zayıflattı.

2018’de 250 bin dolara indirilen vatandaşlık için konut bedeli, sonrasında 400 bin dolara yükseltildi.
Bu eşiğin artması ve vatandaşlık için alınan konutların 5 yıl boyunca satılamama şartı, talebi daralttı.
2023’te bu sürenin dolmasıyla birlikte yabancılar, daha önce vatandaşlık için aldıkları konutları yeniden satışa çıkardı.

Uzmanlara göre, Ortadoğu’daki göç baskısının azalması, jeopolitik belirsizliklerin hafiflemesi ve yüksek faiz ortamı, yabancı yatırımcının Türkiye ilgisini sınırladı.

---

Denge 2022’den beri tersine döndü

Merkez Bankası verilerine göre yabancıların Türkiye’deki gayrimenkul alımları 2022’de 6,3 milyar dolar ile zirveye çıktıktan sonra düşüşe geçti.
Bu rakam 2023’te 3,56 milyar dolara, 2024’te ise 2,82 milyar dolara geriledi.
2025’te toplam alımların 2 milyar dolar civarına kadar inmesi bekleniyor.

Buna karşılık Türklerin yurt dışı yatırımları 2017’de 341 milyon dolar iken, 2023’te 1,78 milyar dolara, 2024’te 2,15 milyar dolara yükseldi.
2025’te bu tutarın 3 milyar dolara yaklaşması bekleniyor.

---

Türkler neden yurt dışına yöneliyor?

Türklerin yurt dışında gayrimenkul alımlarını artıran başlıca nedenler şöyle sıralanıyor:

• Kur ve enflasyon riski: Döviz bazlı servetini korumak isteyen yatırımcı, konut alarak hem varlığını güvence altına alıyor hem de döviz geliri elde ediyor.

• Altın vize fırsatları: Yunanistan, Portekiz, İspanya, Karadağ ve Dubai gibi ülkeler gayrimenkul karşılığı oturum veya vatandaşlık imkânı sunuyor.

• Dijitalleşme: Artık alım-satım işlemleri çevrimiçi platformlar, sanal turlar ve uluslararası danışmanlık hizmetleriyle çok daha kolay.

• Türkiye’deki belirsizlikler: Yüksek enflasyon, kira getirilerindeki düşüş ve konut fiyatlarının aşırı artışı, yatırımcıyı alternatif ülkelere yöneltiyor.

• Eğitim ve yaşam kalitesi: Orta ve üst gelir grubundaki aileler, çocuklarının eğitimi ve yaşam standartları için Avrupa ve Kuzey Amerika’da ikinci konut edinmeyi tercih ediyor.

• Kurumsal yatırımlar: Türk şirketleri de yurt dışında gayrimenkul edinerek hem döviz geliri hem de vergi avantajı elde ediyor.

---

Bir yılda 100 milyar TL’lik kaynak yurt dışına

Sadece eylül ayında yapılan 211 milyon dolarlık gayrimenkul alımı, o dönemdeki ortalama 41,22 TL dolar kuru üzerinden 8,7 milyar TL’ye denk geliyor.
Ocak–Eylül dönemi toplamı 76,9 milyar TL, son bir yıldaki toplam alımlar ise 98,4 milyar TL seviyesinde.

Uzmanlara göre bu tablo, Türk yatırımcısının artık yalnızca kâr arayışında değil, aynı zamanda ekonomik istikrar, güvenlik ve ikinci yaşam planlaması motivasyonuyla hareket ettiğini gösteriyor.

Kaynak:  Naki Bakır, DÜNYA Gazetesi