Trump’tan Putin’e İstanbul Görüşmeleri Sonrası Telefon

İki Ay Sonra İlk Temas: 2,5 Saatlik Kritik Görüşme

ABD Başkanı Donald Trump, 19 Mayıs’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile iki buçuk saat süren bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Bu, iki liderin yaklaşık iki aylık aranın ardından yaptığı ilk bilinen temas oldu. Rusya görüşmede uzlaşmaz tutumunu değiştirmedi. Kyiv ve AB Trump’ın görüşmelerden çekilmesinden çekiniyor.  Bu durumda savaş yıllarca sürebilir.

TASS haber ajansının aktardığına göre görüşme sırasında Putin, Rusya’nın Soçi kentinde bulunurken Trump Washington’dan bağlandı.

Görüşme, İstanbul’da gerçekleştirilen ve somut bir sonuç alınamayan barış görüşmelerinin hemen ardından geldi. Rusya, bu toplantıya düşük düzeyli bir heyet göndererek Kırım ve doğudaki dört bölgenin Ukrayna tarafından kaybedilmiş sayılmasını da içeren geniş çaplı taleplerini yeniden gündeme getirmişti.

Vance: “Trump, Putin’in Barışa Ciddi Yaklaşıp Yaklaşmadığını Sorgulayacak”

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Trump’ın Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde “gerçekten savaşı sona erdirme niyetinde olup olmadığını” sorguladığını açıkladı.

İtalya’da, Papa 14. Leo’nun Vatikan’daki göreve başlama törenine katılan Vance, “Ortada bir tıkanıklık olduğunu biliyoruz,” diyerek, Trump’ın Putin’e “Ciddiyetin var mı bu konuda? Gerçek misin?” diye soracağını söyledi.

Kremlin: “Barış Zorlu ve Uzun Soluklu Olacak”

Görüşme öncesinde Kremlin beklentileri düşürmeye çalıştı. Sözcü Dmitry Peskov, TASS’a yaptığı açıklamada, “Ukrayna savaşı ancak sabırlı ve uzun vadeli bir çalışma ile çözülebilir” dedi.

İstanbul görüşmeleri, barış konusunda bir ilerleme sağlamasa da taraflar bu hafta içinde 1.000’e 1.000 mahkum takası konusunda anlaşmaya vardı.

Ancak Ukraynalı ve Avrupalı yetkililer, Moskova’nın ciddi barış girişimlerine katılmaktan kaçındığını ifade ederek hayal kırıklığı yaşıyor.

Putin Barış Masasına Gitmedi, Trump: “Putin Yoksa Ben de Yokum”

Putin, Türkiye’de gerçekleşen barış görüşmelerine şahsen katılmayı reddederek görüşmeler için yardımcısı Vladimir Medinsky’i görevlendirdi. Zelenskiy’nin doğrudan yüz yüze görüşme daveti ise yanıtsız kaldı.

Trump ise 15 Mayıs’ta gazetecilere yaptığı açıklamada, gerçek ilerlemenin ancak Putin ile yüz yüze bir görüşmeyle mümkün olacağını belirterek, “Ben ve Putin bir araya gelmeden hiçbir şey olmaz,” dedi. İstanbul’daki toplantı için ise, “Ben orada yokken onun gitmesinin ne anlamı var?” diyerek Putin’in katılmamasını önemsizleştirdi.

ABD’nin Tutumu Belirsiz, Avrupa Endişeli

Trump, Putin’e karşı zaman zaman daha sert söylemler kullansa da çoğunlukla doğrudan eleştiriden kaçınıyor. Bloomberg’in isimsiz bir kaynağa dayandırdığı habere göre, Putin’in barışa yanaşmama nedeni, sahadaki ilerlemenin sürdüğüne dair inancı.

Trump’ın kararsız yaklaşımı, Avrupa’daki müttefiklerde rahatsızlık yaratıyor. Özellikle Almanya, Fransa ve İngiltere, ABD’nin 12 Mayıs’ta başlaması planlanan şartsız ateşkes çağrısı ve Rusya’ya yönelik yeni yaptırımlar konusunda net tutum almasını istiyordu. Ancak bugüne kadar ek yaptırım açıklanmadı.

Putin ile görüşme öncesinde Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile Trump arasında hazırlık görüşmesi yapıldı. Trump’ın daha sonra Zelenskiy ile de ayrı bir telefon görüşmesi yapması bekleniyor.

Trump: “Barışı Onlar Sağlayacak, Biz Aradan Çekiliyoruz”

Trump, Putin ve Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmelerinin ardından sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “Rusya ve Ukrayna hemen ateşkes ve savaşın sonlandırılması için görüşmelere başlayacak” dedi.

Ancak Putin’in açıklamaları çok daha temkinliydi. Kremlin’den yapılan bilgilendirmeye göre, liderler olası bir barış mutabakatı çerçevesi için memorandum üzerinde çalışmak konusunda anlaştı.

Putin, konuşmanın “açık sözlü ve bu nedenle faydalı” geçtiğini söylerken, Moskova’nın pozisyonunda herhangi bir değişiklik açıklamadı. “Bu krizin kökenlerini ortadan kaldırmak bizim ana hedefimiz,” diyerek, taleplerinin değişmediğini gösterdi.

Zelenskiy ise, Ukrayna’nın her formatta doğrudan müzakereye hazır olduğunu vurguladı. “Bizi ikna etmeye gerek yok. Biz hazırız. Asıl mesele Rusya’nın ayni ciddiyetle masaya oturması,” dedi.

Zelenskiy ayrıca Batılı ortaklarına Rusya’ya yönelik daha güçlü yaptırımlar uygulanması çağrısını yineledi.

Avrupa Liderleri Endişeli: Trump, Putin’in Taleplerine Boyun Egecek mi?

Trump, Putin ile görüşmesinin ardından konuşmaların içeriğini Avrupa liderleriyle de paylaştı. Almanya Başbakanı Merz, tüm liderlerin Ukrayna’ya ateşkese giden yolda tam destek verdiğini belirtti.

Ancak görüşmeye dair bilgilendirilen Avrupalı kaynaklar, Trump’ın ABD’nin bu süreçte geri planda kalmak istediğini açıkça belirttiğini, Rusya ve Ukrayna’yı kendi başlarına bırakmayı planladığını aktardı. Ayrıca Trump’ın, Putin barışa yanaşmasa dahi yeni yaptırım sözü vermediğini belirttiler.

Trump: Vatikan Görüşmelere Ev Sahipliği Yapabilir

Trump, Vatikan’ın da görüşmelere ev sahipliği yapabileceğini söyledi. Beyaz Saray’daki bir törende gazetecilere konuşan Trump, Papa Leo’nun arabuluculuk yapabileceğine inandığını belirtti. “Putin barış istiyor mu? Papa bunu sağlayabilir mi? Evet, inanıyorum,” dedi.

Putin’in dış politika danışmanı Yuri Ushakov da, görüşmenin “karşılıklı saygı” içinde geçtiğini, Trump’ın ilişkilerin normalleşmesini güçlü şekilde savunduğunu belirtti. “Trump, ilişkilerin savaş sonrasında çok parlak bir geleceği olduğunu söyledi,” dedi.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Abonelik koşulları için bize e-mail atın: [email protected]