Putin’den Kiev’e Sürpriz İstanbul Daveti: 15 Mayıs’ta Doğrudan Görüşme Önerisi

Özet:
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Mayıs Perşembe günü İstanbul’da Ukrayna ile doğrudan barış görüşmeleri başlatmaya hazır olduğunu açıkladı. Teklif, Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy ve dört Avrupalı liderin, Rusya’ya 12 Mayıs’ta başlayacak koşulsuz 30 günlük ateşkesi kabul etmesi yönündeki çağrısından yalnızca birkaç saat sonra geldi. ABD Başkanı Donald Trump da Avrupa’nın ateşkes girişimine destek verdi.

Putin’den İstanbul’da Doğrudan Görüşme Çağrısı

Cumartesi gecesi geç saatlerde kameraların karşısına çıkan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Mayıs Perşembe günü İstanbul’da Ukrayna ile doğrudan görüşmelere başlamayı teklif etti.
Putin, nadiren yaptığı gece yarısı konuşmasında, bu adımın “çatışmanın temel nedenlerini ortadan kaldırmak” ve “kalıcı barışı yeniden tesis etmek” amacıyla gündeme geldiğini vurguladı.

Moskova daha önce, Ukrayna ile ateşkes konusunu yalnızca Batı’nın Kiev’e yönelik askeri yardımlarını tamamen durdurması gibi bazı koşullar altında değerlendireceğini açıklamıştı. Ancak Putin’in bu yeni önerisi, koşulsuz bir diyalog kapısı açıldığına işaret ediyor.

Zelenskiy ve Avrupa’dan 30 Günlük Ateşkes Çağrısı

Putin’in açıklaması, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’nin, Fransa, Almanya, İngiltere ve Polonya liderleriyle birlikte Rusya’ya 12 Mayıs’tan itibaren koşulsuz 30 günlük ateşkesi kabul etmesi yönünde çağrı yapmasından birkaç saat sonra geldi.

Söz konusu Avrupa ülkeleri, girişimlerinin ABD Başkanı Donald Trump tarafından da desteklendiğini açıkladı. Dört lider, tekliflerinin reddedilmesi durumunda Moskova’ya yönelik yaptırımların artırılabileceği uyarısında bulundu.

Zafer Günü Ateşkesi Tartışması ve Karşılıklı Suçlamalar

Moskova geçtiğimiz ay, 8 Mayıs gece yarısından 11 Mayıs gece yarısına kadar sürecek üç günlük tek taraflı bir ateşkes ilan etmişti. Ancak ateşkes sırasında çatışmalar durmadı ve taraflar birbirini anlaşmayı ihlal etmekle suçladı.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, X platformundaki açıklamasında Putin’in ateşkes kararını “tam bir saçmalık” olarak nitelendirdi. Kiev, Rusya’yı sivillere yönelik saldırıları ve cephe hattındaki operasyonları sürdürmekle suçladı.

Putin ise son gece yarısı konuşmasında, Ukrayna’nın Zafer Günü öncesinde Rusya’ya yönelik saldırılarını artırdığını savundu. Rus lider, Kiev’in Kursk ve Belgorod bölgelerine toplam beş sınır ötesi saldırı düzenleyerek üç günlük ateşkesi “defalarca ihlal ettiğini” iddia etti.

İstanbul Görüşmeleri İçin Kritik Dönemeç

Rusya’nın İstanbul’da doğrudan görüşme önerisi, Ukrayna savaşı için önemli bir diplomatik dönemeç niteliği taşıyor. Gözler şimdi, Zelenskiy yönetiminin Putin’in teklifine nasıl bir yanıt vereceğine çevrilmiş durumda.

Eğer Kiev ve Moskova, İstanbul’da müzakere masasına oturursa bu görüşmeler, 2022’den bu yana süren çatışmalarda ilk defa doğrudan bir diyalog zemini oluşturabilir. Ancak Ukrayna’nın talep ettiği koşulsuz ateşkesin sağlanması hâlâ belirsizliğini koruyor.

Piyasalar ve Diplomatik Dengeler İçin Önemi

Uzmanlar, olası İstanbul görüşmelerinin yalnızca Rusya ve Ukrayna’yı değil, Avrupa enerji güvenliği, NATO dengeleri ve küresel piyasalar açısından da kritik sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın ateşkes girişimlerine açık destek vermesi, Washington’un Avrupa ile koordineli bir diplomasi yürüttüğüne işaret ederken, Moskova’nın olası tavizleri ve Kiev’in ön koşulları sürecin seyrini belirleyecek.

Atilla Yeşilada & Güldem Atabay’ın günlük/haftalık strateji notları ile BIST–FX–tahvil–emtia analizleri için kurumsal abonelik: [email protected]
Not: Ücretli/kurumsal hizmettir. Yatırım tavsiyesi değildir.

Kaynak: [Reuters]