ABD Büyükelçisi: “Türkiye ve İsrail savaşmayacak — Gazze ateşkesi sürerse ticaret anlaşması bile mümkün”

ABD’nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Türkiye ile İsrail’in doğrudan çatışmaya girmeyeceğini ve Gazze barış sürecinin ilerlemesi hâlinde iki ülke arasında hatta ticaret anlaşmasının bile gündeme gelebileceğini söyledi. Barrack, bu öngörüyü Bahreyn’de düzenlenen Manama Diyaloğu güvenlik zirvesinde paylaştı. Açıklamalar, Türkiye’nin Netanyahu ve üst düzey İsrailli yetkililer hakkında soykırım suçlamasıyla yakalama kararı çıkardığı bir döneme denk geldi.

---

“Türkiye ve İsrail savaşmayacak — hatta ticaret olabilir”

Bahreyn’de düzenlenen IISS Manama Diyaloğu adlı prestijli güvenlik konferansında konuşan ABD Büyükelçisi Tom Barrack, dikkat çekici bir değerlendirmede bulundu:

“Türkiye ve İsrail savaşmayacak. Bana göre bu olmayacak.”

Barrack’a göre, Gazze barış planı ilerlerse iki ülke ilişkileri yeniden ekonomik işbirliğine doğru evrilebilir:

“Momentum devam ederse Türkiye ile İsrail arasında bir ticaret anlaşması bile göreceğiz.”

Barrack açıklamasında, iki ülkenin geleceğini Suriye, Azerbaycan ve Ermenistan ile birlikte daha geniş bir bölgesel hizalanmanın parçası olarak gördüğünü söyledi.

“Caspian’dan (Hazar) Akdeniz’e uzanan bir hat oluşacak.”

---

Gazze barış süreci: Ateşkes + esir takası + insani yardım

Barrack’ın sözleri, 9 Ekim’de açıklanan Trump Gazze Ateşkes Anlaşması’nın ilk aşamasının devreye girmesinin ardından geldi.

Planın ilk fazı şunları içeriyor:

• Ateşkes

• Rehine–tutuklu takası

• Gazze’ye yoğun insani yardım girişi

En riskli konular — Hamas’ın tamamen silahsızlanması ve İsrail’in geniş çekilmesi — ilerleyen aşamalara bırakıldı.

Washington’a göre bu yaklaşım:

“Zor başlıkların ertelenmesi sayesinde iki tarafın masada kalmasını sağlıyor.”

Barrack konuşmasında ayrıca Jared Kushner ve Steve Witkoff’un barış sürecine aktif destek verdiğini söyledi.

---

Suriye dosyası: Yeni hükümetle “savunma koordinasyonu”

Barrack’ın “Türkiye ve Suriye arasında tıkanıklık yok” sözleri, 10 Mart Anlaşması olarak bilinen gelişmeye işaret ediyor.

• Suriye’nin yeni cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG), ABD arabuluculuğunda bir anlaşma imzaladı.

• Anlaşma: SDG’nin Suriye ordusuna entegrasyonu için yol haritası sunuyor.

Türkiye ise:

• Suriye yeni yönetimiyle doğrudan temas kuruyor,

• Askerî üs ve hava sahası erişimi içeren bir savunma mutabakatı üzerinde çalışıyor.

Ayrıca Türk ve İsrailli askerî yetkililer, Azerbaycan üzerinden teknik temas kurdu. Amaç:

Suriye hava sahasında yanlışlıkla çatışma riskini önlemek.

Diplomatik yakınlaşma değil, çatışmasızlık mekanizması.

https://www.youtube.com/watch?v=Is6e7p2XmIU&t=863s

---

Kriz noktası: Türkiye, Netanyahu için yakalama kararı çıkardı

Barrack’ın iyimser mesajına rağmen tablo karmaşık.

Türkiye 37 İsrailli yetkili için yakalama kararı çıkardı

İstanbul Başsavcılığı tarafından:

• Başbakan Benjamin Netanyahu

• Savunma Bakanı Israel Katz

• Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir

• Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir

hakkında “soykırım ve insanlığa karşı suç” gerekçesiyle yakalama kararı çıkarıldı.

Hamas kararı “Türkiye’nin onurlu duruşu” olarak karşıladı.

İsrail ise sert tepki verdi.
Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar:

“Bu, Erdoğan’ın bir PR şovudur.”

---

Ticaret hâlâ kapalı — ancak gemiler gidip geliyor

Türkiye, 2 Mayıs 2024’te İsrail ile tüm dış ticareti durdurduğunu açıkladı.

Ticaret Bakanlığı açıklaması:

“Tüm ürünleri kapsayan ihracat ve ithalat durdurulmuştur.”

Ancak bağımsız medya kuruluşlarının incelediği sevkiyat verileri:

• Yüzlerce geminin Türk limanlarından İsrail’e hareket ettiğini gösteriyor.

• Çoğu aracı ülkeler üzerinden.

Bu durum, aktivist gruplar tarafından “çifte standart” diye eleştiriliyor.

---

Türkiye’nin rolü tartışma konusu: Gazze’de uluslararası güç planı

Bu hafta İstanbul’da, Müslüman ülkeler Gazze için uluslararası istikrar gücü (ISF) kurulmasını görüştü.

Plan:

• Geçici güç → yeni Filistin polis gücünü eğitecek

• Gazze’nin güvenliğini sağlayacak

ABD yetkililerine göre Türkiye olası katılımcı ülkeler arasında.

Ancak:

• İsrail, Türk askerinin Gazze’de olmasına karşı.

• ABD Başkan Yardımcısı JD Vance:

  “Her yabancı asker konuşlandırması için İsrail’in onayı gerekir.”

Bu nedenle şu soru masada:

➡ Türkiye, Netanyahu hakkında yakalama kararı çıkarırken Gazze güvenlik gücünde rol alabilir mi?

Kaynak:  Turkish Minute, CNN

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]