Genel
Yaptırımlar Kapıda: Rus Petrolü Çöktü
ABD’nin Rosneft ve Lukoil’e yönelik ağır yaptırımlarının yürürlüğe girmesine günler kala, Rusya’nın amiral gemisi Urals petrolü 2,5 yılın en düşük seviyesine indi. Uluslararası alıcıların geri çekilmesiyle fiyatlar 36 dolar seviyesine kadar düşerken, indirimler Brent’e karşı son bir yılın en geniş makasına ulaştı. Çin, Hindistan ve Türkiye’de bazı rafineriler Rus kargolarını durdurmaya başladı.
Özet:
ABD’nin Rosneft ve Lukoil’e yönelik ağır yaptırımlarının yürürlüğe girmesine günler kala, Rusya’nın amiral gemisi Urals petrolü 2,5 yılın en düşük seviyesine indi. Uluslararası alıcıların geri çekilmesiyle fiyatlar 36 dolar seviyesine kadar düşerken, indirimler Brent’e karşı son bir yılın en geniş makasına ulaştı. Çin, Hindistan ve Türkiye’de bazı rafineriler Rus kargolarını durdurmaya başladı.
Urals Fiyatı 36 Dolara Geriledi
Rusya’nın Urals tipi petrolünün fiyatı geçen hafta 36,61 dolara kadar düştü. Bu seviye, Mart 2023’ten bu yana görülen en düşük fiyat olarak kayıtlara geçti.
-
Novorossiysk (Karadeniz) çıkışlı kargolar 36 dolar bandına indi.
-
Baltık çıkışlı Urals’ta da benzer düşüş görüldü.
-
Fiyatlar cuma günü sınırlı bir toparlanma gösterse de baskı sürüyor.
Kremlin’in Gelirleri Baskı Altına Girdi
Petrol ve gaz, Rusya’nın bütçe gelirlerinin yaklaşık %25’ini oluşturuyor.
Urals’taki sert düşüş:
-
Rus petrol şirketlerinin nakit akışını zorluyor,
-
Kremlin’in savaş bütçesine giden vergi gelirini azaltıyor,
-
Moskova’nın finansal dayanıklılığını zayıflatıyor.
Urals’ın Brent’e karşı indirimi varil başına 23,5 dolar ile Haziran 2023’ten bu yana en geniş seviyeye ulaştı. Bu da alıcıların yaptırımlardan çekindiğini gösteriyor.
ABD’den Rosneft ve Lukoil’e Tarihi Darbe
ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, 22 Ekim’de Rosneft PJSC ve Lukoil PJSC’yi kara listeye aldı.
Washington’un amacı:
-
Rusya’nın enerji gelirlerini kesmek
-
Putin’i Ukrayna savaşı konusunda masaya zorlamak
21 Kasım’a kadar şirketlerle yapılan işlemlerin sonlandırılması gerekiyor. Ancak yaptırım süresi dolmadan:
-
Çin
-
Hindistan
-
Türkiye
gibi büyük alıcıların bazıları Rus kargolarını durdurmaya ve alternatif aramaya başladı.
Alıcılar Kaçıyor, İndirimler Derinleşiyor
Argus verilerine göre:
-
Urals’ın Brent’e karşı indirimi 23,52 dolar/varil
-
Bir yıllık en geniş makas seviyesi
-
Uluslararası alıcılar “ikincil yaptırım” riskinden kaçıyor
Kargolar Çin ve Hindistan’a ulaşsa bile, Urals hâlâ Brent’ten birkaç dolar daha ucuz seyrediyor.
Trump: “Rusya ile Ticaret Yapan Ülkelere 500% Gümrük Vergisi Gelir”
Başkan Trump, pazar günü yaptığı açıklamada Senato’nun yeni yaptırım paketine destek verdiğini söyledi:
“Rusya ile iş yapan ülkelere çok sert yaptırımlar getiren yasa tasarısı benim için uygun.”
Bu yasa çıkarılırsa:
-
Rus enerji ürünü ithal eden ülkelere %500’e kadar gümrük vergisi uygulanabilecek.
-
Hedefte özellikle Çin ve Hindistan var.
-
Trump ayrıca “İran’ı da ekleyebiliriz” dedi.
Kongre’de hem Demokratlar hem de bazı Cumhuriyetçiler Rusya’nın cezalandırılması konusunda baskıyı artırıyor.
Ukrayna’dan Rus Enerji Altyapısına Yeni Saldırılar
Yaptırımlar yaklaşırken Rus petrol piyasasını baskılayan bir diğer unsur da Ukrayna’nın saldırıları.
-
Ukrayna son aylarda Rus rafinerilerini, depolarını ve limanlarını hedef alan drone saldırılarını yoğunlaştırdı.
-
Rusya ise Ukrayna’ya karşı hava saldırılarını artırdı ve Pokrovsk demiryolu kavşağını ele geçirme çabasını sürdürüyor.
Putin, dört yıla yaklaşan savaşta geri adım sinyali vermiyor. Alaska’da düzenlenen zirvede Trump’ın uzlaşma çabaları da sonuç vermedi.
Novorossiysk ve Kara Deniz Rotası Zorda
Novorossiysk, Rusya’nın en önemli Karadeniz petrol çıkış kapısı:
-
Rus petrol ihracatının %20’sini oluşturuyor
-
Uzun süreli bir kapanma olursa Sibirya’daki petrol kuyuları kapatılmak zorunda kalabilir
-
Bu da küresel arz üzerinde ciddi bir darbe yaratır
Ancak yaptırımlar nedeniyle bu terminalden çıkan kargolara talep hızla düşüyor.
Kaynak: Bloomberg
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
