Genel
Ukrayna umudu petrolü çökertti: Brent 60 doların altına indi
Petrol fiyatları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya–Ukrayna barış görüşmelerinde ilerleme sağlandığına işaret eden açıklamalarının ardından sert geriledi. Olası bir ateşkesin, Rus petrolüne yönelik yaptırımların gevşetilmesi ve piyasaya ek arz gelmesi ihtimalini güçlendirmesiyle Brent petrol yaklaşık beş yılın en düşük seviyesine indi.
Petrol fiyatları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya–Ukrayna barış görüşmelerinde ilerleme sağlandığına işaret eden açıklamalarının ardından sert geriledi. Olası bir ateşkesin, Rus petrolüne yönelik yaptırımların gevşetilmesi ve piyasaya ek arz gelmesi ihtimalini güçlendirmesiyle Brent petrol yaklaşık beş yılın en düşük seviyesine indi.
Brent ve WTI beş yılın dibinde
Petrol fiyatları salı günü yaklaşık beş yılın en düşük seviyelerinde kapanış yaptı.
Brent petrol, yüzde 3’e yakın düşüşle 58,92 dolar/varil seviyesinde kapanarak, Covid-19 salgınının talebi çökerttiği Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyesini gördü.
ABD ham petrolü WTI ise 1,55 dolar (yaklaşık yüzde 2,7) gerileyerek 55,27 dolar/varil seviyesine indi. Bu seviye de 2021 başından bu yana en düşük fiyat olarak kayda geçti.
Trump’tan barış mesajı, piyasadan sert tepki
ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü yaptığı açıklamada Ukrayna’daki savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın “şimdiye kadarki en yakın noktada” olduğunu söyledi. Avrupa cephesinden ise, özellikle toprak başlıklarında hâlâ ciddi pürüzler bulunduğuna dair uyarılar geldi.
Buna rağmen piyasalar, olası bir barış anlaşmasının Rus petrol arzı üzerindeki lojistik ve yaptırım kaynaklı kısıtları gevşetebileceği beklentisini hızla fiyatladı.
“Uzayan rotalar çözülürse arz patlaması olur”
Morgan Stanley Küresel Emtia Stratejisti Martijn Rats, olası bir anlaşmanın petrol piyasasında kısa vadede ciddi etkiler yaratabileceğini belirtti.
“Uzayan tedarik zincirlerinde kilitli kalmış büyük miktarda petrol var,” diyen Rats, Rus petrolünün yaptırımlar nedeniyle Batı limanlarından Hindistan ve Çin gibi pazarlara çok daha uzun rotalar üzerinden taşındığını hatırlattı.
“Eğer tarihsel ticaret düzenine geri dönülürse, bu neredeyse bir stok boşalması gibi olur. On milyonlarca, hatta yüz milyonlarca varil petrol yeniden piyasaya çıkabilir,” ifadelerini kullandı.
Ancak Rats, piyasaların erken iyimserliğe kapılmış olabileceği uyarısını da yaptı: “Bunu daha önce de gördük ve çoğu zaman beklentiler erken çıktı.”
Yaptırımlar kalkarsa denizde bekleyen petrol piyasaya dönebilir
Rystad Energy Jeopolitik Analiz Direktörü Jorge Leon, olası bir ateşkes senaryosunda ABD’nin Rusya’ya yönelik yaptırımları hızla kaldırabileceğini, Avrupa’nın ise daha kademeli bir yol izleyebileceğini söyledi.
Leon’a göre, aynı zamanda Ukrayna’nın Rus petrol altyapısına yönelik saldırıları da duracak. Bu durum, deniz üzerinde depolanan yaklaşık 170 milyon varil Rus petrolünün yeniden piyasaya dönmesini mümkün kılabilir.
Bu gelişme, zaten arz fazlası korkularıyla baskı altında olan petrol piyasasında düşüşü daha da derinleştirebilir.
Beş aylık düşüş serisi, arz fazlası korkusu büyüyor
Petrol fiyatları halihazırda uzun süredir baskı altında. Brent petrol art arda beş aydır düşüyor; bu, son 11 yılın en uzun kayıp serisi. Yıl başından bu yana Brent’teki düşüş yaklaşık 20 dolar/varil seviyesine ulaştı.
Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre, 2025’te küresel petrol üretimi günlük 3 milyon varil arttı. Artışta OPEC ve OPEC dışı ülkeler — başta ABD, Kanada, Brezilya ve Arjantin — etkili oldu.
OPEC arz artış planlarını kısmen frenlemiş olsa da, IEA 2026’da ortalama 3,7 milyon varil/günlük arz fazlası öngörüyor. Bu rakam, pandemi dönemindeki arz fazlasından bile daha yüksek.
Enerji piyasalarında kırılganlık sürüyor
Danışmanlık şirketi Energy Aspects, hızlı bir barış anlaşması beklemediklerini ancak mevcut müzakerelerin, özellikle yıl sonu düşük işlem hacimli dönemde, petrol piyasası için en büyük jeopolitik belirsizlik olduğunu vurguladı.
Bu tablo, petrol fiyatlarında aşağı yönlü risklerin kısa vadede devam edebileceğine işaret ediyor.
Kaynak: Financial Times
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
