Genel
İsrail-İran Savaşı Şiddetleniyor: Tel Aviv ve Hayfa’ya Füze Yağdı, Can Kaybı Artıyor
İran meclisi ise Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’ndan (NPT) çekilmeyi öngören bir yasa tasarısı hazırlığında olduğunu açıkladı. Ancak Tahran yönetimi, kitle imha silahları üretimine karşı olduğunu yineledi.

İran’ın Füze Saldırısı Tel Aviv ve Hayfa’yı Vurdu
İran, Pazartesi sabahı erken saatlerde İsrail’in Tel Aviv ve Hayfa şehirlerine balistik füze saldırıları düzenledi. En az sekiz sivilin hayatını kaybettiği saldırılarda çok sayıda ev yerle bir oldu. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, saldırının ardından yaptığı açıklamada, “Tahran halkı bu saldırının bedelini ödeyecek, hem de çok yakında” diyerek sert bir karşılık sözü verdi.
İran meclisi ise Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’ndan (NPT) çekilmeyi öngören bir yasa tasarısı hazırlığında olduğunu açıkladı. Ancak Tahran yönetimi, kitle imha silahları üretimine karşı olduğunu yineledi.
İsrail’in Nükleer Sırları ve Karşı Hamlesi
İsrail, bölgede NPT’ye taraf olmayan tek ülke ve nükleer cephaneliği olduğu uzun süredir varsayılıyor; ancak bu konuda resmi bir açıklama yapılmıyor. İsrail ordusu, İran’a yönelik hava operasyonlarında Devrim Muhafızları İstihbarat Birimi Başkanı da dahil olmak üzere dört üst düzey istihbarat yetkilisinin öldürüldüğünü duyurdu.
İsrail, İran’ın fırlattığı 100’den az füzenin yalnızca yedisinin ülke topraklarına ulaştığını bildirdi. İsrail Ordusu Sözcüsü, ülkenin İran hava sahasında üstünlük kurduğunu ve İran’ın kara hedefli füze rampalarının üçte birinden fazlasını imha ettiklerini açıkladı.
Savaşın Bedeli: Yaralılar, Yıkım ve Piyasalardaki Etki
İsrail’de en az 100 kişi füze saldırılarında yaralandı. İran tarafında ise Sağlık Bakanlığı, ölü sayısının 224’e ulaştığını ve kurbanların %90’ının sivil olduğunu bildirdi. Kermanshah eyaletinde yer alan Farabi Hastanesi’nin de saldırılarda büyük hasar aldığı açıklandı.
İsrail’in liman kenti Hayfa’da 30’dan fazla kişinin yaralandığı, arama kurtarma ekiplerinin bölgede çalışmalara devam ettiği bildirildi. Tel Aviv’de ABD Büyükelçiliği’nin yakınlarındaki otel ve apartmanların camları kırıldı; büyük hasar oluştu ancak diplomatik personelde can kaybı yaşanmadı.
İran Merkez Bankası’nın resmi kuruna göre, İran Riyali savaşın başladığı Cuma gününden bu yana ABD doları karşısında %10’dan fazla değer kaybetti.
Halkın Gözünden: ‘Korkunç ve Belirsiz’
Tel Aviv’de yaşayan 31 yaşındaki bir şef, saldırı anını şu sözlerle anlattı: “Her zamanki gibi sığınağa geçtik. Dakikalar sonra kapı patladı. Bu belirsizlik çok korkutucu. Bu, uzun sürecek bir şeyin başlangıcı olabilir ya da daha da kötüleşebilir.”
Füzelerden bazıları, Tel Aviv’in kalabalık pazar yeri Shuk HaCarmel çevresine de düştü. İran Devrim Muhafızları, saldırıda yeni bir taktik kullandıklarını ve İsrail’in savunma sistemlerinin birbiriyle çatışmasına neden olduklarını öne sürdü. İsrail ise bu iddiaya yanıt vermedi.
İsrail’den Tehdit ve Geri Adım
İsrail Savunma Bakanı Gallant, “Tahran’daki kibirli diktatör artık sivil halkı hedef alan korkak bir katile dönüştü” dedi. “Tahran halkı bunun bedelini ödeyecek.” Ancak daha sonra yaptığı ikinci açıklamada, sivil kayıpların hedef alınmadığını belirtti.
Casusluk, Gözaltılar ve İran’daki İç Güvenlik Krizi
İran, 1979 İslam Devrimi’nden bu yana yaşadığı en ciddi güvenlik krizinde olduğunu belirtti. Son birkaç gün içinde İsrail’e çalıştığı öne sürülen onlarca “ajan” ve sabotajcının tutuklandığı duyuruldu.
G7 Zirvesi ve Trump’tan Açıklamalar
İsrail-İran savaşının G7 liderler zirvesinin ana gündem maddesi olması bekleniyor. Kanada’da toplanan liderler, bölgedeki gerilimi değerlendirecek. ABD Başkanı Donald Trump, zirve öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, “Umarım bir anlaşma olur. Bazen tarafların çatışması gerekir,” dedi. İran’ı ABD hedeflerine saldırmaması konusunda da uyardı.
Trump, İsrail’in askeri operasyonlarını överken, ABD’nin doğrudan savaşa katıldığı yönündeki İran iddialarını reddetti. Ayrıca İran’ın savaşı sonlandırmak istiyorsa nükleer programına ciddi sınırlamalar getirmesi gerektiğini yineledi.
Enerji ve Finans Piyasaları Temkinli
Petrol fiyatları, Cuma günü yaşanan %7’lik artışın ardından Pazartesi günü hafif geriledi. İsrail ve İran saldırılarının doğrudan enerji altyapısını hedef almaması, piyasalarda panik etkisini sınırladı. Asya borsalarında ve döviz piyasalarında büyük dalgalanma yaşanmadı.
Ancak İsrail’in önümüzdeki günlerde askeri operasyonlarını artıracağı yönündeki açıklamaları, bölgesel istikrar ve küresel ekonomi açısından ciddi riskler yaratıyor.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]