Azerbaycan–Ermenistan Barış Anlaşması ‘Trump Koridoru’nu Açıyor — Türkiye İçin Stratejik Zafer

ABD arabuluculuğunda imzalanan tarihi anlaşma, 40 yıla yakın süren çatışmaları sona erdirirken Azerbaycan ile Nahçıvan arasında Türkiye bağlantılı stratejik bir transit koridorun önünü açıyor.

40 Yıllık Çatışmaya Son Veren Tarihi Adım

Cuma günü Beyaz Saray’da düzenlenen törende, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, neredeyse 40 yıldır süren Dağlık Karabağ ihtilafını sona erdiren barış anlaşmasına imza attı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın arabuluculuğunda varılan anlaşma, iki ülke arasındaki ulaşım hatlarını yeniden açarken, Washington’la ekonomik ve stratejik iş birliğini de derinleştirecek. Anlaşmanın en dikkat çekici maddesi, Azerbaycan’ı Ermenistan topraklarından geçerek Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bağlayacak yeni bir transit koridorun oluşturulması oldu.

“Uluslararası Barış ve Refah İçin Trump Koridoru” (TRIPP) adı verilen hat, Ermenistan yasalarına tabi olacak ancak ABD’ye münhasır geliştirme hakları verilecek. Demiryolu, petrol ve gaz boru hatları ile fiber optik altyapı projelerini kapsayan koridor için ihalelerin gelecek hafta başlaması bekleniyor.

Türkiye İçin Jeopolitik ve Ekonomik Kazanç

Trump Koridoru, Azerbaycan ile en yakın müttefiki Türkiye açısından tarihi bir jeopolitik kazanım niteliğinde.
Bu hat sayesinde Bakü, Nahçıvan üzerinden Türkiye’ye ve oradan da Avrupa’ya doğrudan kara bağlantısı elde edecek. Böylece, iki ülke arasındaki 32 km’lik Ermenistan engeli aşılmış olacak.

Türkiye açısından ise bu, Asya ile Avrupa arasındaki doğu–batı ticaret ve enerji hattına yeni bir stratejik damar eklemek anlamına geliyor. Koridorun faaliyete geçmesi, Ankara’nın bölgesel enerji ve lojistik merkezi olma hedefini güçlendirecek.

Aliyev, törende yaptığı konuşmada, “Altı ayda Başkan Trump bir mucize gerçekleştirdi. Dünyanın 1 numaralı başkentinde, 1 numaralı ofisinde ve dünyanın en büyük başkanının huzurunda ön imza attık. Artık kimsenin geri adım atmayacağından şüphe yok,” dedi.
Aliyev ayrıca, Trump’ın Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilmesi gerektiğini yineledi.

Askeri İş Birliği Önündeki Engeller Kalkıyor

Anlaşma kapsamında, Azerbaycan ile ABD arasındaki askeri iş birliği kısıtlamaları da kaldırılıyor. Bu adım, Türkiye’nin bölgesel güvenlik mimarisinde dolaylı bir güç çarpanı etkisi yaratabilir.

Son aylarda bölge diplomasisine ağırlık veren Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın da sürecin ilerlemesinde önemli rol oynadığı değerlendiriliyor. Ankara, koridorun Türkiye ve Avrupa pazarlarına entegrasyonunda kilit aktör olacak.

Uluslararası Destek ve Bölgesel Tepkiler

Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Lammy ve AB liderleri Ursula von der Leyen ile António Costa anlaşmayı “cesur bir adım” olarak nitelendirerek hızlı şekilde uygulanması çağrısı yaptı.

Ancak İran, koridor planına sert tepki gösterdi. İran lideri Ayetullah Ali Hamaney’in danışmanı Ali Ekber Velayeti, projeyi “NATO’nun sınırımıza yılan gibi yerleşmesi” olarak tanımlayarak “Rusya olsa da olmasa da bu girişimi engelleyeceğiz” dedi.

Rusya Dışişleri Bakanlığı ise daha temkinli bir açıklama yaparak Washington’daki toplantıyı memnuniyetle karşıladıklarını ancak bölgesel istikrarın korunması gerektiğini vurguladı.

Karabağ’dan Kalıcı Barışa

1980’lerin sonundan bu yana Dağlık Karabağ üzerinde süren kanlı mücadelede on binlerce kişi hayatını kaybetti. Azerbaycan’ın 2023’te Karabağ üzerindeki tam kontrolünü sağlamasının ardından, ilişkilerin normalleşmesi için doğrudan görüşmeler başlamıştı.

Paşinyan, “Geçmiştekinden daha iyi bir hikâye yazmak için temel atıyoruz,” derken, Trump ise “35 yıl savaştılar, artık dostlar ve uzun süre dost kalacaklar,” ifadelerini kullandı.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]