Türkiye Ekonomisi 2025’in İlk Çeyreğinde Net Borçlu Kaldı: Hanehalkı Krediye Yükleniyor

TCMB’nin 2025 yılı ilk çeyrek Finansal Hesaplar Raporu’na göre Türkiye ekonomisi net borçlu pozisyonunu sürdürüyor. Toplam finansal yükümlülükler finansal varlıkların 10 trilyon TL üzerinde gerçekleşirken, net borçlanma oranı da dikkat çekici şekilde yükseldi. Hanehalkı borcundaki artışın neredeyse tamamı kredi kaynaklı.

Finansal Varlıklar 136 Trilyon, Yükümlülükler 146 Trilyon TL

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan rapora göre, yurt içi yerleşik sektörlerin toplam finansal varlıkları 136 trilyon TL, finansal yükümlülükleri ise 146 trilyon TL seviyesinde gerçekleşti. Böylece ekonominin net finansal pozisyon açığı 10,6 trilyon TL’ye ulaştı.

Net Borçlanma Oranı GSYİH’nin %5,82’sine Çıktı

Toplam ekonominin finansal pozisyon açığının GSYİH’ye oranı yüzde 22,8’e gerilerken, net borçlanma oranı ise bir önceki çeyreğe göre yükseliş gösterdi:

• 2024 4. çeyrek: %3,29

• 2025 1. çeyrek: %5,82

Bu artış, Türkiye ekonomisinin finansman ihtiyacının arttığını ortaya koyuyor.

Reel Sektör ve Kamu Net Borçlu, Hanehalkı Net Alacaklı

• Finansal olmayan şirketlerin varlıkları 55,8 trilyon TL, yükümlülükleri ise 72,9 trilyon TL oldu. 17,1 trilyon TL ile bu kesim net borçlu pozisyonunu sürdürdü.

• Genel yönetimin finansal yükümlülükleri ise varlıklarının iki katına çıkarak 14,7 trilyon TL’ye ulaştı.

• Hanehalkı, 20,4 trilyon TL’lik varlığa karşılık 5,3 trilyon TL yükümlülüğe sahip. 15,5 trilyon TL’lik pozitif farkla ekonomideki en güçlü net alacaklı konumunu koruyor.

Finansal Kuruluşlar ve Yurt Dışı Yerleşikler

• Finansal kuruluşlar 52,2 trilyon TL varlığa karşılık 53,5 trilyon TL yükümlülüğe sahip. Sektörün net pozisyonu -1,3 trilyon TL.

• Yurt dışı yerleşikler, Türkiye ekonomisine karşı 13,5 trilyon TL net alacaklı durumda. Bu pozisyonun büyük bölümü kamu borçlanma araçlarından kaynaklanıyor.

Hanehalkı Kredilerle Borçlandı

2025 ilk çeyreğinde hanehalkı yükümlülükleri 379 milyar TL artarken, bu artışın neredeyse tamamı kredi kaynaklı gerçekleşti. Bu durum, kredi büyümesinin tüketici finansal sağlığı açısından yakından izlenmesi gerektiğine işaret ediyor.

• Hanehalkı borcunun GSYİH’ye oranı: %9,7

• Finansal varlıklara oranı: %22

• Harcanabilir gelire oranı: %21

Türkiye’nin Borç Oranı Avrupa’nın Gerisinde

Finansal hesaplar tanımlı toplam borcun GSYİH’ye oranı yüzde 93 seviyesinde. Bu oran; Euro Bölgesi, Fransa ve ABD gibi ülkelerle karşılaştırıldığında oldukça düşük seviyede kalıyor.
Hanehalkı borcu açısından Türkiye, yüzde 10’luk GSYİH oranı ile en düşük borçlu ülkelerden biri konumunda.

Değerleme Etkisi Artıyor

Raporda, finansal varlık ve yükümlülüklerdeki artışın önemli kısmının işlem kaynaklı olduğu vurgulanırken, kur ve fiyat değişimlerinden kaynaklanan değerleme etkisinin ise önceki çeyreğe göre daha belirgin hâle geldiği kaydedildi.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]