TOBB Nefes Kredisi’nde 30 Milyar TL’lik Limit Doldu

PARA ANALİZ- TOBB üyelerine yönelik yüzde 37 faizle kullandırılan ve Kredi Garanti Fonu (KGF) özkaynaklarıyla desteklenen Nefes Kredisi’nin 30 milyar TL’lik limiti, yoğun başvuru nedeniyle yalnızca 20 günde doldu. Bu gelişme, finansmana erişimde büyük sıkıntı yaşayan reel sektörün Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan yeni bir kredi paketi beklentisini artırdı.

Yatırım iştahı düştü, sermaye eridi

Hükûmetin enflasyonu talep kısıcı politikalarla kontrol altına alma hedefi, üretici ve yatırımcı tarafında ciddi sıkıntılara yol açtı. Reel sektörün yatırım iştahı neredeyse sıfırlanırken, eriyen işletme sermayesinin telafisi için ihtiyaç duyulan finansmana ulaşmak da her geçen gün zorlaşıyor.

Tam da bu ortamda, özellikle KOBİ’lere can suyu olarak sunulan TOBB Nefes Kredisi, 8-9 Temmuz tarihlerinde alınan başvurularla birlikte kısa sürede tükendi. Krediye olan yoğun talep, işletmelerin mali dar boğaz içinde olduğunu bir kez daha ortaya koydu.

Faiz yüzde 37, üst limit 2.5 milyon TL

Bankalar aracılığıyla sağlanan kredi paketinde, işletme başına üst limit 2.5 milyon TL olarak belirlendi. Faiz oranı ise vadeye göre yüzde 37-38 aralığında değişiyor. Kredi, 6 ay ödemesiz dönemin ardından toplamda en fazla 36 ay vade ile geri ödeniyor.

Toplamda 6 banka aracılığıyla sunulan kredide bazı şubelerin OSB bölgelerinde sadece şube başına 1 milyon TL’lik limit tanımlaması ise ciddi eleştirilere neden oldu. Söz konusu rakam, bir işletmenin tek başına ihtiyaç duyduğu kredi tutarını karşılamaktan uzak.

Yeni limit için gözler Hazine’de

TOBB ve KGF’nin bu kredilerde doğrudan müdahale yetkisi bulunmazken, asıl belirleyici kurum Hazine ve Maliye Bakanlığı. Hâlihazırda Hazine destekli kefalet sistemi kapsamında 15 ayrı destek programı aktif olarak devam ediyor.

Toplamda 180,3 milyar TL’lik kredi limiti açılmış durumda ve bu miktarın 86,3 milyar TL’si şu ana kadar kullandırıldı. Ancak firmalar, faiz desteği olmayan diğer destek programlarına sınırlı ilgi gösteriyor. Kullanılmayı bekleyen 94 milyar TL’lik kredi limiti hâlâ sistemde mevcut.

Kredi riski düşük, yeni kaynak ihtimali yüksek

KGF’nin temel prensibi, teminat sorunu yaşayan firmalara Hazine kefaletiyle finansman sağlamak. Kullandırılan kredilerde riskin yüzde 80’i Hazine’ye, yüzde 20’si bankalara ait. Ancak şu ana kadarki performansa bakıldığında, bu kredilerin geri dönüş oranı oldukça yüksek. Bankacılık sistemindeki genel kredi riskine kıyasla çok daha düşük risk sınıfında yer alıyor.

Bu nedenle uzmanlara göre, yeni bir Nefes Kredisi limiti açılması halinde Hazine’nin üzerine binen ek risk oldukça sınırlı olacak. Bu da kısa vadede yeni bir destek programının devreye alınması ihtimalini güçlendiriyor.