Konut Sektörü İklim Şokuyla Karşı Karşıya: Fiyatlar Düşüyor, Sigorta Primleri Yükseliyor

Küresel konut piyasasında iklim değişikliği artık belirleyici bir etken haline geldi. Aşırı sıcaklıklar, seller ve orman yangınları gibi iklim krizi kaynaklı tehlikeler yalnızca çevresel değil, aynı zamanda ekonomik sonuçlarıyla da emlak sektörünü yeniden şekillendiriyor. Uzmanlar, özellikle artan sigorta maliyetlerinin piyasada yeni ve önemli bir kırılganlık yarattığına dikkat çekiyor.

İklim koşullarındaki bozulma, birçok bölgede konut alıcılarının tercihlerini değiştirirken, satış ve kira fiyatları üzerinde de güçlü bir baskı oluşturuyor. Değerlendirmelere göre sıcaklık artışının yoğun yaşandığı bölgelerde konut fiyatlarında düşüşler görülmeye başladı. Dünya genelinde gayrimenkul talebi artık büyük ölçüde iklim riskleri tarafından yönlendiriliyor. Yatırımcıların yüzde 80’inden fazlası, satın alma kararlarında iklim kaynaklı tehditleri kritik bir unsur olarak değerlendiriyor.

Emlak ilanlarında risk haritaları geri çekildi

İklim risklerinin satışlar üzerindeki etkisi özellikle ABD emlak piyasasında belirgin hale geldi. Ülkenin önemli platformlarından Zillow, First Street ile birlikte hazırladığı yangın, sel ve aşırı sıcaklık risk puanlarını bir dönem ilanlarında açıkça gösteriyordu. Ancak bu haritaların satışları olumsuz etkilediği yönündeki emlakçı şikayetleri üzerine söz konusu görsel uyarılar kaldırıldı. Artık kullanıcılar yalnızca First Street’in bağlantılarına yönlendiriliyor. Bu durum, iklim krizinin sektörde yarattığı kırılganlığın boyutunu gözler önüne seriyor.

İspanya’da 118 milyon Euro’luk yıllık kayıp

Avrupa’da yapılan araştırmalar da benzer sonuçlara işaret ediyor. SSRN’de yayımlanan bir çalışmada, 2009–2024 yılları arasında İspanya’daki 47 şehirde aşırı sıcaklıkların gayrimenkul değerlerine etkisi analiz edildi. Bulgular, 35°C’nin üzerindeki her bir ekstra günün, konut satış fiyatlarını metrekare başına 1,40 Euro; kira bedellerini ise 0,0059 Euro azalttığını ortaya koyuyor. 2024 verilerine göre bu düşüş, ülke genelinde yıllık yaklaşık 118 milyon Euro’luk satış kaybına karşılık geliyor.

Artan sıcaklıkların yol açtığı kuraklık ve yangın tehlikesinin yanı sıra atmosferin daha fazla nem tutması yoğun yağışları artırıyor. Bu durum İngiltere’de 6,3 milyon konutun sel riski altında bulunmasına neden oluyor.

Emlak danışmanı Rachel Ollington, iklim kaynaklı etkilerin artık alıcı davranışını doğrudan belirlediğini, bunun beş ya da on yıl önce görülmeyen bir dönüşüm olduğunu vurguluyor. Alıcıların ilk olarak sigorta maliyetlerini ve iklim riski raporlarını talep ettiği belirtiliyor.

Aşırı hava olaylarındaki artış sigorta sektörünü de zorlamaya devam ediyor. İngiliz Sigortacılar Birliği, 2024 yılında konut kaynaklı hasar tazminatlarının 585 milyon sterline ulaştığını açıkladı.