İSO 500 açıklandı: Devler listesi değişmedi

İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarını listeleyen “İSO 500” araştırmasının 2024 yılı sonuçları açıklandı. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, üretimden satışlara göre ilk sırada 651,6 milyar TL ile TÜPRAŞ’ın yer aldığını duyurdu.

Listenin ikinci sırasında 356 milyar TL ile Ford Otomotiv yer alırken, üçüncü sırayı 201,6 milyar TL ile Star Rafineri aldı. İlk üç sıranın geçen yıla göre değişmemesi dikkat çekti.

İlk 10’da iki yeni isim

Bahçıvan, 2024’te ilk 10’da yer alan şirketlerde iki yeni ismin dikkat çektiğini belirtti. Geçtiğimiz yıl ilk 10’da bulunmayan İskenderun Demir Çelik ve Hyundai Motor Türkiye Otomotiv, bu yıl listeye girmeyi başardı.

Üç temel veride “tarihi” bozulma

İSO Başkanı Bahçıvan, 2024 sonuçlarına ilişkin değerlendirmesinde üç temel göstergede endişe verici bozulmalar yaşandığını vurguladı:

• Üretimden satışlar reel olarak üç yıldır geriliyor.

• Sanayici, kazancının neredeyse tamamını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldı.

• Kârlılık oranları, son 10 yılın en düşük seviyelerine indi.

Bahçıvan, “Faaliyet kârlılığı yüzde 6,2’ye, satış kârlılığı ise yüzde 2,6’ya geriledi. Oysa bu oranlar 2014-2023 döneminde sırasıyla yüzde 10,4 ve yüzde 7,1 seviyelerindeydi. Bu, sanayi açısından kritik bir gerilemedir” dedi.

Sanayi sektörü 2024’ü büyümesiz kapattı

Bahçıvan, birçok göstergenin sanayiciler için son derece zorlu bir yılı işaret ettiğini belirterek, “OVP sürecinde en büyük fedakârlığı yapan kesim olmamıza rağmen, sanayi sektörü 2024 yılını neredeyse büyümesiz kapattı” diye konuştu.

OVP’nin başarılı olması için sanayicinin omuzladığı yükün dikkate alınması gerektiğini kaydeden Bahçıvan, finansal istikrara vurgu yaptı: “Bugün de OVP’ye olan güvenimizi koruyoruz. Ancak program hedeflerinden sapıldığına dair bir algının oluşmaması kritik önemdedir.”

Bahçıvan, İSO 500 verilerinin, Türkiye’nin üretimden uzaklaşma riskiyle karşı karşıya olduğunu net biçimde gösterdiğini söyledi. “Bu döngüyü tersine çevirmek sadece sanayicinin değil, hepimizin sorumluluğudur” diyen Bahçıvan, üretimin hem ekonomik hem de stratejik güvenlik açısından kritik olduğunu ifade etti.

“2030 Stratejisi rehberimiz olacak”

Cumhurbaşkanlığı tarafından açıklanan “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi”nin sanayi için ihtiyaç duyulan vizyonu sunduğunu belirten Bahçıvan, İSO’nun çalışmalarında bu stratejiyi rehber alacaklarını ifade etti.

“Yüksek teknoloji, dijital ekonomi, yeşil dönüşüm, küresel entegrasyon ve yapısal dönüşüm gibi hedefler sanayimizin yönünü belirleyecek. İSO Stratejik Dönüşüm Merkezi olarak bu vizyona göre hareket edeceğiz.”