İmalat sanayi alarm veriyor: PMI 14 aydır daralıyor

Ekonomik büyümenin öncü göstergelerinden biri olan imalat sanayi performansı, mayıs ayında da alarm vermeye devam etti. İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından açıklanan Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi), mayıs ayında 47,2 olarak gerçekleşti. Bu değer, mart ve nisan ayındaki 47,3 seviyesinin de altına inerek sektörün daralma eğilimini sürdürdüğünü gösterdi.

50 eşik değerinin altında kalan PMI, faaliyet koşullarında bozulmanın sürdüğüne işaret ederken, endeksin 14 aydır daralma bölgesinde kalması dikkat çekti.

Talep zayıf, üretim hızı son yedi ayın dibinde

Mayısta üretim, Ekim 2024’ten bu yana en hızlı yavaşlamasını kaydetti. Zayıf iç talep ve süregelen enflasyonist baskılar, üretim üzerindeki baskıyı artırırken, yeni siparişlerdeki düşüş de üst üste 23. aya taşındı. Siparişlerdeki azalma, genel üretim ivmesini aşağı çekerken firmaların iş hacmi azalmaya devam etti.

İstihdam ve alımlar azalırken firmalar stok eritiyor

İmalatçıların istihdam ve satın alma faaliyetleri de önceki aya göre daha sert bir düşüş gösterdi. Firmalar, talepteki zayıf seyir nedeniyle hem hammadde hem de nihai ürün stoklarını azaltmayı tercih etti. Tedarikçilerin teslimat süreleri kısalırken, bu gelişme girdi talebinin zayıflığına bağlandı.

Enflasyon baskısı geriliyor ama hâlâ yüksek

Girdi maliyetlerinde mayısta da sert artışlar görüldü. Firmalar bu artışı ağırlıklı olarak liradaki değer kaybına bağladı. Ancak nisan ayında zirve yapan maliyet enflasyonu, mayıs itibarıyla hafifleme eğilimi gösterdi. Ürün satış fiyatlarındaki artış da yavaşlayarak 2025’in en düşük seviyesine indi. Firmalar, artan maliyetlere rağmen talep zayıflığı nedeniyle fiyat geçişlerinde zorlandıklarını ifade etti.

S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Mayıs verileri, imalat sektöründe süregelen durgunluğun altını çiziyor. Enflasyon baskılarında yaşanan kısmi rahatlama ise önümüzdeki döneme dair sınırlı da olsa iyimserlik sağlayabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Sektörel görünüm: Üretim sadece iki sektörde arttı

İSO Türkiye Sektörel PMI verilerine göre, mayısta izlenen 10 sektörün yalnızca ikisinde –giyim ve deri ürünleri ile metalik olmayan mineral ürünler– üretim artışı görüldü. Giyim sektörü, önceki aylarda yaşadığı keskin daralmadan toparlanarak büyümeye geçti.

Tekstil sektörü ise hem üretimde hem yeni siparişlerde en keskin düşüşü yaşadı. Yeni ihracat siparişleri ise dört sektörde artış kaydetti; başta giyim ve deri ürünleri olmak üzere dış talepteki hareketlilik dikkat çekti.

İstihdam düşüyor, maliyetlerde sektörler arası farklılaşma artıyor

Personel sayısında en büyük düşüş, kara ve deniz taşıtları sektöründe görüldü. Bu alandaki azalma, Ocak 2016’dan bu yana en yüksek oranlı istihdam kaybı olarak kayda geçti. Öte yandan ana metal sanayi başta olmak üzere üç sektörde istihdam artışı yaşandı.

Girdi maliyetleri genel olarak yükselmeye devam etti ancak 10 sektörün yedisinde maliyet artış hızı yavaşladı. En yüksek maliyet artışı ağaç ve kâğıt ürünlerinde görülürken, giyim ve deri ürünlerinde artış en düşük seviyede kaldı. Tekstil ürünleri sektörü ise üçüncü ayda da satış fiyatlarını düşürmeye devam etti.