Esnafa POS Kıskacı: GİB’den Küçük Esnafa Yeni Nesil Cihaz Zorunluluğu

PARA ANALİZ- Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), fiziksel ve sanal POS cihazları üzerinden dönen kayıt dışı işlemleri önlemek amacıyla Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği taslağını hazırladı. Taslak, sadece büyük zincirleri değil, küçük esnaf ve bireysel girişimcileri de doğrudan ilgilendiriyor.

Yeni Nesil POS Cihazı Artık Zorunlu

Düzenleme yürürlüğe girerse, perakende mal ve hizmet satışı yapan tüm mükelleflerin, yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanması ya da güvenli mobil ödeme sistemlerine geçmesi zorunlu hale gelecek.

Artık kimse başka birinin POS cihazını kullanamayacak. Bu uygulamayı sürdüren işletmelere seyyar POS verilmesi dahi yasaklanacak. POS sisteminin, işletmenin kendi adına banka veya ödeme kuruluşuyla yaptığı resmi üye iş yeri sözleşmesine bağlı olması gerekecek.

Sanal POS Kullanımı da Denetim Altında

Düzenleme, özellikle e-ticaret dışında faaliyet gösteren küçük işletmelerin sanal POS kullanımlarına ciddi sınırlamalar getiriyor.
Yeni nesil cihaz kullanma mecburiyeti bulunan mükellefler, elektronik ticaret kapsamı dışında kalan tahsilatlarda artık sanal POS kullanamayacak.

Eğer satış e-ticaret kapsamında yapılıyorsa, mükellefler yalnızca kendi adlarına tanımlı ve aracı hizmet sağlayıcıların yönlendirdiği sanal POS’ları kullanarak ödeme alabilecek.

Bankalar da Denetime Dahil Edilecek

Tebliğ taslağına göre, bankalar ve ödeme hizmet sağlayıcıları da sorumluluktan kaçamayacak. Artık sadece cihaz temin etmekle kalmayacak, aynı zamanda bu cihazların doğru kullanılıp kullanılmadığını da izlemek ve raporlamakla yükümlü olacaklar. GİB, ödeme sistemlerini tam entegre ve izlenebilir hale getirmeyi amaçlıyor.

Denetim mi, Baskı mı?

Düzenleme, vergi tabanını genişletme ve kayıt dışı ekonomiyi azaltma hedefiyle açıklanıyor. Ancak küçük işletmeler ve bireysel girişimciler açısından bu tür zorunluluklar, ek maliyet, teknik zorluklar ve dijital bağımlılık anlamına geliyor.

Özellikle POS cihazı kira ve işlem komisyonu ödemekte zorlanan mikro işletmeler için bu adım, “dijital vergi kıskacı” olarak yorumlanıyor.