Elektrik Faturası El Yakıyor: Türkiye Avrupa’nın 70 Katı Zam Yaptı

Son bir yılda Türkiye’de elektrik fiyatları %86 artarak rekor kırdı. Aynı dönemde Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde fiyat artışı yalnızca %1,2, Amerika Birleşik Devletleri’nde ise %6,7 oldu. Uzmanlara göre bu artış, döviz kuru, doğalgaz maliyeti ve seçim dönemindeki sübvansiyonların sona ermesiyle doğrudan ilişkili.

Türkiye’de Elektrik Zammı Neden Bu Kadar Yüksek?

Enerji sektöründe yapılan değerlendirmelere göre elektrik fiyatlarındaki bu yüksek artışın arkasında şu nedenler bulunuyor:

• Küresel doğalgaz fiyatlarındaki artış: Türkiye, elektrik üretiminin önemli bir bölümünü doğalgazla karşılıyor. Doğalgazda yaşanan fiyat artışı elektrik tarifelerine doğrudan yansıdı.

• TL’deki değer kaybı: Elektrik üretiminde kullanılan enerji kaynaklarının büyük bölümü döviz bazlı. Dolar ve euro karşısında Türk Lirası’nın değer kaybetmesi maliyetleri yükseltti.

• Seçim sübvansiyonlarının sona ermesi: 2023 seçim sürecinde elektrik fiyatlarına uygulanan geçici indirimlerin kalkmasıyla, maliyetler tüketiciye yansıdı.

Türkiye, Elektrik Zammında Avrupa ve ABD’yi Geride Bıraktı

Aşağıdaki tablo, son bir yıldaki elektrik fiyat artışlarını karşılaştırmalı olarak gösteriyor:

Türkiye, hem Avrupa hem de ABD ortalamasının kat kat üzerinde zam yaptı.

Yenilenebilir Enerji Yeterli Olmadı

Her ne kadar Türkiye, rüzgâr ve güneş gibi yenilenebilir kaynaklara yönelse de bu yatırımlar kısa vadede fiyat artışını durdurmaya yetmedi. 2024 yılında güneş enerjisi üretimi %39 artışla 7,3 TWh’ye ulaşsa da, elektrik talebindeki hızlı büyüme karşısında bu kapasite yetersiz kaldı.

Vatandaşı ve Sanayiciyi Ne Bekliyor?

Uzmanlar, önümüzdeki aylarda da zam baskısının süreceğini belirtiyor. Çünkü enerji piyasasında her üç ayda bir tarife güncelleniyor. Ayrıca ithalata dayalı üretim modeli, döviz kurlarındaki oynaklık ve enerji maliyetleri nedeniyle fiyatların aşağı yönlü seyretmesi kısa vadede mümkün görünmüyor.