Döviz

ANALİZ: Mart 2025 – 12 aylık cari açık/GSYH oranı %0,9 oldu

Mehmet Şimşek haklı, cari açık finansmanında sıkıntı yok

13 Mayıs 2025

ANALİZ: Mart 2025 – 12 aylık cari açık/GSYH oranı %0,9 oldu

Mart ayında cari işlemler açığı 4,1 mlr USD ile piyasa beklentisine paralel gerçekleşti. 12 aylık cari açık şubata göre neredeyse değişmeyerek 12,6 mlr USD seviyesinde kaldı. Yıllık bazda dış ticaret açığı ve hizmet gelirlerinde önceki yıla göre belirgin bir değişiklik olmadı. 12 aylık altın ve enerji hariç cari fazla martta 0,3 mlr USD artarak 51,6 mlr USD’ye çıktı. 12 aylık cari açık/GSYH oranını %0,9 hesaplıyoruz.

12 aylık değişimlere göre, toplam cari açık daralmaya devam etti. Mart itibariyle enerji&altın hariç ihracatın 9 milyar USD ve turizm ve yolcu taşımacılık gelirlerinin 8 mlr USD artması; net altın ithalatının 5 milyar USD ve enerji& altın hariç ithalatın 2 mlr USD azalması, 12 aylık cari işlemler açığındaki daralmaya katkı sağladı. Net enerji ithalatının 2 mlr USD artması ise cari işlemler açığındaki daralmayı sınırladı. Önceki aya göre, daraltıcı etkiler enerji&altın hariç ithalatta 3 mlr USD azalırken, enerji ve altın hariç ihracatta 3 mlr USD, net altın ithalatında 1 mlr USD arttı. Net enerji ithalatının genişletici etkisi ise 1 milyar USD yükseldi.

Öncü dış ticaret verilerine göre, nisanda dış ticaret açığı yıllık %22 artarak 12,0 mlr USD oldu. Dış ticaret açığındaki artış ve zayıflayan hizmet gelirlerinin etkisiyle 12 aylık cari açığın genişlediğini hesaplıyoruz. 2025 cari işlemler açığı tahminimiz 23 milyar USD (GSYH’ın %1,5’i).

Mart 2025’te finansman hareketleri;

Sermaye çıkışı ve cari işlemler açığının etkisiyle TCMB rezervi 15,1 mlr USD azaldı.
Nette sermaye çıkışı olan ana kalemler; 6,7 mlr USD net mevduat (yerel bankaların yurtdışı varlıklarında net 7,9 mlr USD artış), 3,9 mlr USD net hata ve noksan ve 3,6 mlr USD net portföy (yurtdışı yerleşiklerin 1,5 mlr USD net Hazine TRY cinsi tahvili satışı, 1,2 mlr USD Hazine Eurobond itfası).
Nette sermaye girişi olan ana kalemler; 2,8 mlr USD net borçlanma, 0,3 mlr USD net doğrudan yabancı yatırım. 12 aylık uzun vadeli dış borç çevirme oranı, bankalarda %152’den %160’a, reel sektörde %128’den %130’a çıktı. 12 aylık toplam net borçlanma 40 mlr USD’ye yükseldi.

Kaynak: Garanti Yatırım BBVA

Dünya Ekonomisi
/ 14 Mayıs 2025

AB’den Rusya’ya 17. darbe! Yaptırım paketi üzerinde uzlaşı sağlandı

Avrupa Birliği (AB), Rusya’ya karşı hazırladığı 17. yaptırım paketi üzerinde nihayet uzlaştı. AB büyükelçilerinin oluşturduğu Daimi Temsilciler Komitesi (COREPER), özellikle Rusya’nın petrol taşımacılığında kullandığı gölge filoyu hedef alan yeni önlemleri onayladı. Paket, AB dışişleri bakanlarının 20 Mayıs’ta resmen onaylamasıyla yürürlüğe girecek.
Dünya Ekonomisi
/ 14 Mayıs 2025

Enflasyon yolu sisli! Fed’den belirsizlik uyarısı

Fed'in gözü enflasyonun yönünde ve ticaret politikalarının etkisinde. ABD Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Philip Jefferson, son enflasyon verilerinin yüzde 2’lik hedefe giden yolda ilerleme sağlandığını gösterdiğini söyledi. Ancak ithalata getirilen yeni tarifelerin fiyatları yukarı çekme olasılığı nedeniyle ekonomik görünümün belirsizliğini koruduğunu vurguladı.
Genel
/ 14 Mayıs 2025

Rusya-Ukrayna Savaşı Küresel Ekonomik Dengeleri Altüst Etti

Dördüncü yılına giren Rusya-Ukrayna savaşı, tarımdan turizme, enerjiden ulaştırma ve lojistiğe kadar pek çok sektörü derinden etkileyerek küresel ekonomik dengeleri sarsmış durumda. Yarın imzalanacak bir ateşkes, enerji ve tarımsal emtia fiyatlarında pozitif şok yaratabilir..
Para-banka-finans
/ 14 Mayıs 2025

Fitch’ten Bankacılığa Uyarılar

Fitch, Türk bankalarına yönelik yayınladığı raporda, "Piyasa oynaklığının devam etmesi veya politika yönündeki bir değişiklik bankaların refinansman risklerini artırabilir" şeklinde değerlendirdi.
Ekonomi
/ 14 Mayıs 2025

TCMB güncesi: Altın Fiyatlarındaki Yükseliş Konut Talebini Tetikledi

TCMB'nin yayımladığı son analiz, Eylül 2023'ten itibaren hızla yükselen altın fiyatlarının, konut ve otomobil piyasasında talebi artırdığını ortaya koyuyor. Rapora göre, jeopolitik belirsizliklerin ve merkez bankalarının yoğun altın alımlarının etkisiyle altının dolar bazında fiyatı yaklaşık %77 artış gösterdi. Bu yükselişin Türkiye’deki bireysel tasarruf sahipleri için ciddi bir servet artışı anlamına geldiği değerlendiriliyor.
Dünya Ekonomisi
/ 14 Mayıs 2025

Fitch: Tarife Savaşı bitmedi, dünya durgunluk eşiğinde

Fitch Ratings’e göre, 12 Mayıs’ta yayımlanan ABD-Çin Ekonomik ve Ticaret Görüşmesi Ortak Açıklaması, iki ülke arasındaki ticaret savaşında önemli bir yumuşama sinyali veriyor. Ancak kalıcı bir anlaşma olmadığı sürece, gümrük tarifelerinin nihai seviyesinin ne olacağı ve mevcut tarifelerin etkisi, küresel ekonomik öngörülerde belirleyici olmaya devam edecek. Fitch, küresel büyüme tahminini de resesyon kabul edilen %1.9'a aşağı revize etti.
Ekonomi
/ 14 Mayıs 2025

E-Ticarette eğlence patlaması: Oyunlar, yayın platformlarını solladı

Ticaret Bakanlığı’nın e-Ticaret raporuna göre, dijital eğlence ve içerik tüketimi alanında 2024’te yaklaşık 19,6 milyar liralık işlem gerçekleşti. En yüksek harcama oyunlara yapılırken, sepet ortalaması 377 lirayı buldu.
Dünya Ekonomisi
/ 14 Mayıs 2025

5 Milyar dolarlık zeka: Amazon’dan Ortadoğu’ya teknoloji çıkarması

Amazon Web Services (AWS) ve Humain, Suudi Arabistan’da küresel ölçekte yapay zeka projelerini hızlandıracak “AI Zone” için dev bir yatırım planlıyor. Proje, krallığın teknoloji alanında küresel liderlik hedefini destekliyor.
Ekonomi
/ 14 Mayıs 2025

Bakan Şimşek’ten Londra’da kritik mesajlar: “PKK’nın silah bırakması kredi notu için olumlu”

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, EBRD toplantısında yaptığı açıklamalarda Türkiye'nin siyasi ve ekonomik gündemine dair önemli mesajlar verdi. “PKK’nın dağılması ve silah bırakması, ekonomik büyüme ve reformların önünü açacaktır” dedi.
Borsa
/ 14 Mayıs 2025

Arçelik’in fabrikaları 1.100 futbol sahasına ancak sığıyor

Avrupa’nın en büyük beyaz eşya üreticilerinden Arçelik 70. yaşını özel bir toplantıyla kutladı. Arçelik Türkiye Genel Müdürü Can Dinçer toplantıda yaptığı konuşmada 70 yıllık yolculuğun sadece şirketin değil, Türkiye'nin de başarı hikayesi olduğunu belirtti.
Ekonomi
/ 14 Mayıs 2025

Asgari ücrette yeni gelişme: Bakan Işıkhan’dan net mesaj!

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TBMM’de yaptığı açıklamada asgari ücrete ara zam beklentilerine ilişkin konuştu. Işıkhan, “Asgari ücrete ara zammı konuşmak için çok erken” dedi.
Dünya Ekonomisi
/ 14 Mayıs 2025

Tarihi zirve: Erdoğan, Trump ve Selman Suriye lideriyle bir araya geldi!

Trump’ın Orta Doğu turu sürerken Riyad’da tarihi bir diplomasi trafiği yaşandı. Erdoğan, Trump ve Veliaht Prens Bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile ilk kez aynı masaya oturdu. ABD, Suriye yaptırımlarını kaldırma kararı aldı.
Ekonomi
/ 14 Mayıs 2025

İhracat şampiyonları açıklandı: ÇCSİB 2024 yılı ödüllerini dağıttı!

Çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri sektörlerinde 2024 yılında yaklaşık 4,5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren ÇCSİB, yılın en başarılı firmalarını ödüllendirdi. Birlik Başkanı Erdem Çenesiz, 2025’in toparlanma yılı olması için finansal destek ve kur politikasında iyileştirme beklediklerini vurguladı.