5G İhalesinde Kıyasıya Rekabet: İki Paket 2,1 Milyar Dolara Satıldı

Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone’un katılımıyla gerçekleşen ve Türkiye’de mobil iletişimde yeni bir dönemi başlatacak olan 5G frekans tahsis ihalesi başladı. İhalenin ilk paketi 1 milyar 280 milyon dolara, ikinci paketi ise 811 milyon dolara alıcı buldu. Özellikle ikinci pakette yer alan B4 soyut paketi için operatörler arasında büyük bir rekabet yaşandı. Bu paketi en yüksek teklifi veren Turkcell kazandı.

BTK Başkanı: Stratejik Bir Süreç Başladı

İhale öncesinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu, yaptığı kısa konuşmada, ihaleyle birlikte verilecek frekans tahsislerinin Türkiye için stratejik öneme sahip bir sürecin başlangıcını oluşturduğunu belirtti. Karagözoğlu, şartnamede donanımda en az yüzde 30 oranında yerli ve milli teknoloji kullanım şartı bulunduğunu hatırlatarak, bu süreçte sadece mobil iletişim değil, aynı zamanda yerli teknolojilerin gelişiminin de hedeflendiğini vurguladı.

En Değerli Frekansta İlk Aşama Tamam

Kapalı teklif usulüyle gerçekleştirilen ilk aşamada, A-1, A-2 ve A-3 olarak belirlenen en değerli frekans paketleri için sırasıyla Turkcell 429 milyon dolar, Vodafone 426 milyon dolar ve Türk Telekom 425 milyon dolar teklif verdi. Sözlü aşamada ise teklifler artırılmadı ve bu üç paket toplamda 1 milyar 280 milyon dolara satılarak sürecin ilk aşaması tamamlandı.

Türk Telekom’dan Usule İlişkin Talep

B grubu frekanslarının ihalesi sırasında Türk Telekom CEO’su Arif Ümit Önal, şartnameye uyum gereği her bir frekans tahsisi sonrası tutanak tutulmasını ve taraflarca imzalanmasını talep etti. Bu talep diğer operatörlerce kabul edildi ve ihale komisyonu başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu da onay vererek, bu uygulamanın sürece dahil edilmesini sağladı. Bu durum ihale sürecini bir miktar uzattı.

İkinci Paket 624 Milyon Dolara Satıldı

3,5 GHz frekans bandında yer alan B1, B2 ve B3 paketleri için kapalı zarfta Turkcell 210 milyon dolar, Türk Telekom 209 milyon dolar ve Vodafone 201 milyon dolar teklif sundu. Üç operatör de sözlü açık artırmaya katıldı. Açık artırmada Turkcell teklifini 214 milyon dolara yükseltti. Vodafone ihaleden çekilirken, Türk Telekom teklifini değiştirmedi. Böylece B1, B2 ve B3 paketleri toplam 624 milyon dolara satıldı ve en yüksek teklifi Turkcell verdi.

B4 Soyut Paketinde Nefes Kesen Rekabet

B4 olarak adlandırılan soyut paket için kapalı zarfta Turkcell ve Türk Telekom 50’şer milyon dolar, Vodafone ise 61 milyon dolar teklif verdi. Tüm operatörler açık artırmaya katılma kararı aldı. Açık artırma sürecinde Türk Telekom teklifini 173 milyon dolara çıkardı, ardından Vodafone ihaleden çekildi. Yarış Turkcell ve Türk Telekom arasında devam etti. Turkcell’in 179 milyon dolarlık teklifine karşılık Türk Telekom 181 milyon dolar önerdi. Turkcell’in 187 milyon dolarlık son teklifi sonrası Türk Telekom da çekildi. Böylece B4 soyut paketini Turkcell kazandı.

BTK Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu’nun 5G ihale süreciyle ilgili şu şekilde konuştu:

“2017 yılında HTK’yı kurduk. HTK sektörün tüm paydaşlarını aynı platformda buluşturarak özgün ve ortak yürütülen projelerle haberleşme altyapımızda yerlilik oranını artırılmasına imkan sağladı. 5G’nin donanım ve yazılım ihtiyaçlarına yerli ve milli imkanlarla cevap verebilmek adına geliştirdik. Bakanlığımızın, BTK’nın TÜBİTAK’ın desteği ile yürütülen bu proje kapsamında 5G altyapıları için kritik altyapılara sahip 5G çekirdek şebekeyi, 5G baz istasyonunu, operasyon yazılımlarının ilk prototiplerini tamamen yerli imkanlarla geliştirdik.

HTK üyesi firmaların ihracat kapasitesini artırmak için Ticaret Bakanlığı’nın program devreye alındı. Eğitim, danışmanlık, yurt dışı bağlantılar faaliyetlerinin yüzde 70’i Bakanlık tarafından karşılanmaya başlandı.

Yapılan çalışmalarla 4.5G şebekelerinde yerlilik oranı hedeflenen yüzde 45’in üzerine çıkarak yüzde 52’ye ulaştı. Yeni ihale ile bu oranı yüzde 60’a yükseltmeyi hedefliyoruz.

5G alanındaki çalışmalarımızı somut adımlarla taçlandırdık. 5G teknolojisi kullanmak isteyen şirketlere deneme izinleri verdik. Bu ihale sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde hayata geçirilen milli teknoloji hamlesinin en somut kilometre taşlarından biridir. Atılan bu tarihi imzanın ülkemiz için ilham kaynağı, vatandaşlarımız için daha hızlı, güvenli ve güçlü iletişim geleceğinin temeli olmasını diliyorum.”

Bakan Uraloğlu, ihale kapsamındaki frekans bantlarına ilişkin de değerlendirmede bulunarak,şöyle konuştu:

“700 MHz ve 3,5 GHz frekans bantlarında toplam 400 MHz frekans için 2 milyar 125 milyon dolar asgari değer üzerinden yapılacak ihaleyle, 11 farklı frekans paketi işletmecilere tahsis edilecek. İşletmecilerimiz de ihaleye ayrı ayrı girecek ve kendi stratejilerine göre en uygun ve en fazla frekans bandını almak için yarışacak.”

5G teknolojisinin, çok daha düşük gecikme süreleri ve çok daha yüksek bağlantı kapasiteleriyle sadece günlük hayatı değil, iş yapış biçimlerini de değiştireceğini belirten Uraloğlu, şunları kaydetti:

“2G, 3G ve 4,5G hizmetlerini başarıyla sürdüren işletmecilerimizle yoğun teknik çalışmalar yürüttük. Yeni dönemle mobil internet hızlarında 4,5G’ye kıyasla 10 kata varan artış deneyimlenebilecek. Bu açıdan bakıldığında 5G teknolojisi sahip olduğu çok düşük gecikmeli mobil iletişim ve yoğun makine tipi haberleşme özellikleri ile birçok sektörde iş süreçlerinde önemli değişikliklere yol açacak. Tam otonom sürüş, uzaktan ameliyat, akıllı tarım, akıllı fabrikalar gibi alanlarda 5G’nin sunduğu imkanlardan faydalanılacak. 5G altyapısında yerlilik ve millilik teşvik edildi. Yüzde 60’a varan yerli ürün, yüzde 30’a kadar milli haberleşme ürünü kullanma zorunluluğu olacak. Böylece hem teknolojide dışa bağımlılığı azaltacak hem de yerli üretimi teşvik edeceğiz.”

700 MHz ve 3,5 GHz frekans bantlarında toplam 400 MHz’lik kapasitenin işletmecilere tahsisi için, asgari 2 milyar 125 milyon dolar değer üzerinden 5G ihalesi gerçekleştiriliyor. İhale kapsamında 11 farklı frekans paketi, operatörlere sunulacak. Şirketler ihaleye bireysel olarak katılacak ve kendi stratejileri doğrultusunda en uygun ve en yüksek kapasiteye sahip frekansları almak için rekabet edecek.

Yetkilendirme Şartları Güncellendi

Mevcut frekans yetkilendirmeleri 30 Nisan 2029 tarihinde sona erecek. Bu yetkilendirmelerin 5G kapsamına dahil edilebilmesi için işletmecilerin, her yıl brüt satış gelirlerinin yüzde 5’i oranında ödeme yapmaları gerekecek.

İhale sonucunda oluşacak toplam bedel, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından hazırlanan şartnameye göre kazanan şirketler tarafından 3 eşit taksitte ödenecek.

Ödemelerde Gecikme Halinde Ağır Yaptırımlar

Taksitlerin zamanında veya eksiksiz ödenmemesi durumunda, ödenmeyen tutar için yıllık yüzde 7,93’ün iki katı oranında gecikme faizi uygulanacak. Ayrıca ödemenin vade tarihinden itibaren 30 gün içinde yapılmaması halinde BTK, ilgili yetkilendirmenin iptali sürecini başlatacak.

5G Ne Zaman Hayata Geçecek?

Mevcut mobil internet hızını en az 10 kat artırması beklenen 5G teknolojisi, Türkiye genelinde 1 Nisan 2026 tarihi itibarıyla kullanıma sunulacak. Yeni nesil bağlantı teknolojisi; sanayi, hizmet sektörü ve bireysel kullanıcılar için devrim niteliğinde bir dönüşüm getirecek.