3 Temmuz’da Enflasyon Şoku: Zamlar Kapıda

PARA ANALİZ- 3 Temmuz Perşembe günü açıklanacak enflasyon verileri, yalnızca memur ve emekli maaşlarını değil; akaryakıttan sigaraya, alkolden sosyal yardımlara kadar geniş bir yelpazede fiyat ve ödeme artışlarını beraberinde getirecek. Yeni zamların fitilini ise Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ateşleyecek.

Yİ-ÜFE Artışı ÖTV ve Fiyatları Doğrudan Etkileyecek

Ocak-Mayıs döneminde Yİ-ÜFE yüzde 12,92 olarak gerçekleşirken, Haziran ayında yüzde 1 ila 2 arasında bir artış öngörülüyor. Uzman tahminlerine göre Yİ-ÜFE, Haziran’da yüzde 1,5 artarsa, ilk 6 aylık toplam artış yüzde 14,61’e ulaşacak. Bu artış, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) üzerinden yapılan zamları tetikleyecek ve akaryakıt, sigara, alkol gibi temel tüketim ürünlerinin fiyatlarına doğrudan yansıyacak.

Cumhurbaşkanlığı’ndan aksi yönde bir karar gelmediği sürece, bu zamlar raf ve pompa fiyatlarını artıracak.

Akaryakıta Ağır Zam Kapıda: Litre Fiyatları 2 TL’yi Aşabilir

Yüzde 14,61’lik tahmini Yİ-ÜFE artışına göre:

• Benzin litre fiyatına yaklaşık 2,10 TL,

• Motorine 1,97 TL,

• LPG’ye ise 1,61 TL zam gelmesi bekleniyor.

Bu artışlar, ÖTV zammı ile pompa fiyatlarına yansıyacak ve tüketicinin akaryakıt harcamaları ciddi şekilde yükselecek.

Sigaraya 8-10 TL Arasında Paket Başına Zam Geliyor

Sigara fiyatlarında da önemli artışlar yaşanacak. Mevcut durumda, 20 dal üzerinden her dal için 1,8313 TL olan asgari maktu vergi, %14,61 artışla 2,0988 TL’ye yükselecek. Bu da maktu verginin 10,50 TL’den 12,03 TL’ye çıkması anlamına geliyor.

KDV dahil toplam vergilerle birlikte, bir paket sigaraya yapılacak zam 8 ila 10 TL arasında değişecek. Bu durum, sigara fiyatlarının piyasa genelinde önemli ölçüde artmasına yol açacak.

Alkollü İçkilerde ÖTV Artışı: Rakıya 200 TL’ye Varan Zam

Alkollü içkilerde de ÖTV artışı kaçınılmaz görünüyor. Örneğin, 1 litre rakının mevcut ÖTV tutarı 1365,72 TL iken, %14,61 artışla 1565 TL’ye yükselecek. Bu da 45 derece alkol oranına sahip bir şişede sadece ÖTV’nin 704 TL’ye ulaşması demek.

Bu durum alkollü içki fiyatlarında da dikkate değer yükselişlere neden olacak.

Memur Maaşlarında Yüzde 15’i Aşan Artış Bekleniyor

Temmuz ayında yapılacak memur maaşı zammı, toplu sözleşme gereği yüzde 5 olarak planlanırken, yılın ilk 6 aylık enflasyon farkı da zam oranına eklenecek.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, memur maaşlarına yapılacak toplam zam oranının %14 civarında olması bekleniyor. Bu doğrultuda memur maaşlarında yüzde 15,84 ile 16,5 arasında bir artış gerçekleşebilir.

Bu zam sadece maaşları değil, aile yardımı, toplu sözleşme ikramiyesi ve bazı sağlık ödemelerini de kapsayacak. Böylece en düşük memur maaşı 50.652 TL’ye, emekli maaşı ise 22.725 TL’ye yükselecek.

Sosyal Yardım ve Destek Ödemeleri Yükseliyor

Memur maaş katsayısına endeksli olan 65 yaş aylığı, engelli maaşı, evde bakım desteği gibi sosyal yardımlar da bu zamdan olumlu etkilenecek.

• 65 Yaş Aylığı: 4.664 TL’den 5.403 TL’ye yükselecek.

• Evde Bakım Desteği: 10.125 TL’den 11.729 TL’ye çıkacak.

• Engelli Aylığı:

  • %40-69 engelli olanlar için 3.723 TL’den 4.313 TL’ye,

  • %70 ve üzeri engelliler için 5.585 TL’den 6.469 TL’ye yükseltiliyor.

Ayrıca kronik hastalığı olan vatandaşlara yönelik destekler de artacak. Örneğin, tüberküloz ve SSPE hastalarına yapılan 10.125 TL’lik yardım 11.729 TL’ye ulaşacak.

Kıdem Tazminatı Tavanı ve Bedelli Askerlik Ücreti Artacak

Kıdem tazminatı tavanı da memur maaş katsayısındaki artışa paralel olarak yükselecek. Şu an 46.655 TL olan tavanın 54.000 TL’yi aşması bekleniyor.

Bedelli askerlik ücreti de aynı oranda artacak ve yeni ücret 281.506 TL’ye çıkacak.

Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) Ödemelerinde Artış

Öğrencilere yönelik SED ödemelerinde de önemli artışlar olacak:

• Okul öncesi çocuklar için: 4.809 TL → 5.571 TL

• İlköğretim öğrencileri için: 7.214 TL → 8.357 TL

• Ortaöğretim öğrencileri için: 7.695 TL → 8.914 TL

• Yükseköğrenim öğrencileri için: 8.657 TL → 10.028 TL