100 Firmanın 80’i zarar yazdı: Ege sanayisinde deprem!

Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), 2024 yılının ilk çeyreğine ilişkin sanayi performans raporunu açıkladı. Üretimden satışlara göre hazırlanan listeye göre, Ege’nin en büyük 100 sanayi kuruluşunun %80’i yılı zararla açtı. EBSO Başkanı Ender Yorgancılar, bu tabloyu “motivasyon kaybı ve üretim gücünde zayıflama” olarak değerlendirdi.

İlk Üçte Star Rafineri, TÜPRAŞ ve Petkim Var

2024 ilk çeyrek verilerine göre Ege’nin en büyük sanayi kuruluşları sırasıyla Star Rafineri, TÜPRAŞ ve Petkim oldu. Bu firmaları İzmir Demir Çelik, Philip Morris, JTI, Abalıoğlu Yağ, Lezita, Kardemir ve Ravago takip etti. Ancak bu büyük şirketlerin çoğu da ekonomik baskılardan ciddi şekilde etkilendi.

EBSO Başkanı Ender Yorgancılar, sektördeki mevcut tabloyu “alarm verici” olarak niteledi.

“İlk 100’deki firmaların %80’i zarar açıklamış durumda. Bu sadece bilanço sorunu değil; üretim gücünün, motivasyonun zayıflamasıdır.”

Yorgancılar, mevcut gidişatın 2025’e de kayıp yıl olarak yansımaması için üretim odaklı yeni bir ekonomik programın hızla devreye alınması gerektiğini söyledi.

Maliyetler Arttı, İhracat Geriledi, Piyasa Durgun

Yorgancılar, sanayiciyi zorlayan temel faktörleri şu şekilde sıraladı:

• Yüksek finansman maliyetleri

• Reel olarak değerlenen TL nedeniyle ihracatta zayıflama

• İç piyasada talep daralması

• Parasal sıkılaşmanın krediye erişimi zorlaştırması

“Sanayici hem iç hem dış talep daralmasından aynı anda etkileniyor.”

“Tedarikçiler %50’nin Üzerinde Zamla Geliyor”

EBSO Başkanı, ÜFE-TÜFE farkının resmi olarak %36.5 görünmesine rağmen, tedarikçilerin %50-55 zamlarla sanayicilere maliyet yüklediğini belirtti.

“Bu artışlar, üretim maliyetlerine ve enflasyona doğrudan yansıyor.”

Yorgancılar, sanayicinin devletten alacağı KDV iadelerinin %15 düşüşle 6,4 milyar euroya gerilediğini açıkladı.

“Firmaların işletme sermayesi ihtiyacı bu kadar yüksekken bu kaynakların bekletilmesi doğru değil.”

“Faiz ve Kur Uğruna Sanayi Feda Ediliyor”

Sanayicinin hem iç hem dış pazarda zararına satış yaptığını ifade eden Yorgancılar, mevcut ekonomi politikalarının sanayiciyi feda ettiğini söyledi.

“Kur ve enflasyon hedefleri uğruna sanayici kaybediliyor.”

Sanayileşme İçin 7 Stratejik Adım

Yorgancılar, Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınması için yeni bir sanayi vizyonu gerektiğini vurguladı ve şu 7 stratejik adımı sıraladı:

1. Ekonomide rasyonellik, siyasette uzlaşma, kültürde hoşgörü

2. Gençlerin üretime ve inovasyona katılacağı eğitim sistemi

3. Ekonomide güven, öngörülebilirlik ve istikrar

4. Liyakat esaslı kurum yapısı

5. Güvenli yatırım ortamı

6. Hızlı ve etkin hukuk sistemi

7. Yeşil ve dijital dönüşüm seferberliği

“Sanayi üretimi olmadan büyüme sürdürülemez. 2025’in de kayıp yıl olmaması için bugünden harekete geçilmeli.”