Ekonomi
⚡️ Analiz: Bütçe ve vergi paketi: zorlu disiplin yılı başlıyor
TBMM gündemindeki 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ve kamu gelirlerini artırmayı hedefleyen Yeni Vergi Düzenlemesi Teklifi, mali disiplin ve enflasyonla mücadele stratejisinin temelini oluşturuyor. Hükümet, bütçe açığını kontrol altında tutmak için bir yandan harcamalarda tasarrufa giderken, diğer yandan vergi tabanını genişletmeye odaklanıyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemindeki 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ve kamu gelirlerini artırmayı hedefleyen Yeni Vergi Düzenlemesi Teklifi, mali disiplin ve enflasyonla mücadele stratejisinin temelini oluşturuyor. Hükümet, bütçe açığını kontrol altında tutmak için bir yandan harcamalarda tasarrufa giderken, diğer yandan vergi tabanını genişletmeye odaklanıyor.
💰 2026 bütçesi ve büyük açık görünümü
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından sunulan 2026 Bütçe Teklifi’nde belirlenen ana hedefler ve büyüklükler, sıkı maliyet yönetimine rağmen bütçe üzerindeki baskının devam ettiğini gösteriyor:
| kalem | öngörülen tutar (milyar tl) |
| toplam gider (merkezi yönetim) | 18.929 milyar tl |
| toplam gelir (merkezi yönetim) | 16.216 milyar tl |
| bütçe açığı hedefi | 2.713 milyar tl |
Bu tablo, Hükümetin 2.7 trilyon TL‘lik bir açık hedefiyle yola çıktığını ortaya koyuyor. Ancak, bütçenin en ağır yükü olan faiz giderlerinin (yaklaşık 2.7 trilyon TL) bütçe açığına neredeyse birebir denk gelmesi, borçlanma maliyetlerinin finansal disiplin üzerindeki baskısını gözler önüne seriyor.
FÖŞ-ANALİZ: Ekim 2025 Ekonomik Görünümü: Vasat-flasyona girdik
Makroekonomik hedefler
2026 yılı için belirlenen makroekonomik hedefler, maliyet disiplininin ekonomiye yansımaları açısından kritik önem taşıyor:
- büyüme hedefi: %3,8
- enflasyon hedefi: %16,0 (yıl sonu)
- kişi başı gelir: 18.621 abd doları
🔎 Vergi paketi: 250 milyar TL'lik gelir takviyesi
Yeni vergi düzenlemesi, bütçe gelirlerindeki %28,4'lük nominal artış hedefine ulaşmada kilit rol oynayacak. Yaklaşık 200 ila 250 milyar TL civarında ek hasılat ve tasarruf sağlaması beklenen paket, özellikle vergi dışı kalmış alanları hedef alıyor.
Paketteki kritik gelir ve tasarruf kalemleri
- işveren prim teşviklerinde daralma: Kamu giderlerindeki en büyük tasarruf kalemi, işverenlere sağlanan hazine prim teşviği desteğinin %4'ten %2'ye indirilmesinden gelecek. Bu kalem, tek başına 97,6 milyar tl'yi aşan bir tasarruf yaratacak.
- kira geliri istisnasının kaldırılması: Konut kira gelirlerinde uygulanan gelir vergisi istisnası (emekliler hariç) kaldırılarak bütçeye yaklaşık 22 milyar tl ek gelir sağlanması planlanıyor.
- harç ve vergilerde artış: Araç alım-satım işlemleri için satış bedelinin binde ikisi oranında yeni noter harcı getirilmesi, tapu işlemlerinde gerçek bedel beyanını zorunlu kılan cezaların artırılması ve çeşitli harç düzenlemeleri ile gelir tabanı genişletiliyor.
- uluslararası vergilendirme: Küresel dijital platformlar ve çok uluslu şirketlere yönelik yeni kurumlar vergisi düzenlemeleri de bütçeye uzun vadede önemli katkı sağlaması beklenen maddeler arasında.
⚖️ Yük dolaylı vergilere kayıyor
Vergi paketi ve bütçe teklifi birlikte incelendiğinde, Hükümetin mali disiplin adımlarının büyük ölçüde vergi gelirlerinin reel artışına ve kamu harcamalarındaki tasarruflara dayandığı görülüyor. Ancak bu stratejinin eleştirel yönü, vergi gelirlerinin ana eksenini oluşturan özel tüketim vergisi (ÖTV), harçlar ve diğer dolaylı vergilerin ağırlığının korunması ve hatta artırılmasıdır.
Eleştirilere göre bu yaklaşım, vergi yükünün, kayıt dışı ile mücadele adı altında vergi kapsamına alınan yeni gruplar ve özellikle düşük ve orta gelirli vatandaşlar üzerine daha fazla kaymasına neden olabilir.
FÖŞ-Gemini
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
