Yapay zekâ fırsat mı tehdit mi? Başekonomistlerden kritik değerlendirme

Dünya Ekonomik Forumu (WEF), kamu ve özel sektörde görev yapan başekonomistlerle gerçekleştirdiği “Başekonomistler Görünümü” anketinin sonuçlarını yayımladı. Nisan ayında yapılan ankete göre, küresel ekonomi hem belirsizlik hem de yapısal dönüşüm açısından tarihi bir eşikte bulunuyor.

ABD Politikaları Küresel Riskleri Artırıyor

Ankete katılan başekonomistlerin %87’si, ABD’nin mevcut ekonomi politikalarının uzun vadede küresel çapta kalıcı etkiler yaratacağı görüşünde birleşiyor. Bu politikaların şirketlerin stratejik kararlarını geciktirmesi ve resesyon riskini tetiklemesi bekleniyor.

Ekonomistler ayrıca mevcut jeoekonomik gelişmeleri geçici değil, kalıcı bir yapısal dönüşümün işareti olarak yorumluyor. Katılımcıların %82’si, küresel belirsizliğin “olağanüstü yüksek” düzeyde olduğunu vurguluyor.

Ticaret ve Para Politikaları Belirsizliğin Odağında

Ankette öne çıkan bulgulara göre:

• %97’si ticaret politikalarını en belirsiz alan olarak görüyor,

• %49’u para politikaları,

• %35’i ise maliyet politikalarında yüksek belirsizlik tespit ediyor.

Bölgesel Büyüme Beklentileri: ABD’de Zayıflama, Almanya’da Umut

Bölgesel bazda ayrışmalar da dikkat çekiyor. Ekonomistlerin %77’si ABD’de 2025 sonuna kadar düşük büyüme bekliyor. Bununla birlikte %79’u enflasyonun yüksek seyredeceğini, %76’sı ise doların zayıflayacağını öngörüyor. Almanya’da ise mali teşvik beklentileriyle daha iyimser bir tablo öne çıkarken, Çin ekonomisine dair beklentilerde fikir birliği sağlanamıyor.

Yapay Zekânın Getirileri ve Tehditleri Bir Arada

Yapay zekâ, ankette küresel büyümeyi etkileyecek en önemli unsur olarak gösteriliyor. Katılımcıların:

• %46’sı, yapay zekânın GSYH’ye 0-5 puan katkı sağlayacağını,

• %35’i ise bu katkının 5-10 puana çıkabileceğini düşünüyor.

Ancak olumlu beklentilere rağmen ciddi endişeler de var. Ekonomistlerin %47’si yapay zekâ nedeniyle istihdamda net kayıp öngörürken, sadece %19’u artış bekliyor.

En büyük risk ise yapay zekânın dezenformasyon ve toplumsal istikrarsızlık yaratmak için kötüye kullanılması olarak değerlendiriliyor.

Uzmanlardan Çözüm Önerileri

Rapor, hükümetlerin ve özel sektörün birlikte hareket ederek şu adımları atmasını öneriyor:

• Yapay zekâ altyapılarına kamu yatırımı yapılmalı,

• Kilit sektörlerde yapay zekâ kullanımı teşvik edilmeli,

• İşletmeler süreçlerini yapay zekâ ile uyumlu hale getirmeli,

• Çalışanlara yönelik geniş kapsamlı eğitim programları başlatılmalı.