Trump’ın 14 Ülkeye Gümrük Tarifesi Gelişen Piyasaları Nasıl Etkiler?

Özet:

ABD Başkanı Donald Trump, Japonya ve Güney Kore’nin de aralarında bulunduğu 14 ülkenin liderine gönderdiği mektuplarla, ithalat ürünlerine yönelik yeni gümrük tarifelerini duyurdu. Tarifeler 1 Ağustos itibariyle yüzde 25 ila 40 arasında değişecek. Trump, bu kararla birlikte “karşılıklılık esasına dayalı” tarifeler için belirlenen 9 Temmuz süresini de Çin hariç tüm ülkeler için 1 Ağustos’a kadar uzattı. Piyasalarda ise endişe dalgası büyüyor, özellikle otomotiv hisseleri sert düştü. Ancak, bugün Gelişen Piyasa para birimleri toparlandı..

1 Günde 14 Mektup: Yeni Tarife Dalgası Başladı

Trump, Pazartesi günü Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba ve Güney Kore Cumhurbaşkanı Lee Jae-myung’a gönderdiği mektuplarda, 1 Ağustos’tan itibaren iki ülkeye %25 gümrük vergisi uygulanacağını bildirdi. Aynı günün ilerleyen saatlerinde Malezya, Kazakistan, Güney Afrika, Myanmar ve Laos liderlerine de benzer mektuplar gönderildi — tarifeler bu ülkelerde bazı ürünler için %40’a kadar çıkıyor.

Akşam saatlerinde ise Tunus, Bosna-Hersek, Endonezya, Bangladeş, Sırbistan, Kamboçya ve Tayland’a da mektuplar iletildi. Böylece Trump’ın 1 gün içinde mektup gönderdiği ülke sayısı 14’e yükseldi.

Gerekçe: Ticaret Açıkları ve Pazar Erişimi Engelleri

Trump, mektuplarında ABD’nin bu ülkelerle olan ticaret açılarından ve Amerikan ürünlerinin bu pazarlarda karşılaştığı engellerden şikâyet etti. Başkan, “Bu tarifeler, sizin ülkelerinizin ABD mallarına uyguladığı kısıtlamalara karşılık olarak belirlenmiştir” ifadelerini kullandı. Aynı zamanda, liderleri ABD’de üretim yapmaya davet ederek tarifelerden kaçınabileceklerini belirtti.

Sektörel Tarifelerden Ayrı, Ancak Ek Tarife Tehdidi Sürecek

Beyaz Saray yetkilileri, yeni tarifelerin mevcut sektörel tarifelere (örneğin otomotiv sektöründeki %25 tarife) eklenmeyeceğini belirtti. Ancak Trump mektuplarında, eğer ülkeler misilleme yaparsa tarifelerin daha da artırılabileceğini açıkça ifade etti.

“Bu tarifeler, iki ülke arasındaki ilişkilere göre artırılabilir ya da azaltılabilir. ABD sizi hayal kırıklığına uğratmaz,” dedi Trump.

Avrupa’ya Mektup Gitmedi: Anlaşma Umudu

Trump’ın ticarette sık sık hedef aldığı Avrupa Birliği, bu seferlik listeye dahil edilmedi. AB Komisyonu Sözcüsü Olof Gill, “Henüz böyle bir mektup almadık,” derken, İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Harris, mevcut statükonun 1 Ağustos’a kadar korunarak, bu süreçte karşılıklı faydaya dayalı bir çerçeve anlaşma sağlanabileceğini söyledi.

Ne Kadar Ticaret Tehlikede?

ABD Ticaret Bakanlığı verilerine göre, mektup gönderilen 14 ülkeden 2024 yılında ABD’ye toplam 465 milyar dolarlık ürün ithal edildi. Bu ticaretin %60’ı Japonya ve Güney Kore kaynaklı, toplamda 280 milyar dolarlık bir hacmi temsil ediyor.

• Japonya ve Güney Kore’den ithalatın başlıca kalemleri: otomobiller, yarı iletkenler, ilaçlar ve makine parçaları

• Güney Afrika: ABD’nin ithal ettiği platinin yarısından fazlasını sağlıyor

• Malezya: ABD’nin ikinci büyük yarı iletken tedarikçisi (18 milyar dolar)

• Bangladeş, Endonezya ve Kamboçya: Tekstil ve hazır giyim üretiminde kilit rol oynuyor

Otomotiv Hisseleri Sert Düştü

Tarife haberinin ardından otomotiv hisseleri sert değer kaybetti:

• Toyota: %4 düşüş

• Nissan: %7,16 düşüş

• Honda: %3,86 düşüş

Analistlere göre bu düşüşler, ülkelerin olası misillemelerinde Trump’ın otomotiv tarifelerini daha da artırma ihtimalini yansıtıyor.

Gelişen Ülkelerin Para Birimleri Toparlanıyor

Trump’ın müzakereye açık olduğunu belirtmesi, gelişen ülkelerin para birimlerine geçici bir rahatlama sağladı:

• Güney Kore wonu, Filipin pesosu, Tayland bahtı ve Güney Afrika randı değer kazandı.

• Ancak haftalık bazda çoğu para birimi hâlâ zayıf seyrediyor.

• Yatırımcılar, belirsizlikten korunmak için yerel tahvil piyasalarına yöneliyor.

Sonuç: Trump Tarifeleriyle Düzen Kuruyor, Ama Belirsizlik Artıyor

Trump yönetiminin 9 Temmuz’da dolacak olan “karşılıklılık tarifesi” ertelemesini 1 Ağustos’a uzatması, ticaret ortaklarına yeni bir pazarlık süresi tanımış oldu. Ancak tehditler, sektör bazlı tarifeler ve karşılıklı misilleme ihtimalleri yatırım ortamında yüksek risk ve belirsizlik yaratmaya devam ediyor.

Piyasalar bu dalgayı şimdilik tolere ediyor gibi görünse de, analistler bu “rahatlık” havasının uzun sürmeyebileceği uyarısında bulunuyor.

Kaynak: CNBC, dış basın kaynakları

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]