Trump Fed’e Baskıyı Artırıyor: Faiz İndirimi Yanlış Zamanda Yanlış Hamle Olabilir

Özet:

ABD Başkanı Donald Trump’ın Fed’e faiz indirimi için baskı yapması, piyasalar ve ekonomistler arasında tartışma yarattı. Son istihdam verileri iş gücü piyasasında zayıflık işaretleri verse de birçok analist, mevcut ekonomik koşullarda Fed’in faiz indirmesinin yanlış zamanda yanlış hamle olacağı görüşünde.

Trump’tan Fed’e Faiz İndirimi Baskısı

ABD Başkanı Donald Trump, 16-17 Eylül tarihlerinde yapılacak Fed toplantısı öncesinde merkez bankasına faiz indirimi çağrısını artırdı. Ancak ekonomistler, bu baskının Fed’in bağımsızlığını zedeleyebileceği ve piyasalar için riskli sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunuyor.

Buna rağmen, son açıklanan zayıf istihdam verileri sonrası piyasalar Fed’in Eylül toplantısında faiz indirimine gitmesini neredeyse kesin görüyor. Ancak uzmanlara göre, ekonomik tablo ve finansal koşullar bu beklentiyi desteklemiyor.

Ekonomi Hâlâ Güçlü, Finansal Koşullar Gevşek

ABD ekonomisi, Trump’ın iddia ettiğinin aksine, şu anda resesyona yakın değil.

• Faizler tarihsel olarak düşük seviyelerde.

• Finansal koşullar oldukça gevşek.

• Ekonomi bu çeyrekte %2’nin üzerinde büyümeye doğru gidiyor.

Fed’in temel görevi enflasyonu kontrol etmek ve istihdamı desteklemek olsa da mevcut göstergeler, merkez bankasının faiz indirimi için acele etmemesi gerektiğine işaret ediyor.

Piyasalar “AI Manisi” ile Coşuyor

Fed’in faiz indirimi sinyalleri, özellikle teknoloji hisselerinde yeni bir borsa balonunu tetikleyebileceği endişelerini artırıyor.

• ABD hisse senedi piyasalarına rekor düzeyde sermaye girişi sürüyor.

• Kârsız teknoloji şirketlerine milyarlarca dolar yatırım yapılıyor.

• Riskli şirketler, ABD tahvilleriyle neredeyse aynı maliyetle borçlanabiliyor.

• AI yatırımları, GSYH’nin yaklaşık %6’sına ulaştı ve bu oran 2000 dotcom balonuyla benzerlik gösteriyor.

Uzmanlara göre, Fed’in faiz indirimine gitmesi halinde bu “yapay zekâ rallisi” daha da hızlanabilir ve varlık balonları derinleşebilir.

Fed’in Görevi Büyümeyi Değil, Enflasyonu Kontrol Etmek

Trump ekibi, seçim öncesi ekonomiyi canlandırmak için Fed’e baskı uygularken, ekonomistler bu yaklaşımın yanlış olduğuna dikkat çekiyor.

Fed’in çifte hedefi bulunuyor:

• Fiyat istikrarı sağlamak

• Maksimum istihdamı desteklemek

Ancak mevcut durumda:

• Enflasyon, son beş yıldır Fed’in %2 hedefinin üzerinde seyrediyor.

• İşsizlik oranı %4,3 seviyesinde ve tarihsel düşükler yakınında.

• Göçmen sayısındaki düşüş, iş gücü arzını azaltarak istihdamı baskılıyor.

Dolayısıyla uzmanlara göre, Fed’in önceliği büyümeyi hızlandırmak değil, enflasyonu kontrol altına almak olmalı.

Faiz İndirimi “Ev Fiyatlarını Düşürmez”

Bazı analistler, faiz indirimlerinin konut fiyatlarını erişilebilir kılabileceğini savunuyor. Ancak uzmanlara göre, ABD’deki konut krizi esas olarak yetersiz arz ve aşırı regülasyonlardan kaynaklanıyor.

Fed’in daha fazla kolay para politikası uygulaması:

• Konut fiyatlarını daha da artırabilir,

• Varlık enflasyonunu derinleştirebilir,

• Servet eşitsizliğini büyütebilir.

Dolayısıyla, faiz indirimleri, konut piyasasındaki temel sorunları çözmekten uzak görünüyor.

Fed’in Asimetrik Politikası: Kurtarma Var, Sıkılaştırma Yok

Uzmanlar, Fed’in son 20 yıldır piyasalara yönelik asimetrik bir politika izlediğine dikkat çekiyor:

• Piyasalar düşerken Fed hızla faiz indiriyor ve likidite sağlıyor.

• Piyasalar aşırı ısındığında ise sıkılaştırma adımlarında geç kalıyor.

Bu durum, 2000 dotcom balonu ve 2008 mortgage krizi gibi dönemlerde olduğu gibi, varlık fiyatlarında aşırı dalgalanmaları körüklüyor.

Trump’ın Ekibi Dovish Tarafa Geçti

İlginç bir şekilde, geçmişte Fed’in genişleyici para politikasına sert şekilde karşı çıkan bazı Cumhuriyetçi isimler, Trump döneminde faiz indirimlerini destekleyen bir pozisyona geçmiş durumda.

Örneğin, Trump tarafından Fed yönetimine atanan Stephen Miran, daha önce “kolay para politikasının tehlikeleri” konusunda uyarılar yaparken, artık Trump’ın çizgisine paralel olarak faiz indirimini savunuyor.

Piyasalar İçin Risk: Yanlış Zaman, Yanlış Hamle

Uzmanlara göre, Fed’in mevcut ekonomik tabloda faiz indirimine gitmesi:

• Varlık fiyatlarında balon riskini artırabilir,

• Servet eşitsizliğini derinleştirebilir,

• Piyasa volatilitesini yükseltebilir,

• Ve nihayetinde 2000 dotcom çöküşüne benzer bir senaryoyu tetikleyebilir.

Finansal koşulların hâlâ gevşek, enflasyonun yüksek ve iş gücü piyasasının güçlü olduğu bir ortamda, Fed’in faiz indirimi yanlış zamanda yanlış karar olabilir.

Kaynak: Ruchir Sharma – Financial Times

Atilla Yeşilada & Güldem Atabay’ın günlük/haftalık strateji notları ile BIST–FX–tahvil–emtia analizleri için kurumsal abonelik: [email protected]
Not: Ücretli/kurumsal hizmettir. Yatırım tavsiyesi değildir.