Dünya Ekonomisi
Elektrikli Araç Piyasasında Neler Oluyor: Tesla’nın Merakla Beklenen Ucuz Modeli Tanıtıldı
GM’den EV Atılımı: Satışlar İki Katına Çıktı ABD’li otomotiv devi General Motors (GM), 2024’ün ikinci çeyreğinde elektrikli araç (EV) satışlarını…

GM’den EV Atılımı: Satışlar İki Katına Çıktı
ABD’li otomotiv devi General Motors (GM), 2024’ün ikinci çeyreğinde elektrikli araç (EV) satışlarını geçen yılın aynı dönemine kıyasla iki katına çıkararak dikkatleri üzerine çekti. İlk çeyrekte yaklaşık 32 bin EV satan GM, bu rakamı ikinci çeyrekte 46 binin üzerine taşıdı. Bu artış, sadece yıllık bazda %100’ün üzerinde büyümeye işaret etmekle kalmadı, aynı zamanda GM’yi Tesla’dan sonra ABD’nin en çok EV satan ikinci markası konumuna taşıdı.
Bu başarının başrolünde ise Chevrolet Equinox EV yer alıyor. Uygun fiyatlı ve segmentine göre geniş menzil sunan bu model, yılın ilk yarısında ABD’de Tesla dışındaki en çok satan elektrikli otomobil oldu. Equinox EV, uygun fiyatlı versiyonlarında 35 bin dolar seviyesinden başlayan fiyat etiketine sahip ve vergi kredileriyle birlikte bu rakam 27 bin dolara kadar düşebiliyor.
Elektrikli Araç Vergi Teşvikleri Eylül’de Sona Eriyor
GM’nin yakaladığı bu başarı, yaklaşan bir dönüm noktasının hemen öncesine denk geliyor. ABD’de yürürlüğe giren yeni ticaret ve vergi düzenlemeleri çerçevesinde, tüm elektrikli araçlara yönelik vergi teşvikleri 30 Eylül itibarıyla sona erecek. Bu tarihten sonra hem ikinci el EV teşvikleri hem de yeni araçlara yönelik 7.500 dolarlık vergi avantajları ortadan kalkacak.
Bu durum, özellikle Chevrolet gibi daha uygun fiyatlı modeller satan markaları zorlayabilir. Zira, daha yüksek gelir grubuna hitap eden Cadillac gibi lüks segmentte, vergi kredileri olmadan da müşteri bulunabiliyor. Ancak vergi avantajları olmadan 35-40 bin dolara çıkan Equinox gibi modellerin satışlarının yavaşlayabileceği öngörülüyor.
Bu bağlamda GM, iç pazar stratejisini yeniden şekillendiriyor. Şirket, Çin ve Kore’den ithal ettiği bazı modellerde artan tarifeler nedeniyle yerli üretime yöneliyor. CEO Mary Barra’nın paylaştığı bilgiye göre GM, ABD’deki üretim kapasitesini artırmak adına 4 milyar dolarlık ek yatırım yapacak. Bu hamle, şirketin uzun vadeli kârlılık hedefleriyle uyumlu bir şekilde yeni düzenlemelere uyum sağlama çabasının bir parçası.
Tesla’da Düşüş Sürüyor: Yeni Model Y Beklentileri Karşılamadı
GM’nin aksine Tesla cephesinde tablo daha karamsar. 2024’ün ikinci çeyreğinde Tesla’nın araç teslimatları %14 azalarak 380 binin altına geriledi. Otomotiv gelirleri %16 düşüşle 22,5 milyar dolara indi. Şirketin faaliyet kârı %42 azalarak 900 milyon dolara düştü. Bu, Tesla’nın çeyrek bazda %4,1’lik kâr marjıyla son yıllardaki en zayıf performanslarından biri olarak kayıtlara geçti.
Tesla’nın en büyük sorunlarından biri, ürün yelpazesinin sınırlılığı. Halihazırda Model Y, Tesla’nın satışlarının büyük bölümünü oluşturuyor. Şirketin uzun süredir duyurduğu daha uygun fiyatlı yeni model beklentileri de hayal kırıklığı yarattı. Tesla’nın son yatırımcı toplantısında CEO Elon Musk, beklenen yeni modelin aslında Model Y’nin daha ucuz bir versiyonu olduğunu açıkladı.
Bu versiyonun ne gibi farklılıklar taşıyacağı belirsizliğini koruyor. Ancak fiyat düşüşünün daha düşük menzil, metal tavan, manuel camlar ve kumaş koltuklar gibi sadeleştirmelerle sağlanacağı öngörülüyor. Tesla’nın satışları artırmak için ihtiyaç duyduğu çeşitliliği bu “Model Y Lite” ile yakalayıp yakalayamayacağı ise şüpheli.
Ayrıca Tesla’nın önemli bir gelir kaynağı olan emisyon kredileri satışının da Trump yönetiminin yeni düzenlemeleriyle sona ermesi bekleniyor. Bu durum, şirketin bilançosunda yüz milyonlarca dolarlık kayıplara yol açabilir.
Çin Teknolojisi Öne Geçiyor: Solid-State Bataryalar Yolda
Çin menşeli MG markasının tanıttığı yeni teknoloji dikkat çekiyor. Çinli SAIC şirketinin sahip olduğu MG, dünya genelinde yarı katı hal batarya (semi-solid-state) teknolojisine sahip ilk küçük elektrikli otomobili piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Sadece 11 ila 16 bin dolar arasında değişen fiyat etiketine sahip bu hatchback, 220 mil (yaklaşık 350 km) menzil sunuyor.
Yarı katı hal bataryalar, geleneksel sıvı elektrolit yerine jel benzeri maddeler kullanarak daha güvenli, soğuk hava dostu ve uzun ömürlü çözümler sunuyor. Bu teknolojinin kısa vadede batarya maliyetlerini düşürmesi ve batarya üretiminde Çin’e bağımlılığı azaltması bekleniyor. Batarya alanında GM de rekabeti artırmak adına LFP ve LMR (lityum-manganez açısından zengin) batarya kimyasal formüllerine yatırım yapıyor.
Bu yarışa Ford da dahil olmuş durumda. Her iki Amerikan üretici, Çin’in hakimiyetindeki batarya teknolojilerine alternatif geliştirme çabalarını artırıyor. GM, bu alanda üretim tesislerini büyütürken aynı zamanda Çin pazarında da yeniden yükselişe geçti. Şirketin Çin satışları son çeyrekte 6,1 milyar dolara ulaşarak önceki döneme göre önemli bir artış gösterdi.
Yeni Dönemde Kazanan Kim Olacak?
Elektrikli araç pazarında rekabet kızışırken, GM gibi şirketler ürün çeşitliliği ve rekabetçi fiyatlarla pazar payını artırırken Tesla, sınırlı model gamı ve CEO Elon Musk’ın yarattığı tartışmalı kamuoyu algısıyla zorluklarla karşı karşıya.
Öte yandan Çin merkezli firmaların uygun fiyat ve ileri teknoloji kombinasyonuyla batı pazarlarına daha güçlü bir şekilde girmesi, küresel dengeleri yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor. Batarya teknolojileri, fiyat erişilebilirliği ve vergi avantajlarının geleceği; EV pazarında önümüzdeki dönemin belirleyici unsurları olacak gibi görünüyor.