Dünya Ekonomisi
Fosil Yakıt Devleri Yenilenebilir Enerjide Sınıfta Kaldı
Dünyanın önde gelen kömür, petrol ve doğalgaz şirketleri, yıllardır verdikleri “yeşil enerjiye geçiş” sözlerini yerine getirmekte büyük ölçüde başarısız oldu.…

Dünyanın önde gelen kömür, petrol ve doğalgaz şirketleri, yıllardır verdikleri “yeşil enerjiye geçiş” sözlerini yerine getirmekte büyük ölçüde başarısız oldu. Son dönemde yapılan kapsamlı bir akademik analiz, bu dev şirketlerin yenilenebilir enerji alanındaki yatırımlarının son derece sınırlı kaldığını ortaya koydu.
Araştırmaya göre, fosil yakıt üreticileri küresel ölçekte yenilenebilir enerji projelerinin yalnızca yüzde 1,42’sinden sorumlu. Yani bu dev enerji gruplarının güneş, rüzgâr, hidroelektrik veya jeotermal gibi temiz enerji kaynaklarındaki payı neredeyse yok denecek kadar az. Bu sonuç, fosil yakıt endüstrisinin kendini “iklim değişikliğine karşı mücadelede aktif bir oyuncu” olarak gösterme çabasını ciddi biçimde sorgulatıyor.
Yalnızca Her Beş Şirketten Biri Temiz Enerjiye Adım Atmış
Araştırmada dünya genelinde üretimin büyük kısmını elinde bulunduran 250 büyük petrol ve doğalgaz şirketi incelendi. Bu şirketler küresel hidrokarbon üretiminin yüzde 88’ini oluşturuyor. Ancak buna rağmen, bu dev grupların yalnızca beşte biri yani yüzde 20’si yenilenebilir enerji alanında en az bir faal projeye sahip.
Araştırmaya göre söz konusu 250 şirket, toplamda 3.166 yenilenebilir enerji projesine doğrudan ya da dolaylı olarak dâhil olmuş durumda. Fakat bu rakam, dünya genelinde yürütülen yenilenebilir enerji yatırımlarının çok küçük bir kısmına denk geliyor.
Bu şirketlerin enerji portföyünde yenilenebilir kaynakların payı ise yalnızca yüzde 0,1 düzeyinde. Başka bir ifadeyle, bu şirketlerin ürettiği enerjinin yüzde 99,9’u hâlâ kömür, petrol veya doğalgazdan geliyor.
Uzmanlara göre bu tablo, fosil yakıt şirketlerinin “yeşil dönüşüm” iddialarıyla çelişiyor. Zira birçok şirket kamuoyuna karbon nötr hedefler açıklasa da, uygulamada enerji üretim modelleri büyük ölçüde aynı kalmış durumda.
Gerçekle Uyuşmayan İddialar
Enerji uzmanları, sektörün uzun süredir “iklim dostu dönüşüm” vurgusuyla kendini yeniden konumlandırmaya çalıştığını belirtiyor. Şirketler sık sık karbon emisyonlarını azaltacaklarını, enerji portföylerini çeşitlendireceklerini duyuruyor. Ancak yapılan analiz, bu söylemlerin büyük oranda reklamdan ibaret olduğunu ortaya koyuyor.
Küresel ölçekte 100 büyük petrol ve doğalgaz şirketinin yaklaşık dörtte biri, 2030 yılına kadar sera gazı emisyonlarını yüzde 40’ın üzerinde azaltmayı hedeflediğini açıklamış durumda. Ancak bu hedeflerin büyük kısmı, yalnızca şirketlerin kendi faaliyet alanlarıyla sınırlı. Yani gerçek bir dönüşüm, üretim ve satış zincirlerinin tamamına yayılmıyor.