EIU: 2026 Orta Doğu Görünümü – Trump’ın Gazze Ateşkesi Aşamalı İlerliyor, Körfez Ekonomileri Fırtınadan İzole

The Economist Intelligence Unit (EIU), Ortadoğu için 2026 görünüm raporunda, ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı İsrail-Hamas barış planının ilk aşamasının Kahire’de imzalanan anlaşmayla uygulamaya girdiğini belirtti. Raporda Körfez ülkelerinin bölgedeki çatışmalara rağmen ekonomik çeşitlendirme programlarına devam edeceği, petrol arzının kademeli artacağı, turizm ve yabancı yatırımın ise büyümenin ana motoru olacağı vurgulandı.

---

Trump’ın barış planı: Ateşkes, rehine takası, insani yardım

EIU’nun analizine göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Ortadoğu Barış Planı” 8-9 Ekim Kahire Anlaşması ile ilk kez somut bir aşamaya geçti.

Anlaşma üç başlık içeriyor:

1. Derhal ateşkes

2. Rehineler ile tutukluların karşılıklı serbest bırakılması

3. Gazze’ye insani yardımların yeniden başlaması

Bu ilk faz, Hamas’ın tam silahsızlandırılmasını ve İsrail’in daha geniş bölgeden geri çekilme şartlarını ileriki müzakerelere bırakıyor. EIU’ya göre, bu yöntem hem İsrail hem Hamas için kabul edilebilir bir “geçiş modeli” yaratıyor.

“En zor dosyalar sonraya bırakıldı. Böylece taraflar kısa vadede anlaşmanın içine girebildi.” – EIU değerlendirmesi

---

Körfez ekonomileri çatışmalardan izole: Çeşitlendirme ve yatırım devam edecek

EIU’ya göre, Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) ülkeleri – Suudi Arabistan, BAE, Katar, Kuveyt, Bahreyn ve Umman – bölgesel çatışmalardan etkilenmeyecek ölçüde ekonomik tampon oluşturmuş durumda.

Körfez’in büyüme motoru:

• Enerji dışı yatırımlar (sanayi, lojistik, savunma, teknoloji)

• Turizm ve mega etkinlikler (Expo 2030, Dünya Kupası sonrası Katar etkisi)

• Asya ile artan ticaret ve finans bağlantıları

EIU raporunda şu tespit öne çıkıyor:

“Körfez ülkeleri, jeopolitik dalgalanmalardan bağımsız şekilde ekonomik dönüşüm hedeflerine ilerliyor.”

---

Petrol üretimi planlı artacak, fiyatlar düşük kalabilir

Rapor, petrol üretimindeki seyri şöyle özetliyor:

• OPEC+ üyeleri, piyasayı şoka uğratmadan kademeli üretim artışına gidecek.

• Amaç: arz-talep dengesini bozmayacak şekilde üretimi artırmak.

Bu stratejinin sonucu ise net:

Zayıf petrol fiyatları ama istikrarlı gelir akışı.

GCC ülkelerinin bütçe planları artık varil fiyatına değil, yatırım dönüşü ve çeşitlendirmeye odaklı.

---

2026–2030: Bölge genelinde büyüme hızlanacak

EIU tahminleri:

• 2026’dan 2030’a bölgenin GSYH büyümesi güçlenecek.

• ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimleri, dolar kuru sabit ülkelerde (örneğin Körfez para birimleri) özel tüketimi artıracak.

Özellikle iki sektör öne çıkacak:

Non-oil (enerji dışı) ekonomilerde büyüme, enerji üreticilerinin de mali görünümünü iyileştiriyor.

https://www.youtube.com/watch?v=Is6e7p2XmIU&t=863s

---

Orta Doğu’da eksen kayması: Avrupa yerine Asya

EIU raporuna göre, 2026 sonrası en belirgin trend:

Körfez ekonomilerinin jeopolitik ve ticari yönelimlerinin Asya’ya kayması.

Başlıca ortaklıklar:

• Suudi Arabistan – Çin: teknoloji, enerji yatırımları

• BAE – Hindistan: finans, lojistik koridoru

• İran – Çin: yaptırım bypass eden stratejik ticaret modeli

Bu dönüşümde İsrail hariç bölgenin büyük aktörleri, ticaret ve yatırımda Avrupa yerine Asya’ya yöneliyor.

EIU bunu şöyle özetliyor:

“Orta Doğu’nun ekonomik geleceği, Asya ticaretiyle inşa edilecek.”

---

SONUÇ: Ateşkes masada, ekonomi güvende

EIU’nun 2026 Orta Doğu görünümünde iki temel mesaj var:

1. Trump’ın barış planı uygulanmaya başladı, ancak kritik siyasi konular ertelendi.

2. Körfez ekonomileri bölgedeki savaşlara rağmen büyümeye devam edecek.

Özellikle Suudi Arabistan ve BAE gibi büyük enerji üreticileri, artık petrole bağımlı olmayan ekonomiler kuruyor ve yatırımcı çekmeye devam ediyor.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]