Çin İhracatı Ekim’de Beklenmedik Şekilde Daraldı, Asya Satıcılı

ABD’ye Teslimatlar %25 Geriledi

Çin’in ihracatı Ekim ayında iki yıl sonra ilk kez daraldı. ABD’ye yapılan sevkiyatlar sert düşerken, Pekin alternatif pazarlara yönelerek toplam ihracatını yıl bazında yükseltmeyi başardı. Ekonomistler, ihracattaki ivme kaybının Çin’i daha fazla iç talep destekli teşviklere zorlayacağını değerlendiriyor.

---

İhracatta İki Yıl Sonra İlk Daralma

Çin’in Ekim ayı dış ticaret verileri küresel piyasaları şaşırttı. CNBC’nin haberine göre, Çin’in dolar bazlı ihracatı Ekim ayında yıllık %1,1 düştü. Bu, Mart 2024’ten bu yana ilk ihracat gerilemesi oldu.

Ekonomistler Ekim’de %3 büyüme bekliyordu; dolayısıyla gerçekleşen daralma piyasa beklentilerinin altında kaldı. Eylül ayında ihracat %8,3 ile altı ayın en hızlı artışını kaydetmişti.

İthalat tarafında ise büyüme beklenenden zayıf gerçekleşti. Ekim’de ithalat %1 arttı; piyasa beklentisi %3,2 idi. Zayıf konut sektörü ve işsizlik oranının yüksek seyretmesi, tüketici talebini baskıladı.

Pinpoint Asset Management Başekonomisti Zhiwei Zhang, verileri şöyle değerlendirdi:

“Ekim ayında erken sevkiyat etkisi ortadan kalktı. İhracatta normalleşme göreceğiz.”

---

ABD’ye Sevkiyatlarda Sert Düşüş: %25

En dikkat çekici gelişme, Çin’in ABD’ye olan ihracatında yaşandı. Ekim ayında ABD’ye yapılan sevkiyatlar yıllık bazda %25 düştü. Bu, üst üste yedinci ay çift haneli düşüş anlamına geliyor. ABD’den ithalat da %23 geriledi.

Bu sert düşüşün arka planında ise geçen hafta Trump–Xi görüşmesiyle varılan “ticaret ateşkesi” bulunuyor.

Buna göre:

• Karşılıklı cezai tarifeler gevşetildi,

• Kritik mineraller ve ileri teknoloji ürünlerindeki ihracat kısıtlamaları askıya alındı,

• Pekin daha fazla ABD tarım ürünü (soya fasulyesi) satın almayı taahhüt etti,

• Sentetik uyuşturucu fentanil trafiği konusunda işbirliği sözü verildi.

Macquarie Group’un analizine göre anlaşma sonrası ABD’nin fiili gümrük vergi oranı %31’e düştü.

---

Çin Alternatif Pazarlara Dönüyor

ABD kaynaklı düşüşe rağmen, Çin’in toplam ihracatı Ocak–Ekim döneminde %5,3 arttı. Bunun nedeni, Çinli üreticilerin agresif biçimde pazar çeşitlendirmesi.

İlk 10 ayda Çin’den ihracat:

• ASEAN ülkelerine %14,3

• Avrupa Birliği’ne %7,5

• Afrika’ya %26,1

yükseldi.

Aynı dönemde Çin’in ABD ile ticaret hacmi daraldı:

---

Ekonomi İç Taleple Desteklenecek

Oxford Economics, yeni beş yıllık kalkınma planı ile ihracatın yıllık reel %3,5–5 arasında büyüyebileceğini öngörüyor. Kuruluş, Çin’in GSYH büyüme tahminini yükseltti:

• 2026: %4,5

• 2027: %4,4

Ancak ihracatta ivme kaybı Pekin’i iç talebe yöneltiyor.

Macquarie Group Başekonomisti Larry Hu:

“2026’dan itibaren büyümenin ana motoru iç talep olacaktır. Pekin stimulus dozunu hedefi kaçırmayacak şekilde ayarlayacak.”

Üretici fiyatlarında sert düşüş ve sektörler arası fiyat rekabeti ise Beijing’i aşırı kapasite sorununu çözmeye zorluyor. Bu yılın ilk dokuz ayında büyük sanayi şirketlerinin kârı %3,2 arttı.

---

Üretimde Daralma: İmalat Yedi Aydır Zayıf

Ekim ayında gelen imalat PMI verileri, imalat sektörünün yedi aydır daralma bölgesinde kaldığını gösterdi. Ticaret geriliminin tekrar alevlenmesi, sipariş beklentilerini zayıflattı.

---

Piyasalar Negatif Tepki Verdi

Asya–Pasifik borsalarında sert satışlar yaşandı. Nedeni, ABD piyasalarında yapay zekâ hisselerindeki değer kaybının küresel risk iştahını azaltması oldu.

• Japonya Nikkei: -%2,03

• Güney Kore Kospi: -%3,10

• Hong Kong Hang Seng: -%1,14

• Çin CSI 300: -%0,3

Yapay zekâya bağlı teknoloji hisselerinde düşüş:

---

Çin için yeni evre — ihracat yerine iç talep

Veriler açık bir dönüşü işaret ediyor:

• ABD’ye bağımlılık azalıyor,

• Çin ihracatta pazar çeşitlendiriyor,

• Pekin daha fazla iç talebi ve mali teşviki gündeme alacak.

Ekonomistler, 2026’nın başında yeni bir genişleyici mali paket bekliyor.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]