Dünya Ekonomisi
ADP: ABD Özel Sektörü Ekimde 42 Bin Kişiyi İşe Aldı
ABD’de hükümetin tarihin en uzun kapanması nedeniyle resmi istatistikler yayınlanamazken, ADP'nin özel sektör istihdam verisi Ekim ayında 42 bin kişilik istihdam artışına işaret etti. Böylece özel sektörde iki ay süren kayıpların ardından yeniden artış kaydedildi. Ancak ekonomistler, özellikle işe alımlarda yavaşlamanın sürdüğünü ve işten çıkarmaların arttığını vurguluyor.
ABD’de hükümetin tarihin en uzun kapanması nedeniyle resmi istatistikler yayınlanamazken, ADP’nin özel sektör istihdam verisi Ekim ayında 42 bin kişilik istihdam artışına işaret etti. Böylece özel sektörde iki ay süren kayıpların ardından yeniden artış kaydedildi. Ancak ekonomistler, özellikle işe alımlarda yavaşlamanın sürdüğünü ve işten çıkarmaların arttığını vurguluyor.
Özel sektörde 2 ay sonra ilk artış
-
ADP’ye göre ABD özel sektörü Ekim’de +42.000 istihdam yarattı.
-
Bloomberg anketine göre beklenti: +30.000
-
Eylül’de: −29.000
ADP Başekonomisti Nela Richardson, “İstihdam artışı yılın ilk yarısına göre oldukça mütevazı” dedi.
Hizmet sektörü büyüyor, istihdam hâlâ zayıf
Aynı gün açıklanan ISM Hizmet PMI verisi de Ekim’de:
-
Aktivitenin genişlediğini,
-
Yeni siparişlerin arttığını,
-
Ancak istihdamın üst üste beşinci ay daraldığını gösterdi.
Hizmet sektöründeki istihdam gerilemesi, özellikle tüketici harcamalarının lokomotifi olan eğlence ve turizm alanında dikkat çekiyor.
Fed’in veri sorunu: Ekonomi karanlıkta izleniyor
Federal hükümet kapanması nedeniyle:
-
Resmi istihdam verileri yayımlanamıyor,
-
Piyasalar ve Fed, ADP gibi özel veri kaynaklarına yönelmiş durumda.
Ekonomistler ADP’nin volatil olduğunun altını çizse de, kapanma nedeniyle yatırımcılar bu veriye daha fazla ağırlık veriyor.
Trump’ın ticaret politikaları etkisini göstermeye başladı
ADP raporuna göre:
| Sektör | Ekim istihdamı |
|---|---|
| Ticaret, taşımacılık, enerji | +47.000 (en büyük katkı) |
| Eğitim & sağlık | Pozitif |
| Finans sektörü | Pozitif |
| Profesyonel hizmetler | Negatif |
Analistler, bu artışı Trump’ın gümrük tarifeleri (ticaret savaşı) sonrası şirketlerin yeni sürece uyum sağlamasına bağlıyor.
Apollo Başekonomisti Torsten Sløk:
“Ticarette sis dağılmaya başladı, şirketler yeni düzene uyum sağlıyor.”
İşten çıkarmalar hızlanıyor
Amazon, UPS, Paramount, Target gibi birçok büyük şirket:
-
Yapay zekâya geçiş,
-
Pandemi sonrası fazla işe alımın geri alınması,
-
Trump’ın tarifeleri nedeniyle maliyet artışı gerekçeleriyle personel azaltıyor.
Richardson:
“En büyük risk eğlence ve turizm sektöründeki zayıflık. Bu doğrudan tüketici harcamalarını etkiliyor.”
Büyük şirketler ayakta, KOBİ’ler zorlanıyor
| Şirket tipi | İstihdam (Ekim) |
|---|---|
| 500+ çalışan | +73.000 |
| KOBİ’ler | İşten çıkardı |
Politika analisti Derek Tang’a göre:
“Büyük şirketler politika risklerini küçüklerden daha iyi yönetiyor.”
Ücret artışı güçlü kaldı
-
İş değiştirmeyenlerde yıllık ücret artışı: %4,5
-
İş değiştirenlerde: %6,7
Bu veri, çalışanların hâlâ pazarlık gücüne sahip olduğunu gösteriyor.
Piyasa tepkisi
S&P 500 endeksi:
-
Günü %0,4 yükselişle tamamladı.
- Bir önceki gün yaşanan teknoloji satışları kısmen telafi edildi.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
