Dünya Ekonomisi
ABD’de Enflasyon Yükselişte: Tarifelerin Etkileri Gözlemlenmeye Başladı
ABD’de Enflasyon Yükselişte: Yeni Tarifelerin Etkileri Gözlemlenmeye Başladı Haziran ayına ait tüketici fiyat endeksi verileri açıklandı. ABD Çalışma Bakanlığı’na bağlı…

ABD’de Enflasyon Yükselişte: Yeni Tarifelerin Etkileri Gözlemlenmeye Başladı
Haziran ayına ait tüketici fiyat endeksi verileri açıklandı. ABD Çalışma Bakanlığı’na bağlı İstatistik Bürosu tarafından yayımlanan son rapor, tüketici fiyatlarının aylık ve yıllık bazda artış kaydettiğini ortaya koydu. Özellikle enerji fiyatlarındaki toparlanma ve ithalat tarifelerinin etkileri dikkat çekerken, piyasalar enflasyondaki bu ivmenin Federal Rezerv’in para politikası kararlarını nasıl şekillendireceğini tartışıyor.
Manşet Enflasyon Beklentilerin Üzerinde Geldi
Haziran ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), yıllık bazda yüzde 2.7 artarak ekonomistlerin yüzde 2.6’lık beklentisini aştı. Bu oran, Mayıs ayında kaydedilen yüzde 2.4’lük artışa göre belirgin bir yükselişi işaret ediyor. Aylık bazda ise fiyatlar, Mayıs ayındaki yüzde 0.1’lik artışın ardından Haziran’da yüzde 0.3 oranında yükseldi ve bu artış ekonomist tahminleriyle uyumlu gerçekleşti.
Enflasyondaki bu yükselişin temel nedeni, daha önce düşüş eğiliminde olan benzin fiyatlarının yeniden artışa geçmesi olarak gösteriliyor. Enerji fiyatlarındaki bu dönüş, genel tüketici fiyatlarını yukarı çekerek enflasyonun manşet rakamlarında etkisini göstermeye başladı.
Çekirdek Enflasyon Tarafında Yavaş Ama İstikrarlı Artış
Gıda ve enerji gibi oynak kalemler hariç tutularak hesaplanan çekirdek enflasyon ise yıllık bazda yüzde 2.9’a yükseldi. Bu oran, Mayıs ayında yüzde 2.8 seviyesindeydi. Aylık bazda çekirdek enflasyon ise yüzde 0.2 olarak ölçüldü; bu da bir önceki ayın yüzde 0.1’lik artışına göre hafif bir ivmelenmeye işaret ediyor.
Ekonomistler, yıllık bazda çekirdek enflasyonun yüzde 2.9, aylık bazda ise yüzde 0.3 oranında artmasını bekliyordu. Her ne kadar veriler tahminlerin biraz altında kalsa da çekirdek kalemlerdeki kademeli artış, maliyet baskılarının yavaş yavaş fiyatlara yansıdığına dair sinyaller veriyor.
Tarifelerin Gecikmeli Etkileri Fiyatlara Yansımaya Başladı
Enflasyon verileri, ABD Başkanı Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu yeni tarifelerin tüketici fiyatlarına etkisini sorgulayanlar için önemli bir dönüm noktası oldu. Haziran ayında açıklanan veriler, giyim ve ev eşyaları gibi kalemlerde artış yaşandığını gösterdi. Özellikle ayakkabı fiyatları yüzde 0.7, giyim fiyatları ise yüzde 0.4 oranında arttı. Mobilya ve yatak takımı gibi ürünlerde ise bir önceki ay yaşanan yüzde 0.8’lik düşüşün ardından yüzde 0.4’lük artış kaydedildi.
Uzmanlara göre bu artışlar, ithalata uygulanan gümrük vergilerinin fiyatlar üzerindeki etkisinin gecikmeli olarak hissedilmeye başladığını gösteriyor. Principal Varlık Yönetimi Baş Stratejisti Seema Shah, konuya ilişkin değerlendirmesinde, “İthalat vergileri genellikle fiyatlara gecikmeli olarak yansır. Birçok ithal ürün önceden stoklandığı için bugüne kadar etki sınırlı kaldı. Ancak çekirdek kalemlerde gözlemlenen artışlar, baskının kademeli olarak sisteme girdiğini gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Shah ayrıca, tarifelerden kaynaklı fiyat artışlarının geçici olma eğiliminde olduğunu, ancak yeni uygulamaya konulan tarifelerle birlikte enflasyonun önümüzdeki aylarda daha da yükselebileceğini belirtti. Bu durumun, Federal Rezerv’in faiz politikalarında aceleci davranmaması gerektiğine işaret ettiğini vurguladı.
Yeni Tarifelerle Tansiyon Yükseliyor, Fed Beklemede
Başkan Trump’ın geçtiğimiz günlerde 20’den fazla ülkeye gönderdiği yeni tarife bildirimleri, küresel ticaret gündemini yeniden ısıttı. Kanada’ya yüzde 35, Meksika ve Avrupa Birliği’ne ise yüzde 30 oranında ithalat vergileri uygulanacağı açıklandı. Ayrıca, birçok ticaret ortağına yönelik yüzde 15 ila 20 arasında değişen daha genel vergiler de gündemde. Avrupa Birliği bu gelişmelere karşılık olarak müzakere masasına otururken, olası karşı önlemler üzerine de çalışmalara başladı.
Bu gelişmelerin ardından, gözler Federal Rezerv’e çevrildi. Piyasalar, Fed’in iki hafta içinde gerçekleştireceği toplantıda politika faizini sabit tutmasını bekliyor. Bunun başlıca nedeni ise tarifelerin fiyatlar üzerindeki etkisinin tam anlamıyla ortaya çıkmamış olması ve bu belirsizlik nedeniyle para politikasında aceleci bir tutumdan kaçınılması gerektiği düşüncesi.
Ekonomik göstergeler karışık sinyaller veriyor. Resmi enflasyon oranları halen kontrollü seviyelerde olsa da, bazı ürün gruplarında fiyat artışları gözle görülür hale gelmiş durumda. Özellikle mobilya, ev eşyası ve giyim gibi kalemlerde yaşanan yukarı yönlü hareketler, ithal mallara uygulanan tarifelerin etkilerinin zamanla genişleyebileceğini gösteriyor.