ABD-Çin Ticaret Savaşı Küresel Ekonomik Görünümü Bulutluyor: Yeni Normal Dönemi Başladı

Donald Trump’ın ikinci başkanlık döneminde uygulamaya koyduğu yeni gümrük tarifeleri ve ticaret kısıtlamaları, küresel ekonomide “yeni normal” olarak tanımlanan kalıcı bir belirsizlik dönemini başlattı. IMF ve Dünya Bankası’nın Washington’daki yıllık toplantılarında politika yapıcılar, küresel ekonominin dayanıklılığına rağmen ticaret savaşlarının, jeopolitik risklerin ve iklim krizinin büyüyen tehditlerine dikkat çekti.

“Belirsizlik Artık Kalıcı Hale Geldi”

Dünya genelinden maliye bakanları ve merkez bankası başkanları, Trump yönetiminin “Kurtuluş Günü Tarifeleri” olarak adlandırdığı yeni ticaret önlemlerinin ardından geçen altı ayın ardından Washington’a temkinli bir iyimserlikle döndü.

Fed’in Faiz İndirimi Beklentisiyle Gelişen Piyasalar Nefesini Tutmuş Bekliyor

Tayland Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Piti Disyatat, “Kurtuluş Günü’nden bu yana bir politika yapıcı olarak yaşadıklarımız son derece yorucu. Belirsizlik o kadar büyük ki, halka sağlıklı bir yönlendirme yapmak bile zorlaşıyor,” dedi.

Japonya Maliye Bakanlığı heyetinden bir yetkili, “Küresel ekonomi beklediğimizden daha dayanıklı çıktı, ancak belirsizlikler konusunda rahatlayacak alan yok,” diyerek toplantıların ana gündeminin belirsizlik olduğunu vurguladı.

ABD-Çin Gerilimi Yeniden Tırmanıyor

Hafta boyunca ABD ile Çin arasında yaşanan sert karşılıklı hamleler, toplantılara damga vurdu. Çin’in nadir toprak elementleri ihracatına yönelik yeni kontrolleri açıklamasının ardından Trump yönetimi, Çin menşeli tüm ürünlere %100 gümrük vergisi getirdi.

Bu adım, dünyanın iki en büyük ekonomisi arasındaki gerilimi yeniden tırmandırırken, birçok ülke ABD-Çin dışındaki ticaret bloklarını güçlendirme yönünde adımlar atıyor.

IMF Başkanı Kristalina Georgieva, “Belirsizlik o kadar yüksek ki, artık gösteri yapmaya yer kalmadı,” diyerek ülkelerin işbirliğine daha fazla önem vermeye başladığını belirtti.

Bölgesel ve İkili İşbirlikleri Güçleniyor

Georgieva ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Başkanı Ngozi Okonjo-Iweala, ABD-Çin geriliminin daha geniş çaplı bir ticaret savaşına dönüşmemesini olumlu bulduklarını, buna karşılık ülkelerin bölgesel ve ikili ticaret anlaşmalarına yöneldiğini ifade ettiler.

Yeni Zelanda Maliye Bakanı Nicola Willis, Avrupa Birliği’nin Trans-Pasifik Ortaklığı’na (CPTPP) katılmayı değerlendirdiğini belirterek, “Ülkeler artık mevcut ticari bağlarını derinleştirmek istiyor, aksi yönde değil,” dedi.

Mısır Planlama Bakanı Rania Al-Mashat ise artan bölgesel işbirliğinin “küresel belirsizliklerin doğal sonucu” olduğunu, ancak bunun kalıcı bir eğilim haline geldiğini söyledi.

Reform Çağrısı: “Küresel Sistem Yeniden Tasarlanmalı”

Toplantılarda, küresel ekonomideki kırılganlıklar da gündeme geldi. Yüksek borç seviyeleri, dengesiz dış hesaplar, gölge bankacılık riski ve yapay zekâ kaynaklı piyasa bozulmaları, IMF ve merkez bankalarının öncelikli uyarı başlıkları arasında yer aldı.

İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey, 2008 krizinden ders çıkarılması gerektiğini belirterek, “Artık finansal sistemin içinde neler olduğunu şeffaf biçimde görmek bizim görevimiz,” dedi.

Georgieva ise piyasalardaki “şişkin değerlemelerin” endişe verici olduğunu, ticaret savaşları ve artan bütçe açıklarının “düzensiz bir piyasa düzeltmesi” riskini artırdığını söyledi.

DTÖ Başkanı Okonjo-Iweala ise, “Küresel ticaret birçok ülkeye fayda sağladı ama herkese eşit fırsat yaratmadı. Şimdi küreselleşmeyi yeniden tasarlamamız gerekiyor,” dedi.

“İklim Riski En Büyük Tehdit”

Toplantıların bir diğer gündem maddesi ise iklim değişikliği oldu. ABD Başkanı Donald Trump’ın Birleşmiş Milletler’de iklim krizini “uydurmaca” olarak nitelemesine rağmen, finans otoriteleri bu konunun artık ekonomik istikrarı tehdit eden bir unsur haline geldiği konusunda hemfikir.

Güney Afrika Merkez Bankası Başkanı Lesetja Kganyago, “Ticaret müzakerelerinde masadan kalkabilirsiniz, ama iklimden kaçış yok. Eğer masadan kalkarsanız, tüm gezegen ısınır ve hepimiz bedel öderiz,” dedi.

Kaynak:  Reuters

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]