Trump FED’e yükleniyor, DXY geriliyor. CHP’de kritik gün…

Risk iştahı küresel piyasalara geri dönüyor

Küresel mali piyasalar savaş ortamından hızla uzaklaşırken, risk-on modu (artan risk iştahı) geride bıraktığımız haftaya adeta damgasını vurdu. ABD’den genel hatları ile zayıf gelen veriler FED’in faiz indirim ihtimalini desteklerken, ticaret görüşmelerinin olumlu bir kulvarda ilerlediğine yönelik haber akışı da küresel borsalara alım getirdi.

ABD-Çin ticaret mutabakatı küresel piyasaları rahatlatıyor

ABD ile Çin, nadir toprak elementleri ve mıknatısların ihracatına yönelik tıkanan süreci aşarak, Mayıs ayında Cenevre’de varılan ticaret mutabakatını hızlandırmak için ek bir çerçeve anlaşmaya vardı. Çin’in askerî kullanım endişeleriyle uyguladığı denetimler nedeniyle yavaşlayan lisans süreci ve ABD’nin misilleme önlemleri sonrası, liderler düzeyindeki temaslar sonucunda sevkiyatların yeniden başlayacağı bildirildi. Anlaşma, iki ülke arasındaki uzun soluklu ticaret geriliminde sınırlı ama önemli bir ilerleme olarak değerlendirildi. Trump, Çin ile imzalanan çerçeve anlaşma ardından Hindistan ile de anlaşma yakın olduklarını söyledi. Doksan günlük tarife ertelemelerinin 9 Temmuz’da sona ereceğini hatırlatalım.

MSCI Dünya ve S&P500 yeni zirveler görüyor

İyimser tarafta kümelenen haberlerin de yardımı ile MSCI Dünya hisse senedi endeksi haftayı %3,3 artışla tüm zamanları zirvesinden tamamladı. En büyük 500 şirketin işlem gördüğü ABD’nin S&P500 endeksi, Şubat ayından bu yana ilk kez kapanış rekoru kırarak, Nisan ayında gördüğü dip seviyesinden bu yana %25 düzeyinde etkileyici bir toparlanma sergiledi.

Trump’tan FED’e yeni baskı: Faiz hedefi %1

Hisse senetleri rekor tazelerken, Trump’ın salvolarından nasibini alan FED Başkanı Powell’a paralel, doların önde gelen para birimlerine göre değerini gösteren sepet kur DXY de yılbaşına göre %10 değer kaybetti. Trump, FED’in başına yalnızca faiz indirimini savunan birini atayacağını açıkça ilan ederken, görev süresi Mayıs 2026’da dolacak Powell’ın yerine Eylül veya Ekim gibi erken bir tarihte yeni adayını açıklayabileceğini ima etti. FED’in mevcut politika faizinin %4,25-4,50 aralığında olduğu bir ortamda Trump’ın faiz hedefi ise %1. Hâliyle, merkez bankası bağımsızlığını zedeleyen bu açıklamalar, dolar üzerinde ilave bir baskı yarattı! Hatırlatalım: Merkez bankası bağımsızlığı ile enflasyon oranları arasında tarihsel olarak güçlü bir korelasyon bulunuyor.

DXY çöküyor, Euro ve Sterlin yeni zirvede

FED üzerinde tam saha baskı kuran açıklamaları ardından dolar endeksi DXY son üç yılı aşkın bir sürenin en düşük seviyesine geriledi. Kraliyet aslanı Sterlin ise dolar karşısında neredeyse dört ayın en güçlü haftalık yükselişini kaydederek 2021 sonlarından bu yana en yüksek seviyesine 1,3720 ile tırmandı. Benzer şekilde Avrupa’nın ortak para birimi EUR’da 1,17 seviyesinin üzerinde dört yıl aradan sonra ilk kez kapanış yaptı. Trump’ın bilinçli bir şekilde doları zayıflarak avantaj elde etmeye çalıştığını düşündüğümüzü itiraf etmemiz gerekiyor. Lâkin, doların küresel rezerv statüsünü kaybetmeye başlaması, ABD açısından başka sorunları da beraberinde getirecektir.

Altında kâr satışları: 3.300 dolar kritik eşik

FED’in favori enflasyon göstergesi PCE, beklentiler paralelinde %2,3 gelirken, çekirdek TÜFE piyasa tahminlerinin bir çıt da olsun üzerinde %2,7 olarak sonuçlandı. Verinin ciddi bir piyasa yansıması olmasa da, savaş ortamının yerine risk iştahına terk etmesi ile uzun bir süredir yatırımcısını ziyadesi ile mutlu eden altın kâr satışlarına sahne oldu. Kabaca iki ay önce 3,500 dolar ile rekor kıran akabinde savaşın ‘kızıştığı’ günlerde 3,450 dolar seviyesini aşamayan altın, 3,280 dolar seviyelerine geriledi. Fiat (itibarlı) para sistemine yönelik soru işaretlerinin arttığı ve yatırımcıların koşar adım (hatta merkez bankalarının da) arzı sabit fiziki enstrümanlara akın ettiği günümüzde, altın, gümüş ve bitcoin için tonumuzu olumlu tutmaya devam edecek olsak da, altında kâr realizasyonu ihtimalini göz ardı etmiyoruz. Bu bağlamda, yukarı yönlü hareketin devam edebilmesi için, temmuz ayında 3,300 dolar seviyesinin altında aylık kapanış görmememiz gerekiyor.

Türkiye’de piyasalar temkinli: BIST ve USDTRY

Dünyada olumlu tablo devam ederken, Türkiye cephesinde ise TCMB’den beklenen faiz indiriminin yarattığı iyimserlik, iç siyasi risklerin gölgesinde sınırlı kalıyor. BIST100 endeksi dünya borsalarının coştuğu geride bıraktığımız haftayı sadece %2 yükselişle tamamlarken, USDTRY kuru ise 39,88 seviyesine yükselerek haftayı yeni bir rekor seviyeden tamamladı. TCMB’nin faiz indirimlerine Temmuz ayında başlayacağı senaryosu tahvil piyasasında alımları destekledi: İki yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faiz %41,90 seviyesine kadar geriledi. Daha önce de belirttiğimiz üzere, TCMB’nin 19 Temmuz PPK toplantısında 350 baz puan faiz indirimine giderek politika faizinin siyasi iklimin değiştiği 19 Mart öncesine (%42,50) döneceğini düşünüyoruz.

CHP’de kritik duruşma: Kurultay davasında karar bekleniyor

Türk mali piyasalarının odağında artık bugün CHP Kurultay kararı yer alırken, siyasi riskler ve belirsizliğin yeniden gündemin ilk sıralarına yükseldiğini söylemeliyiz. Hatırlanacağı üzere, CHP’de Kasım 2023’te yapılan 38. Olağan Kurultay’ın ardından başlayan tartışmalar, muhalif delegelerin “usulsüzlük” iddiasıyla açtığı dava ile yeni bir boyuta taşınmıştı. Kurultayın yok hükmünde sayılması anlamına gelen “mutlak butlan” talebiyle açılan davanın kritik duruşması, bugün Ankara’da görülecek. Bu süreçte Özgür Özel, kayyum riskine karşı partiyi olağanüstü kurultaya götürmüş ve 6 Nisan’daki kongrede yeniden genel başkan seçilmişti. Ancak yargı süreci boyunca davalar birleştirildi ve “mutlak butlan” ifadesi resmî olarak dava dosyasına girdi. Kararın sabah saatlerinde açıklaması beklense de, kararın ileri bir tarihe ertelenme ihtimali de göz ardı edilmemesi gerekiyor. USDTRY kuru sabah ilk işlemlerde 39,90 seviyesinden eşleştiğini görüyoruz.

Asya cephesinde karışık tablo: Tokyo ve Çin ayrışıyor

Ayın ve çeyrek dönemin son iş gününde, teknoloji hisselerine olan güçlü talep ABD borsalarının vadeli işlemlerini yeni bir rekora taşırken, Pasifik’in diğer ucunda ise Asya borsaları da haftaya yükselişle başladı. Gösterge endeks Tokyo borsası, beklentilerin altında artış gösteren sanayi üretim verisine rağmen %1,5 artış kaydederek son bir yılın zirvesini test etti. Çin’in imalat sektörü Haziran ayında üst üste üçüncü kez daralma kaydederek ekonomik toparlanmanın kırılganlığına işaret etti. Resmî imalat PMI verisi, Mayıs’taki 49,5 seviyesinden 49,7’ye yükselse de hâlâ büyüme eşiği olan 50’nin altında kaldı. Çin hisse senedi endeksleri yatay bir seyir izliyor.

ABD’de gözler istihdam verilerinde, petrol geriliyor

ABD’de bu hafta açıklanacak istihdam verilerinin zayıf gelme ihtimali, FED’in faiz indirimi beklentilerini artırırken, vadeli işlemler 2025 sonuna kadar 60 baz puan, 2026 sonuna kadar ise toplam 130 baz puan faiz indirimi bekliyorlar. Gözler ayrıca Trump yönetiminin Senato’dan geçirmek istediği 3,3 trilyon dolarlık vergi ve harcama tasarısını da dikkatle takip ediyor. Bu tasarının borçlanma ihtiyacını artırması nedeniyle, ABD tahvillerine olan yabancı ilgiyisi de test edilecek. Doların zayıf görünümü, OPEC+’ın üretim artırma planları ile birleşince Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı 67 dolar seviyelerine kadar geriledi.

Veri takvimi yoğun: Powell konuşması, istihdam raporu

Bu hafta takvim kısa ama gündem oldukça yoğun görünüyor. ABD’de salı günü FED Başkanı Powell’ın konuşması, ISM imalat verisi ve JOLTS açık iş sayısı açıklanacak. Çarşamba günü ADP özel sektör istihdam verisi, perşembe ise kritik haziran istihdam raporu takip edilecek. Cuma günü ABD piyasaları kapalı konumda olacak. Açıklanacak özellikle istihdama yönelik veriler, faiz indirimi beklentileri açısından yakından takip edilecek. Bu haftanın Türkiye cephesinde ise en kritik makro verisi kuşkusuz perşembe günü açıklanacak Haziran ayı enflasyon rakamları olacaktır.

Kaynak:  Kıbrıs İktisat Bankası, Hazine Grup Müdürü Emre Değirmencioğlu

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]