Şebnem Turhan: TL Varlıklarda Toparlanma Başladı mı? 19 Mart Sarsıntısının Yaraları Sarılıyor

19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla patlak veren finansal kriz sonrası hızla çıkış yapan yerli ve yabancı yatırımcılar, mayıs ayında yeniden Türk Lirası (TL) varlıklara yönelmeye başladı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) verileri, TL mevduat ve devlet tahvillerinde toparlanma sinyalleri veriyor.

Sıkı Para Politikası Etkisini Göstermeye Başladı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) mart ayından bu yana sürdürdüğü sıkılaşma adımları, TL varlıklara ilgiyi artırmaya başladı. Özellikle artan faiz oranları, TL mevduat ve tahvillerin cazibesini yeniden yükseltti. TSPB’nin mayıs ayı verileri, hem yerli hem de yabancı yatırımcının TL varlıklara dönüş sinyalleri verdiğini ortaya koyuyor.

Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları bir ayda yaklaşık 879 milyar TL artarak 34.75 trilyon liraya çıktı. Toplam finansal varlıklar ise 964 milyar TL’lik artışla 38.53 trilyon liraya ulaştı. Bu artışın en belirgin kaynağı, TL mevduat ve devlet tahvillerindeki yükseliş oldu.

TL Mevduat ve Tahvilin Payı Arttı

Mayıs ayında yurtiçi yerleşiklerin TL mevduatı 394.8 milyar lira artışla 12.78 trilyon liraya yükseldi. Aynı dönemde devlet tahvili varlıkları da 276.2 milyar lira artarak 7.1 trilyon liraya çıktı. Böylece TL mevduatın toplam finansal varlıklar içindeki payı %36,77’ye ulaşarak nisana göre 0.21 puan arttı.

Ancak 19 Mart öncesine göre kıyaslandığında, TL mevduatın toplam içindeki payı hâlâ 0.97 puan düşük seyrediyor. Devlet tahvillerinin payı ise %20,43’e çıkarak nisan ayına göre 0.29 puan, mart ayına göre ise 1.05 puan artış gösterdi.

Dövizden ve Altından Çıkış Başladı

TL varlıklara dönüş eğilimi, döviz ve altın mevduatlarında sınırlı da olsa çözülmeye neden oldu. Mayıs ayında yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 18.5 milyar TL azaldı. Finansal varlıklar içindeki dövizin payı %15,58’e gerileyerek nisandaki %16,04 ve marttaki %15,63 seviyelerinin altına indi.

Altın mevduatları nominal olarak 36.3 milyar lira artsa da, toplam içindeki payı %5,98’e düşerek nisana göre 0.05 puan azaldı.

Yabancıdan Devlet Tahviline Dönüş Sinyali

Yabancı yatırımcı cephesinde de önemli gelişmeler yaşandı. Mayıs ayında yabancıların Türkiye’deki toplam finansal varlıkları 84.7 milyar lira arttı. Özellikle devlet tahvillerinde dikkat çekici bir dönüş yaşandı. Yabancı yatırımcıların devlet tahvili varlığı 69.4 milyar TL artarak, toplam içindeki payı %12,3’e ulaştı. Bu oran nisanda %10,7 seviyesindeydi.

Yine de bu toparlanma, mart ayındaki %14,85’lik seviyenin hâlâ 2.55 puan gerisinde kalıyor. TL mevduat tarafında ise yabancının ilgisi azaldı. 4.66 milyar liralık azalışla TL mevduatın toplam içindeki payı %11,75’e düştü. Nisanda bu oran %12,15 idi. Döviz mevduatında ise büyük bir değişiklik olmadı; pay %22,73’te sabit kaldı.

Hisse Senetinden Çıkış Sürüyor

Hem yerli hem yabancı yatırımcılar hisse senedi varlıklarında pozisyon azaltmaya devam etti. Yurtiçi yerleşiklerin hisse senedi varlığı mayısta 13.9 milyar lira gerilerken, toplam finansal varlıklar içindeki payı %10,23’e düştü. Nisandan bu yana 0.31 puan, marttan bu yana ise 0.92 puanlık kayıp yaşandı.

Yabancı yatırımcıların da hisse senedinden çıkışı sürdü. Mayısta 7 milyar liralık satış gerçekleşti. Hisse senetlerinin toplam içindeki payı %51,01’e geriledi. Martta bu oran %53,73, nisanda ise %52,73 idi. Böylece marttan bu yana 2.72 puanlık, nisandan bu yana ise 1.36 puanlık düşüş kaydedildi.

Mevduatta Dolarizasyon Eğilimi Frenlendi

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verileri de TL mevduata dönüş sinyallerini doğruluyor. 14 Mart haftasında standart TL mevduat 12.2 trilyon TL iken, 30 Mayıs haftasında 12.97 trilyon TL’ye yükseldi. Aynı dönemde döviz mevduatının TL karşılığı 7.42 trilyondan 8.54 trilyon TL’ye çıktı.

Kur korumalı mevduat (KKM) ise 798.8 milyar TL’den 576.2 milyar TL’ye düştü. Böylece TL mevduatın toplam mevduatlar içindeki payı %59,25’ten %58,72’ye gerilese de dolarizasyon oranı %42,5’ten %41,28’e düştü. Bu da TL’ye dönüş eğiliminin başladığını ve dolarizasyonun hız kestiğini gösteriyor.

Kaynak:  Ekonomim