Döviz
Moody’s: Türkiye’de artan siyasi gerilim, ekonomik kazanımları tehlikeye atıyor
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Ratings, Türkiye’de son dönemde artan siyasi gerilimlerin, hükümetin son iki yılda uyguladığı ortodoks ekonomi politikalarıyla sağlanan istikrarı tehlikeye atabileceği uyarısında bulundu.
Mahkemenin CHP lideri Özgür Özel hakkındaki davayı düşürmesi piyasaları rahatlattı, ancak yatırımcı güveni hâlâ kırılgan.
İSTANBUL — Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Ratings, Türkiye’de son dönemde artan siyasi gerilimlerin, hükümetin son iki yılda uyguladığı ortodoks ekonomi politikalarıyla sağlanan istikrarı tehlikeye atabileceği uyarısında bulundu.
Bloomberg’in haberine göre Moody’s Kıdemli Kredi Yetkilisi ve Başkan Yardımcısı Alexander Perjessy, İstanbul’da düzenlenen bir İslami finans konferansında yaptığı açıklamada, Türkiye’nin kredi görünümünde son iki buçuk yılda belirgin bir iyileşme yaşandığını ancak bu ilerlemenin artık durağanlaştığını söyledi:
“Kredi açısından olumlu momentum bir plato seviyesine ulaştı,” ifadelerini kullandı.
Siyasi baskılar ekonomik güveni zedeliyor
Moody’s uyarısı, muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) son bir yıldır maruz kaldığı siyasi baskıların yoğunlaştığı bir döneme denk geldi. Aralarında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da bulunduğu 10’dan fazla CHP’li belediye başkanı ve yaklaşık 500 parti yöneticisi, “yolsuzluk, terör örgütü üyeliği ve suç örgütü kurma” gibi suçlamalarla gözaltına alındı veya tutuklandı. Bu davalar kamuoyunda “siyasi gerekçeli” olarak değerlendiriliyor.
İmamoğlu, Mart ayında tutuklanmadan kısa süre önce partisinin 2028 Cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday gösterilmişti.
Perjessy, siyasi gerginliğin ekonomi üzerindeki etkisini şöyle özetledi:
“Artan siyasi gerilim, makroekonomik istikrarda sağlanan kazanımları tersine çevirebilir. Protestolar ve politik çalkantılar, tarihsel olarak yatırımcı güvenini sarsmış, lirayı zayıflatmış ve para politikasını zorlaştırmıştır.”
Moody’s yetkilisi, yerel para biriminde istikrarın korunmasının, yeniden dolarizasyona dönüşü önlemek açısından kritik olduğunu vurguladı.
Kredi notu artmıştı, ancak enflasyon hâlâ yüksek
Moody’s, son 18 ayda Türkiye’nin kredi notunu üç kez yükseltti. Gerekçe olarak para politikalarında normalleşme, mali disiplin ve kurumsal yönetimdeki iyileşmeler gösterildi.
Ancak enflasyon hâlâ Türkiye ekonomisinin en zayıf halkası. Eylül ayında fiyat artışları yeniden hızlanarak bir yıl aradan sonra ilk kez aylık bazda yükseliş gösterdi.
Perjessy, yüksek iç talep ve kredi genişlemesinin fiyat baskılarını artırdığını belirtti:
“Çekirdek enflasyon aylık bazda uzun süredir yaklaşık %2 civarında seyrediyor. Bu nedenle enflasyon, Merkez Bankası’nın beklediği hızda düşmüyor.”
Buna rağmen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Perşembe günü politika faizini 100 baz puan indirerek %39,5’e çekti. Bu, Eylül’deki 250 baz puanlık indirimden sonra üçüncü faiz indirimi oldu, ancak tempo yavaşladı.
Perjessy’ye göre enflasyonu kontrol altına almak, büyümenin bir miktar yavaşlamasını gerektirebilir:
“Başka ülkelerde de gördük: Enflasyonun kırılması genellikle belirgin bir ekonomik yavaşlamayı beraberinde getiriyor,” dedi.
CHP lideri Özgür Özel hakkındaki dava düştü, piyasalar toparlandı
Moody’s uyarısının ardından Cuma günü yaşanan önemli bir gelişme, piyasaları geçici de olsa rahatlattı.
Bir Türk mahkemesi, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in milletvekilliğini düşürebilecek iç seçim davasını reddetti.
Dava, CHP’nin 2023 yılındaki parti içi kongresinde usulsüzlük iddialarını konu alıyordu. Özel, bu davanın siyasi amaçlı olduğunu savunuyordu.
Kararın ardından Borsa İstanbul’da endeks %5,2 yükseldi, bankacılık hisselerinde %7,8’lik bir ralli görüldü. İki yıllık ve on yıllık tahvil faizleri sırasıyla 20 ve 18 baz puan geriledi. Gün içinde rekor düşük seviyeyi gören Türk lirası, toparlanarak 41,99 TL seviyesinde işlem gördü.
InTouch Capital Markets’tan döviz analisti Piotr Matys, kararı “kısa vadeli bir rahatlama” olarak nitelendirdi:
“Bugünkü karar, Türk varlıkları için kısa vadede nefes aldırabilir ancak yatırımcı güvenini tam anlamıyla geri getirmesi zor. Yatırımcılar, iktidarın gücü merkezileştirme çabalarını yakından izlemeye devam edecek.”
Yargı baskısı sürüyor
Mahkemenin kararı muhalefete moral verse de, CHP’nin yargı üzerindeki baskılardan tamamen kurtulmadığı görülüyor.
Özel, partinin 2024 yerel seçimlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’a karşı kazandığı tarihi zaferin ardından iktidarı yolsuzluk ve israf üzerinden hedef almıştı. Ancak partinin kongresi kısa sürede oy satın alma iddiaları üzerinden yargı soruşturmalarına konu oldu.
Parti yöneticisi Gül Çiftçi, kararı memnuniyetle karşılarken davayı “en başından beri siyasi” olarak nitelendirdi.
Mart ayında İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması ise hem siyasi hem ekonomik krize yol açmış, protestoların ardından TCMB 50 milyar dolarlık döviz müdahalesi gerçekleştirmek zorunda kalmıştı.
Yabancı yatırımcılar, İmamoğlu’nun tutuklanmasından bu yana 2 milyar dolar net çıkış yaparken, yılın ilk çeyreğinde gelen 4,4 milyar dolarlık girişin neredeyse yarısı geri çekildi.
Bu durum, 2025’te Türk varlıklarının gelişen piyasa emsallerine göre zayıf performans göstermesine yol açtı. MSCI gelişen ülke para birimleri endeksi %6 artarken, TL %16 değer kaybetti, Borsa İstanbul ise bölgesel ortalamaların gerisinde kaldı.
Kırılgan denge
Cuma günkü mahkeme kararı, kısa vadede piyasaları rahatlatsa da, Moody’s uyarısının altını çizdiği temel riskler sürüyor: yüksek enflasyon, siyasi baskılar ve yatırımcı güvenindeki aşınma.
Uzmanlara göre Türkiye’nin ekonomik toparlanması hâlâ “kredi açısından olumlu ama siyasi olarak kırılgan” bir zeminde ilerliyor.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
