Küresel Döviz Piyasası Trump Tarife Fırtınasıyla Günlük 10 Trilyon Dolara Ulaştı

Donald Trump’ın “Özgürlük Günü” tarifeleri sonrası küresel finans piyasalarında yaşanan çalkantı, döviz piyasasında rekor işlem hacmini beraberinde getirdi. Nisan ayında günlük döviz işlemleri 10 trilyon dolara ulaşarak tarihi bir zirveye çıktı.

BIS Verileri: İşlem Hacmi 3 Yılda 7,5 Trilyondan 9,6 Trilyona Yükseldi

Uluslararası Ödemeler Bankası’nın (BIS) üç yılda bir yayımladığı rapora göre, Nisan 2025’teki ortalama günlük döviz işlem hacmi 9,6 trilyon dolar olarak kaydedildi. Bu rakam, 2022 Nisan ayında kaydedilen 7,5 trilyon dolarlık seviyeden yaklaşık %28 artış anlamına geliyor.

BIS’in ön analizine göre, işlem hacimlerindeki bu artışın temel nedenleri arasında ticaret politikaları kaynaklı dalgalanma, artan kur oynaklığı ve yatırımcıların riskten korunma (hedging) faaliyetlerindeki sıçrama yer alıyor.

Londra Liderliğini Koruyor

Londra, küresel döviz ticaretindeki liderliğini pekiştirerek Nisan ayındaki toplam işlem hacminin %38’ini gerçekleştirdi. Rapor, 1.000’den fazla banka ve finansal kuruluşun verilerinden derlendi.

Deutsche Bank’ın Avrupa Döviz Masası Başkanı Ollie Jerome, “Bu yıl FX’in yılı,” diyerek döviz piyasalarının 2025’teki belirleyici rolüne dikkat çekti.

“Özgürlük Günü” Tarifeleri Kur Savaşlarını Tetikledi

Nisan ayındaki rekor hacmin en önemli itici gücü, Başkan Donald Trump’ın “Özgürlük Günü” adını verdiği geniş kapsamlı gümrük tarifeleri oldu. Bu açıklamalar, ABD dolarının euro gibi büyük para birimlerine karşı değer kaybetmesine neden olurken, yatırımcıların kur dalgalanmalarına karşı pozisyonlarını koruma çabalarını hızlandırdı.

Deutsche Bank’tan Jerome, “Özgürlük Günü sonrası müşteri işlemleri devasa boyutlara ulaştı. 2025 Nisan ayı, şimdiye kadar gördüğümüz en yüksek işlem hacmine sahne oldu,” dedi.

Swaplar Hacmin Neredeyse Yarısını Oluşturdu

Günlük 4 trilyon dolarlık işlem hacmiyle döviz swapları, toplam hacmin en büyük payını oluşturmaya devam etti. Swap işlemleri, iki para biriminin belirli bir vadede değiştirilip tekrar geri alınmasını öngörüyor.

BIS daha önce döviz swaplarını, döviz ve devlet tahvili piyasaları arasında köprü görevi gören “kritik yapı taşı” olarak tanımlamıştı. Bu durum, finansal krizden bu yana devlet tahvili piyasalarının neden daha küreselleştiğini de açıklıyor — çünkü bir ülkedeki borç sorunu, hızla başka bir ülkenin piyasalarına sıçrayabiliyor.

Korumacı Yatırımcılar Forwards ve Opsiyonlara Yöneldi

ABD dolarının yılın ilk çeyreğinde sergilediği zayıf performans, yatırımcıları kur riskine karşı koruma araçlarına yöneltti. Bu durum, özellikle Wall Street bankaları için güçlü işlem koşulları yarattı.

Yatırımcıların gelecekteki döviz kuru seviyesini sabitlemek için kullandığı forward işlemler, toplam işlem hacmi içindeki payını %15’ten %19’a çıkardı.

Kur riskine karşı en çok tercih edilen yöntemlerden biri olan opsiyon işlemleri ise üç yılda iki katına çıkarak günlük hacmin %7’sini oluşturdu.

Dolar Hâlâ Hakim, Ama Euro ve Sterlin Geriledi

Veriler, ABD dolarının döviz piyasalarındaki baskın pozisyonunu koruduğunu gösterdi. Dolar, tüm işlemlerin %89’unda taraf olarak yer aldı. Bu oran üç yıl önce %88 düzeyindeydi.

Euro ve sterlinin toplam piyasa payında ise hafif bir düşüş gözlendi. Bu düşüş, yatırımcıların jeopolitik riskler ve politika belirsizlikleri karşısında doları tercih etmeye devam ettiğini gösteriyor.

Faiz Türevlerinde Euro, Doları Solladı

Ancak faiz oranı türev ürünlerinde manzara farklı. BIS verilerine göre, tezgah üstü faiz türevlerinde euro cinsinden yapılan sözleşmelerin hacmi, dolar cinsinden işlemleri geçti. Bu değişim, dolar kontratlarının borsada işlem gören ürünlere kaymasından kaynaklandı.

Bu tablo, küresel finans piyasalarının yeniden şekillendiğini ve döviz piyasasının artık sadece merkez bankalarının değil, aynı zamanda tüm yatırım dünyasının merkezinde yer aldığını ortaya koyuyor.

Kaynak: Financial Times

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]