Döviz
Analiz: Güvenli Limanlara Kaçış Hızlandı — Altın, Gümüş ve Bitcoin Parlıyor
Küresel para birimlerinde değer kaybı hızlanırken, yatırımcılar yeniden güvenli limanlara sığınıyor. Türk piyasaları yüksek enflasyonun gölgesinde haftaya zayıf başlarken, Halkbank davasına ilişkin ABD Yüksek Mahkemesi kararı Borsa İstanbul’da satış baskısı yarattı. Altın, gümüş ve Bitcoin rekor tazelerken; Japonya ve Fransa’daki siyasi gelişmeler küresel belirsizliği artırıyor.

Özet:
Küresel para birimlerinde değer kaybı hızlanırken, yatırımcılar yeniden güvenli limanlara sığınıyor. Türk piyasaları yüksek enflasyonun gölgesinde haftaya zayıf başlarken, Halkbank davasına ilişkin ABD Yüksek Mahkemesi kararı Borsa İstanbul’da satış baskısı yarattı. Altın, gümüş ve Bitcoin rekor tazelerken; Japonya ve Fransa’daki siyasi gelişmeler küresel belirsizliği artırıyor.
Halkbank davası piyasalarda moralleri bozdu
Türk mali piyasaları haftanın ilk iş gününe, yüksek gelen enflasyon rakamlarının gölgesinde bir nebze olsun keyifsiz bir başlangıç yaptı. Günün ikinci yarısında ise, Halkbank ile ilgili olumlu haberler beklenirken, ABD’den gelen haber piyasaların tadını kaçırdı. ABD Yüksek Mahkemesi, Halkbank’ın İran’la ilgili yaptırımlarını ihlal iddialarına ilişkin davayı sona erdirme talebini reddetti.
Geçen hafta pozitif ayrışma kaydeden Halkbank hisseleri dün devre keserek günü %9,99 düşüşle tamamladı. Halkbank, bankacılık hisselerini de aşağıya çekince, XBANK günü %2,5, son üç günü ise toplamda %10 düşüşle tamamladı. Banka endeksinin genelini de aşağı çekmesiyle BIST100 ana endeksi günü %1 düşüşle tamamlarken, Türk heyetinin ABD ziyaretinden nasıl bir kazanımla döndüğü sorusu da zihinleri meşgul etti.
Enflasyon düşmekte zorlanıyor, faiz indirimi beklentisi zayıfladı
Enflasyonun yüksek seyri ve artık düşmekte zorlanması (yapışkanlık), TCMB’nin faiz indirim planlarını gölgeleyebileceği endişesini artırdı. Bu beklentiyle tahvil piyasasında satışlar hızlanırken, iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi yeniden %40 seviyesine çıktı.
Türkiye’nin yabancı indinde risklerini gösteren beş yıl vadeli CDS risk priminde (260 baz puan) ise anlamlı bir değişim olmadı. TÜİK, enflasyon verisi ardından dün mevsimsellikten arındırılmış seriyi de yayımladı. Buna göre aylık TÜFE artışı %2,71 olarak gerçekleşti.
Üç aylık veriyi yıllıklandırarak eğilimi görmeye çalıştığımızda ise, enflasyonun %36,44 seviyesine yükselerek son bir yılın en yüksek düzeyine geldiğini görüyoruz. TCMB’nin bu şartlarda faiz indirmemesi gerekirken, 23 Ekim olağan PPK toplantısında ne yapacağını hep birlikte göreceğiz.
TCMB’nin eli zayıflıyor, enflasyonla mücadele topyekûn olmalı
Enflasyon görünümündeki bozulma nedeniyle TCMB’nin sıkı duruşunun dozunu artırması bekleniyor. TCMB’nin sene sonu ara hedefi %24, tahmin aralığı ise %25-29 bandında bulunuyor. %30’un altında yıl sonu hedefi artık zor görünüyor.
Bu noktadan sonra TCMB’nin yapabilecekleri sınırlı. Enflasyonla mücadele yalnızca para politikasıyla değil, ekonomiyle ilgili diğer kurumların da devreye girmesiyle mümkün. ‘Canavarı’ yenmek için topyekûn bir mücadele gerekiyor — yükü sadece Merkez Bankası’nın sırtına yüklemekle olmuyor.
Küresel çalkantı: Japonya’da yeni başbakan, Fransa’da siyasi kriz
Yurt dışı cephede yatırımcıların güvenli liman arayışı sürat kazandı. Japonya’da çiçeği burnunda yeni Başbakan Takaichi’nin, gevşek para ve maliye politikalarını savunan “Abenomics” yaklaşımını sürdüreceği beklentisiyle yen sert değer kaybederken, uzun vadeli Japon tahvilleri baskı altında kaldı.
ABD’de hükûmetin kapanması doları zayıflatırken, Fransa’da patlak veren siyasi belirsizlik de euroyu yıprattı. Daha birkaç hafta önce göreve gelen Başbakan Lecornu, hükûmeti kurduktan saatler sonra istifa etti. Bu, Macron’un 2022 seçimlerinden bu yana istifa eden beşinci başbakanı oldu.
Fransa’da azınlık hükûmeti modelinin çalışmadığı açıkça görülürken, ülkenin erken seçime gitmesi artık büyük olasılık olarak değerlendiriliyor.
Altın, gümüş ve Bitcoin rekor tazeliyor
Ortak para birimi EUR değer kaybederken, ABD dolarının da zayıf kalmasıyla yatırımcılar kıymetli madenlere hücum ediyor. Altının ons fiyatı bu sabah 3.970 dolar seviyesini geçerek yeni bir zirveye yükselirken, gram altın 5.300 TL seviyesine yaklaşarak rekor kırdı.
Gümüşün spot fiyatı 48,76 dolara yükselerek 50 dolarlık zirvesine yaklaşırken, gram fiyatı 65 TL’nin üzerinde rekor kırdı. Bitcoin ise 126 bin dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
Altında 4.250 dolar, bitcoinde 145-150 bin dolar, gümüşte ise 50 doların aşılmasıyla güçlü bir yükseliş trendinin devam edeceği öngörülüyor.
Yeni dünya düzeninde itibarlı paraların değer kaybına (debasement) karşı korunma arayışı sürerken, ABD dolarının güvenilir ölçü birimi olma özelliğini yitirmesiyle birlikte, altın, gümüş ve Bitcoin’in portföylerde kalıcı yer edinmesi gerektiği vurgulanıyor.
ABD borsaları rekor kırdı, AMD–OpenAI anlaşması gündemde
ABD’de hükûmetin kapalı olmasına rağmen borsalar geceyi pozitif tamamladı. Zayıf doların etkisiyle teknoloji hisseleri önderliğinde Nasdaq ve S&P 500 endeksleri rekor seviyelerde kapanış yaptı.
Çip üreticisi AMD, OpenAI ile yapay zekâ çip tedarik anlaşması imzalayarak hisselerinde %34’ün üzerinde artış yaşadı. 2026’nın ikinci yarısında başlayacak teslimatlarla AMD’nin yıllık gelirine on milyarlarca dolar eklenmesi ve dört yılda 100 milyar doların üzerinde yeni gelir elde etmesi bekleniyor. Bu iş birliği, Nvidia’nın hâkimiyetine karşı yapay zekâ çip pazarındaki en büyük meydan okumalardan biri olarak değerlendiriliyor.
Asya’da iyimserlik sürüyor, gözler Türkiye verilerinde
Japonya ve Fransa’daki siyasi çalkantılar ile ABD hükûmetinin kapanması, haftanın ikinci gününde de küresel belirsizliği artırdı. Buna rağmen Asya piyasalarında genel hatlarıyla iyimserliğin korunduğu görülüyor.
Tayvan borsası %2 yükselişle başı çekerken, ABD vadeli endekslerinde hafif satışlar hâkim. Günün ajandasında, Türkiye’de Hazine nakit dengesi ve Almanya sanayi siparişleri izlenecek başlıca veriler arasında.
Kaynak: Emre Değirmencioğlu, Kıbrıs İktisat Bankası