Borsa Şirketlerinden İşten Çıkarmalar: 16 Binden Fazla Kişi İlk Çeyrekte İşsiz Kaldı

Türkiye’de geniş tanımlı işsizliğin 13 milyona yaklaştığı bir dönemde, işten çıkarma dalgası artık Borsa İstanbul’da işlem gören dev şirketlere de sıçradı. 2024’ün ilk çeyreğinde BIST 100 endeksinde yer alan en az 30 şirket, toplam 16 bin 504 çalışanını işten çıkardı.

Ekonomik Baskılar Dev Şirketleri de Vurdu

Yüksek faiz oranları, artan borçlanma maliyetleri ve yavaşlayan talep, büyük ölçekli şirketleri personel azaltımına yöneltti. Telekomünikasyon, enerji, beyaz eşya, otomotiv ve ağır sanayi gibi stratejik sektörlerde faaliyet gösteren birçok firma, 2024’ün ilk üç ayında istihdam daralmasına gitti.

İşsizlikteki bu artış, yalnızca küçük işletmeleri değil, Türkiye’nin halka açık dev holdinglerini de içine alan ciddi bir yapısal sorun halini aldı.

Fintables Verileri: BIST 100’ün Yarısında İstihdam Azaldı

Sözcü gazetesinin Fintables veri platformu ve şirket faaliyet raporlarına dayandırdığı haberine göre, BIST 100 endeksinde yer alan en az 30 şirket 2024 ilk çeyreğinde çalışan sayısını düşürdü. Her ne kadar bazı firmalar istihdamını artırmış olsa da, birçok şirket çalışan verisi paylaşmadı, bu nedenle gerçek işten çıkarma sayısının daha yüksek olduğu tahmin ediliyor.

3 Ayda 16 Binden Fazla Kişi İşini Kaybetti

2024 sonunda toplamda 340 bin 259 çalışana sahip olan bu 30 şirketin çalışan sayısı, 2025’in Mart ayı itibarıyla 323 bin 755’e düştü. Bu da yalnızca ilk üç ayda 16 bin 504 kişinin işten çıkarıldığını gösteriyor.

Anadolu Grubu’nda Büyük Kayıp: Coca-Cola ve Efes’te Gerileme

Anadolu Grubu Holding’in faaliyet raporuna göre, çalışan sayısı 75 bin 610’dan 70 bin 524’e geriledi. En büyük düşüş ise grubun iki büyük iştirakinde görüldü:

• Anadolu Efes: 19 bin 907’den 15 bin 75’e düştü.

• Coca-Cola: Yüzlerce kişilik daralma yaşandı.

Bu iki markadaki istihdam kaybı, toplam azalışın büyük bir bölümünü oluşturdu.

Enerji Sektörü de Faizlere Duyarlı: Sabancı ve EnerjiSA Geri Adım Attı

Faiz artışlarından en çok etkilenen sektörlerden biri olan enerji sektöründe de benzer bir tablo ortaya çıktı. Sabancı Holding, 2024’ün ilk çeyreğinde çalışan sayısını 64 bin 705’ten 64 bin 519’a indirdi. Grubun enerji iştiraki olan EnerjiSA’da ise istihdam 10 bin 384’ten 9 bin 957’ye düştü.

Diğer Holdinglerde de Benzer Gelişmeler

İş gücünü azaltan holdingler arasında Doğan Holding ve Alarko Holding de bulunuyor. Bu şirketler, genel ekonomik sıkışma nedeniyle operasyonlarını küçültme yönünde adım atıyor.

Vestel 2 Bin Kişiyi İşten Çıkarmaya Hazırlanıyor

En dikkat çekici gelişmelerden biri de Vestel cephesinde yaşandı. Şirket, 2024 içinde 2 bin kişilik işten çıkarma planı açıkladı. Yalnızca ilk çeyrekte bile Vestel’de çalışan sayısı 614 kişi azaldı. Toplam istihdam 19 binin altına düştü. Vestel’in beyaz eşya alanındaki alt şirketlerinde de benzer azalmalar dikkat çekiyor.

Otomotiv ve Çelik Sektöründe de İşten Çıkarmalar

Otomotiv sektörü her ne kadar satış rekorları kırsalar da, şirketler istihdamda küçülmeye gitti:

• Ford Otosan

• Tofaş

• KordSA

• Türk Traktör

Bu markalarda çalışan sayıları düşerken, sanayinin ağır toplarından İskenderun Demir Çelik de istihdamı azaltan şirketler arasında yer aldı.

Geniş Tanımlı İşsizlik Rekor Seviyede: %32,2

TÜİK’in resmi verilerine göre Mayıs ayında işsizlik oranı %8’den %8,6’ya yükseldi. Ancak bu oran, sadece dar tanımlı işsizliği kapsıyor. Gerçek işsizliği daha iyi yansıtan geniş tanımlı işsizlik oranı ise %32,2’ye ulaştı. Sadece Mayıs ayında işsiz sayısı 1.2 milyon kişi arttı.

Ekonomik krizin toplumun geniş kesimlerini etkilediği bu dönemde, işten çıkarmaların hem özel sektörde hem de kamuda hızlanabileceği endişesi yayılıyor.