Borsa
Bloomberg: Yatırımcılar siyasi riskin bittiğine ikna olmadı
Bloomberg ve Reuters’e konuşan piyasa analistleri, kararın “yatırımcılar açısından kısa vadeli rahatlama” getirdiğini ancak kalıcı iyimserlik için siyasi tansiyonun düşmesi ve reform sürecinin sürmesi gerektiğini belirtti.
CHP Davası Düştü, Piyasalar Coştu: Siyasi Belirsizlik Azalınca Borsa Yüzde 3 Fırladı
Ankara 42. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin CHP Kurultayı’na ilişkin “mutlak butlan” davasını reddetmesi, Türkiye’de siyasi tansiyonun düşmesine ve yatırımcı güveninin yeniden toparlanmasına yol açtı. Kararın ardından Borsa İstanbul yüzde 5’in üzerinde yükselirken, tahvil faizleri ve CDS geriledi, TL ise kayıplarını kısmen telafi etti.
Mahkeme kararı piyasaları rahatlattı
Mahkeme, CHP’nin 2023’teki 38. Olağan Kurultayı’nda “usulsüzlük” yapıldığı iddialarını içeren davada “konusuz kalma” gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına hükmetti.
Söz konusu kurultayda Özgür Özel, Kemal Kılıçdaroğlu’nu mağlup ederek partinin genel başkanı seçilmişti. Bu sonuç, CHP’ye uzun yıllar sonra moral kazandırmış ve partiyi 2024 yerel seçimlerinde AKP’ye karşı tarihi bir zafer elde etmeye taşımıştı.
Ancak kongre sonrası açılan davalar, muhalefet cephesinde “yargı eliyle siyaset mühendisliği” tartışmalarını yeniden alevlendirmişti.
Özgür Özel: “Siyasi kumpas çöktü”
Kararın ardından CHP lideri Özgür Özel, davanın “baştan siyasi motivasyonla açıldığını” belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Yargı üzerindeki baskılara rağmen adaletin yerini bulması sevindirici. Bu dava baştan beri siyasiydi. CHP, sandıkta kazandığı meşruiyeti mahkemede de tescilledi.”
Özel daha önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yargı süreçlerini “iktidarı konsolide etmek için kullandığını” söylemişti.
Uluslararası yatırım çevrelerinde ise bu davanın düşmesinin Türkiye’de hukuk devleti ve siyasi istikrar algısı açısından önemli bir test olduğu vurgulandı.
Borsa yüzde 5, bankalar yüzde 8 yükseldi
Kararın ardından Borsa İstanbul 100 (BIST 100) endeksi gün içinde %5,2 oranında yükselirken, bankacılık hisselerinde kazançlar %7,8’e ulaştı.
İki yıllık TL tahvil faizi 20 baz puan, 10 yıllık tahvil faizi ise 18 baz puan geriledi. Sabah saatlerinde tarihi düşük seviyesine inen dolar/TL kuru ise karar sonrasında kayıplarını kısmen geri alarak 41,99 seviyelerinde dengelendi.
Yatırımcılar, davanın reddinin “yeni bir siyasi kriz riskini azaltarak” Türk varlıklarına kısa vadeli destek sağlayacağı görüşünde birleşti.
Siyasi risk azaldı, yatırımcı güveni arttı
Bloomberg ve Reuters’e konuşan piyasa analistleri, kararın “yatırımcılar açısından kısa vadeli rahatlama” getirdiğini ancak kalıcı iyimserlik için siyasi tansiyonun düşmesi ve reform sürecinin sürmesi gerektiğini belirtti.
In Touch Capital Markets kıdemli döviz analisti Piotr Matys, “Bugünkü karar Türk varlıklarına kısa vadeli destek sağlar ancak yatırımcı güvenini tamamen geri kazandırmaya yetmez. Yatırımcılar, Erdoğan yönetiminin yargı üzerindeki etkisini ve muhalefete yönelik baskıların devam edip etmeyeceğini yakından izleyecekler,” dedi.
İmamoğlu davası piyasaları sarsmıştı
CHP’nin diğer üst düzey isimleri hâlâ farklı soruşturma ve davalarla karşı karşıya. Özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun Mart ayında tutuklanması, sokak protestolarına ve 50 milyar dolarlık döviz müdahalesine neden olmuştu.
İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından yabancı yatırımcılar, yılın ilk çeyreğinde Türkiye’ye giren 4,4 milyar dolarlık portföy yatırımlarının yaklaşık 2 milyar dolarını geri çekmişti.
Yargı sürecinin yeniden gerilmesi, Türkiye’nin CDS primlerinin 380 baz puana kadar yükselmesine ve TL’nin yıl başından bu yana dolar karşısında %16 değer kaybetmesine yol açmıştı.
Moody’s: “Sokak protestoları yatırımcı güvenini zedeler”
Moody’s Ratings bu hafta yayımladığı analizde, Türkiye’de sokak hareketlerinin ve siyasi baskıların yatırımcı güveni üzerindeki olumsuz etkisine dikkat çekti.
Raporda, “Türkiye’de geçmişteki protestolar finansal istikrarı sarsmış ve yatırımcı duyarlılığını olumsuz etkilemiştir. Siyasi tansiyonun yeniden tırmanması riskleri artırabilir,” ifadeleri yer aldı.
Bu nedenle mahkeme kararının, en azından kısa vadede “gerilimi dindiren” bir gelişme olarak piyasalar tarafından olumlu karşılandığı belirtiliyor.
Yargı baskısı sürer mi?
Özel’in genel başkanlığa seçildiği kurultay sonrası açılan “oy satın alma” iddiaları, CHP yönetimi tarafından “tamamen siyasi” olarak nitelendirilmişti.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gül Çiftçi, mahkeme kararının ardından yaptığı açıklamada, “Bu dava baştan beri siyasiydi. Adalet yerini buldu. Ama bu karar, muhalefete yönelik yargı baskısının sona ereceği anlamına gelmiyor,” dedi.
Siyasi gözlemciler, iktidarın yerel seçimlere kadar yargı kanalıyla muhalefeti baskı altında tutmaya çalışacağını ancak CHP’nin bu stratejiye karşı kamuoyu desteğini koruduğunu belirtiyor.
Yabancı yatırımcılar temkinli iyimser
Merkez Bankası verilerine göre yabancı yatırımcılar, yılın ikinci çeyreğinde hisse senedi ve tahvil piyasalarından toplam 2 milyar dolarlık net çıkış yaptı.
Bununla birlikte, CHP davasının düşmesiyle birlikte Borsa İstanbul’daki yabancı alımları yeniden artış gösterdi.
Analistler, kararın yabancı fonların “kısa vadeli alım” ilgisini artırabileceğini, ancak kalıcı sermaye girişi için siyasi normalleşmenin şart olduğunu vurguluyor.
“Türkiye’nin risk primi hâlâ yüksek, ancak bu tür olumlu yargı kararları yatırımcının güvenini kısmen tazeler,” diyen bir Londra merkezli fon yöneticisi, “İstikrarın korunması halinde Türkiye’ye fon akışı yeniden güçlenebilir,” ifadesini kullandı.
Piyasalar siyasi haber akışına duyarlı
Son dönemde Borsa İstanbul’un performansı, ekonomik göstergelerden çok siyasi gündeme ve yargı kararlarına bağlı hareket ediyor.
2024’te muhalefetin kazandığı büyükşehirlerin ardından hükümetle yaşanan gerilim, yatırımcıları “bekle-gör” pozisyonuna itmişti.
Bugünkü mahkeme kararı ise kısa vadeli bir nefes alma sağladı.
Ancak analistler, yeni soruşturmaların veya belediyelere kayyım atama girişimlerinin yeniden tansiyonu artırabileceği uyarısında bulunuyor.
Sonuç: Piyasalar nefes aldı ama riskler sürüyor
CHP’nin “mutlak butlan” davasının düşmesi, hem siyasi hem ekonomik cephede kısa vadeli bir istikrar sinyali verdi.
Ancak Türkiye’de hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı ve siyasi müdahaleler konularında kalıcı iyileşme sağlanmadan yatırımcı güveninin tam olarak geri dönmesi zor görünüyor.
Yine de, bugünkü karar Türkiye ekonomisi açısından piyasa psikolojisini olumlu etkileyen nadir bir siyasi gelişme olarak kayda geçti.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
