Ekonomi
Sosluk ve Salçalık Domateste Fiyatlar Düşmeye Devam Ediyor
Domateste çiftçi ile fabrikalar karşı karşıya geldi, ürün tarlada kaldı.
Domates üreticileri ile salça fabrikaları anlaşamayınca ürün tarlada kaldı. Üreticiler sezon başında fabrikaların 3,5 liradan alacaklarına dair sözleşme yaptıklarını ancak fiyatı bugün 1,7 liraya çektiklerini belirterek “Toplama maliyetimiz bile karşılanmıyor” diyor. Yaşanan durum, sosluk ve salçalık domates fiyatlarını düşürüyor.
Türkiye gazetesi’nden Kaan Zenginli’nin haberine göre, üretici ile salça fabrikaları anlaşamayınca, tezgâha çıktığı Haziran ayında 20 lirayı gören salçalık domates, bugün 12 liraya kadar geriledi. Ağustos ayı ortasında fiyatların 8-9 liraya geleceği tahmin ediliyor.
Çiftçiler, salça fabrikalarının sezon başında kilosu 3,5 liraya almak şartıyla anlaştıkları ürünün, şimdilerde 1,7 lira verdiklerini ifade ediyor.
Çiftçiler, fabrikaların olağandan fazla fire çıkardıklarını ve bunun da bilinçli olarak fiyat düşürme stratejisi olduğunu iddia ediyor. Hal böyle olunca ürün tarlada kaldı. Geçen yıla göre üretim yüzde 30 oranında artmasına rağmen, ürün fiyatında fabrikalar ve çiftçi anlaşamıyor.
Domates üreten çiftçi isyanda
Domates üreticileri konuyla ilgili yaptıkları açıklamada “Biz, toprağımızı ekip biçmek için mücadele eden insanlarız. Ancak domatesi aldıkları fiyatlar, maliyetlerimizi bile karşılamıyor. Desteksiz bırakılan çiftçi, her geçen gün daha da zor duruma düşüyor. Çiftçiyi bitirdiler, bunun bedelini hepimiz ödeyeceğiz. Firmalar, ürünlerimizi yok pahasına alıyor. Devletin buna dur demesi gerekiyor. Eğer bu böyle devam ederse, bir sonraki sezon topraklarımızı ekemeyecek duruma geleceğiz. Girdi maliyetleri aldı başını gidiyor. Artık ürettiğimiz hiçbir şeyden kazanamıyoruz” diye konuştu.
Ekim alanı artırıldı ama fabrika toplam maliyeti karşılamıyor
Geçen yıl konserve domates ihracatına getirilen yasak kaldırılınca piyasanın dengesinin bozulduğunu ifade eden üreticiler “Fiyat düşük olduğu zaman almıyorlar ve fiyatı daha da düşürüyorlar” dedi. Çiftçilere, ekimin az olduğunu belirterek fiyatlar iyi olacak diye ekimleri arttırdıklarını belirten domates üreticileri “şu an verilen fiyatlarla domates toplanmaz” dedi. Bir kilo domatesin toplanma maliyetinin 1 TL. olduğunu belirten çiftçi “alış fiyatları ise 1,7 TL, yüzde 20 de fire düştüğü zaman yaklaşık 1,4 TL fiyata geliyor” diye belirtti. İlçede geçen yıla göre ekim alanının yüzde 10 ila 15 arasında arttırdıklarını söyleyen çiftçiler mağduriyetlerini dile getirmeye devam ediyor.
“Planlı ve Sözleşmeli Üretim Şart”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar da konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Ziraat Odalarından alınan bilgilere göre İzmir ve Bursa gibi salçalık domates üretimi olan illerde üretim alanlarında yüzde 30’lara varan artış var. Domateste meydana gelen arz artışı fiyatların düşmesine neden oldu. Fiyatların düşmesinin bir diğer sebebi de üreticilerimizin salça fabrikalarıyla yaşadığı sıkıntılardır. Fabrikalar üreticilerimizle sözleşme yapmaktan kaçınıyor, sözleşme yaptığı üreticimizden ürünü alırken de yüksek fire oranları çıkarıp üreticilerimizi mağdur ediyor. Son yıllarda bazı ürünlerin gerek üretiminde gerek pazarlamasında gerekse piyasa fiyatlarında yaşanan istikrarsızlıklar planlı ve sözleşmeli üretimin ne derece önemli olduğunu ortaya koyuyor” dedi.
Fabrika önüne tabut bıraktılar
Kınık ve Bergama’daki üreticiler domatesin fiyatının düşmesi üzerine eylem yaptı. Yüzlerce traktör ile şehir merkezinde tur atan domates üreticileri Bergama Soma yolunda 7 km kuyruk oluşturarak seslerini duyurmaya çalıştı. Ardından salça fabrikalarının önüne kadar yürüyen üreticiler binaların önüne tabut bıraktı.
