Sosyal Medya

Dünya Ekonomisi

Oxfam: “Dünyanın beş zengini kârını katladı, beş milyar insan daha da yoksullaştı”

Dünya Ekonomik Forumu'nun yapılacağı dönemde yayınlanan Oxfam'ın bu yılki rapor, dünyanın en büyük 10 şirketinden 7'sini bir milyarderin yönettiğini ya da ana hissedarı olduğunu ortaya koydu.

Oxfam: “Dünyanın beş zengini kârını katladı, beş milyar insan daha da yoksullaştı”

Yoksullukla mücadeleye ilişkin çalışmalar yürüten İngiliz yardım kuruluşu Oxfam, dünyanın en zengin beş kişinin toplam servetinin 2020’den bu yana iki kattan fazla artarak 869 milyar dolara ulaştığını, buna karşılık 5 milyar insanın daha da yoksullaştığını açıkladı.

İş dünyasının önde gelen isimlerinin bu hafta Davos’ta Dünya Ekonomik Forumu (WEF) toplantısı için biraraya geliyor.

Forumun yapılacağı dönemde yayınlanan Oxfam’ın bu yılki rapor, dünyanın en büyük 10 şirketinden 7’sini bir milyarderin yönettiğini ya da ana hissedarı olduğunu ortaya koydu.

En zengin beş erkeğin serveti ise 2020’den bu yana yüzde 114 arttı. Bu arada 800 milyon işçi, enflasyon nedeniyle son iki yılda 1,5 trilyon dolar kaybetti.

Oxfam, hükümetlere tekelleri kırarak, aşırı kâr ve servete vergi koyma önerileri sunuyor. Çalışan sahipliği gibi hissedar kontrollü alternatifleri teşvik etmenin gerekliliğine vurgu yapan Oxfam, kurumsal gücü dizginleme çağrısında bulundu.

800 milyon işçinin ücretleri enflasyona göre ayarlanmadı

En büyük 148 şirketin üç yıllık ortalamaya göre yüzde 52 artışla 1,8 trilyon dolar kar elde ettiği tahmin edilen raporda, enflasyonun reel olarak ücretlerde kesintiye yol açması nedeniyle milyonlarca işçinin ise geçim sıkıntısıyla karşı karşıya kaldığı belirtildi.

İlk beş milyarderin servetindeki enflasyona göre ayarlanmış artış, Tesla CEO’su Elon Musk, LVMH Başkanı Bernard Arnault, Amazon’dan Jeff Bezos, Oracle’ın kurucu ortağı Larry Ellison ve yatırımcı Warren Buffett’ın varlıklarındaki güçlü artışlardan kaynaklandı.

Bu arada Oxfam’ın analizine göre, yaklaşık 800 milyon işçinin son iki yılda ücretleri enflasyona göre ayarlanmadı ve bu da işçi başına ortalama 25 günlük yıllık gelir kaybına denk geldi.

Oxfam geçici İcra Direktörü Amitabh Behar, “Bu eşitsizlik tesadüf değil; milyarder sınıfı, şirketleri yoluyla kendilerine daha fazla zenginlik alanları sağlıyor” dedi.

Oxfam Eşitsizlik Politikası Başkanı Max Lawson da, “Kesin olarak bildiğimiz şey şu ki, zengin hissedarların sürekli artan getirileri, diğer tüm hedefleri aşan günümüzün aşırı hissedar kapitalizminin, eşitsizliği arttırdığıdır” dedi.

Araştırmaya göre, dünyanın en büyük 1600 şirketinden sadece yüzde 0,4’ü işçilerine yaşam maliyetlerini karşılayabilecek maaş vermeyi taahhüt ediyor.

Kadın emeği daha da değersizleşti

Kadınların küresel ölçekte en değersiz ve en güvencesiz işlerde çalıştığını vurgulayan rapor göçmen kadınlarda bu tablonun ağırlaştığına dikkat çekti. Rapor, Kadınların gelirlerinde erkelere oranla daha derin azalmayı ortaya koydu.

Oxfam, ücretsiz bakım işinin parasal değerinin küresel olarak kadınlar tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerde yoğunlaştığını ve bunun en az 10,8 trilyon doları bulduğunu belirterek, kadınlar tarafından omuzlanan bakım emeğinin küresel teknoloji endüstrisinin getirisinin üç katı büyükte ödenmeyen bir maddi karşılığı olduğuna dikkat çekti.

Bugün başlayacak Davos toplantıları 19 Ocak’ta sona erecek.

VoA

BAKMADAN GEÇME

  • Kısa Vadeli Dış Borç Stoku Ekim Ayında Sınırlı Geriledi

    Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku, Ekim ayında bir önceki aya kıyasla 21 milyon dolarlık düşüşle 165,7 milyar dolara geriledi.…

  • ⚠️ Yapay Zeka Devriminin Karanlık Yüzü: 1 Trilyon Dolarlık Balon Patlıyor mu?

    "Dot-com" çılgınlığıyla internetin dünyayı değiştireceği söyleniyordu; nitekim değiştirdi de. Ancak bu değişim gerçekleşmeden önce, milyarlarca dolarlık spekülatif bir balon büyük bir gürültüyle patlamış, geride binlerce iflas etmiş şirket bırakmıştı. Bugün, 2025 yılının son günlerinde Wall Street ve Silikon Vadisi, çok daha büyük bir hayaletle karşı karşıya: 1 Trilyon Dolarlık Yapay Zeka Balonu.

  • Her 6 kişiden biri bahis oynuyor, para yurtdışına akıyor

    AK Parti’nin Kasım ayına ait saha araştırmasından sızan veriler, yasa dışı bahis ve sanal kumarın Türkiye’de ciddi bir toplumsal ve ekonomik sorun haline geldiğini ortaya koyuyor. Araştırmaya göre Türkiye’de her 6 kişiden biri bahis oynarken, özellikle gençler, lise mezunları, orta gelir grubu ve küçük esnaf bu sistematik yayılımın ana hedefi konumunda bulunuyor. Yasa dışı bahis nedeniyle yılda yaklaşık 150 milyar doların yurt dışına aktığı tahmin ediliyor.

  • Temiz Eller Operasyonu mu, AKP İçinde Büyük Hesaplaşma mı? İşte Perde Arkası

    Türkiye siyaseti, ardı ardına gelen operasyonlar ve iktidar bloğu içinden yükselen "Temiz Eller" çağrılarıyla sarsılıyor. Sabah gazetesi yazarı Mahmut Övür’ün fitilini ateşlediği bu süreç, sadece adli bir vakalar zinciri mi, yoksa AKP içinde post-Erdoğan dönemine hazırlık niteliğinde bir güç savaşı mı?

  • Aracı kurumlar Borsa için ne yorum yaptı?

    Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftanın sonuna yaklaşırken zayıf bir görünüm sergilerken, aracı kurumlar teknik seviyeler ve kısa vadeli risklere dikkat çekti. Gün içinde 11.250–11.365 bandında hareket eden endeks, günü yüzde 0,55 kayıpla 11.287 puandan tamamladı. İşlem hacmi ise 113–114 milyar TL aralığında gerçekleşerek son dönem ortalamalarının altında kaldı. İşte önde gelen aracı kurumların Borsa İstanbul’a ilişkin değerlendirmeleri:

  • Yüzde 55 bin prim yapan Hint hissesinin hikayesi

    Yapay zekâ rüzgârıyla küresel piyasalarda rekorlar kırılırken, Hindistan’da son 20 ayda yüzde 55 binin üzerinde prim yapan RRP Semiconductor hissesi yatırımcılar için ibretlik bir örneğe dönüşüyor. Sosyal medya etkisi, düşük fiili dolaşım oranı ve bireysel yatırımcı ilgisiyle şişen hissede düzenleyici incelemeler ve zayıf finansallar alarm zillerini çaldırıyor.

  • ABD’den Rusya’ya yeni yaptırım hazırlığı: Barış reddedilirse enerji sektörü hedefte

    ABD, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna ile olası bir barış anlaşmasını reddetmesi halinde Moskova üzerindeki baskıyı artırmak için yeni yaptırımları devreye almaya hazırlanıyor. Gündemde, Rus petrolünü taşıyan “gölge filo” tankerleri ve bu ticareti kolaylaştıran aracıların hedef alınması var. Görüşmeler sürerken, enerji piyasaları ve petrol fiyatları gelişmelere duyarlı kalmayı sürdürüyor.

  • Mehmet Şimşek’ten ÖTV, vergi adaleti ve asgari ücret mesajları

    Şimşek, dolaylı vergilerin adil olmadığı yönündeki eleştirileri haklı bulduklarını belirtirken, asıl sorunun doğrudan vergilerin düşük payı olduğunu vurguladı. Asgari ücretin vergi dışı bırakılmasının 2026 yılı bütçesine maliyetinin 1,1 trilyon TL olacağını açıklayan Şimşek, “vergi silme” iddialarını da net bir dille reddetti. Asgari ücret artışı tartışmalarında ise hem Cumhurbaşkanı Erdoğan hem de Bakan Şimşek, işverenlere sorumluluk çağrısı yaptı.

  • Küresel gündem yoğun: ABD enflasyonu, ECB ve BoE kararları piyasaların odağında

    Küresel piyasalarda bugün ABD enflasyon verileri ile Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) faiz kararları yakından izleniyor. Yurt içinde BIST 100 Endeksi kâr satışlarının ardından kritik destek seviyelerinde tutunmaya çalışırken, tahvil faizleri TCMB’nin faiz indirimi sonrası düşük seviyelerini koruyor. Döviz cephesinde USD/TL kademeli yükselişini sürdürürken, EUR/USD paritesi orta vadeli teknik eşiklerde dengeleniyor. Altın fiyatları ise tarihi zirvelere yakın seyrini koruyor.

  • Aleyna Tilki, Danla Bilic ve İrem Sak gözaltına alındı

    Uyuşturucu operasyonları yeni ünlülere dokundu

  • Asya borsaları geriledi: Teknoloji hisselerinden çıkış sürüyor, gözler Trump’ın konuşmasında

    Asya-Pasifik piyasaları, küresel yatırımcıların teknoloji ve yapay zekâ hisselerinden çıkışı sürdürmesiyle haftanın sonuna doğru sert satışlarla karşılaştı. Wall Street’te başlayan rota değişimi Asya’ya taşınırken, yatırımcılar bu akşam ABD Başkanı Donald Trump’ın Venezuela ve ekonomi başlıklarını içermesi beklenen ulusa sesleniş konuşmasına odaklandı.

  • Morgan Stanley Varlık Yönetimi: 2026 Boğa Piyasasını Dizginler mi?

    Küresel piyasalarda 2025 yılı, üst üste dördüncü boğa piyasası yılı olarak geride bırakılırken, Morgan Stanley Varlık Yönetimi 2026’ya girerken daha temkinli bir tabloya işaret ediyor. Bankaya göre resesyon riski hâlâ düşük ve şirket kârlarında çift haneli artış potansiyeli korunuyor. Ancak yüksek değerlemeler, tarife riskleri ve olası enflasyon baskıları nedeniyle yatırımcıların “kontrollü iyimserlik” yaklaşımını benimsemesi gerekiyor.

  • Bloomberg: Erdoğan S-400’leri Putin’e Geri Vermek İstiyor

    Türkiye, Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerini geri vermeyi değerlendiriyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu konuyu Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile gündeme getirdiği belirtilirken, adımın ABD ile ilişkileri normalleştirme ve F-35 programına dönüş hedefiyle bağlantılı olduğu ifade ediliyor.

Benzer Haberler