Cuma seansa yüzde 0,59 yükselişle 10.041,43 puandan başlayan Borsa İstanbul BIST 100 endeksi, kapanışı yüzde 1,61 değer kaybıyla 9.821,96 puanla tamamladı. Dünya Sağlık Örgütü’nün ‘maymun çiçeği virüsü’ hakkında yaptığı açıklamalar ve Orta Doğu’da yaşanan gerilim küresel piyasalara olumsuz yansırken, Borsa İstanbul’da son dönemde yaşanan düşüş, “Borsa neden düşüyor?” sorusunu beraberinde getirdi.
Üstelik, BİST-100 Türkiye’nin de dahil olduğu Gelişmekte Olan Piyasalar Hisse Endeksi MSCI Cuma günü tarihi bir yükselişe imza atarken olumsuz ayrıştı. Bloomberg Cuma günü şunları yazdı:
“Gelişmekte olan dünya hisse senetlerine ilişkin MSCI endeksi bu hafta bir seans hariç tüm seanslarda yükseldi ve aralıktaki %2,8’den fazla kazancı sınırladı. Taiwan Semiconductor Manufacturing Company, Samsung Electronics Co ve Alibaba Group Holding gibi Asya’daki şirketler Cuma günkü yükselişe en büyük katkıyı sağlayanlar oldu”.
Borsa’nın gerilemesinde yabancı fonların kar realizasyonuna geçmesi önemli rol oynuyor. Bloomberg muhabiri Kerim Karakaya, X paylaşımında Barings’in olumsuz görüşünü nakletti:
Türkiye Gazetesi ekonomi ve finans yazarı Ömer Faruk Bingöl Pazar köşe yazısından şu yorumu yaptı:
Borsa İstanbul’da BİST100 endeksi geçen hafta %0,87 değer kaybıyla 9.821 puandan kapandı. Endeks, geçen ayki zirve (11.252) seviyesinin %12,70 gerisine düştü. Böylece XU100, yılın ikinci yarısının başından itibaren, en düşük performans gösteren ülke borsaları arasında yer aldı.
Borsa, son ayların en düşük seviyelerinde iken işlem hacmi de düşük. Piyasaya alıcı gelmese de satıcılar da şu anda çok baskın değil.
Dikkat edilmesi gereken hususlar, şunlar olabilir mi:
-Yeni zamlar geliyor. Yıl sonu TÜFE beklentileri, TCMB’nin ağustos anketinde aylar sonra yükselişe geçti. Bu konu önemli. TÜFE’de yüksek seyir “daha uzun süre sıkı para politikası” anlamına gelebilir.
-Orta Doğu’daki riskler, Maymun çiçeği virüsünün yayılması, bilançoların beklenti altında kalması, dünyada resesyon ve içeride stagflasyon endişeleri, yabancı yatırımcı satışlarının devamı şeklinde diğer hususları da sıralayabiliriz.
Bu olumsuzluklar fiyatlara epey yansımış olabilir. Soru şu; ne kadar bekleyeceğiz? BİST100’de kısa vadede destek ve direnç aralığı 9.700-10.200 olarak takip ediliyor. Endeks, bu seviyelerin hangisinin dışına çıkarsa, o yönde hareketlilik hızlanabilir. Borsanın bulunduğu seviyeleri ve gelişmeleri dikkate alırsak; beklentisi ve hikâyesi olan sektörlerde ve hisselerde, orta-uzun vadede fırsatlar aranabilir.
Hürriyet Gazetesi yazarı Zeynel Balcı Pazar yorumunda şu noktalara dikkat çekti.
YAZ durgunluğunun iyice belirginleştiği iç piyasalarda olumlu fiyatlamaya konu olacak beklenti ihtiyacı sürüyor. Uygulanan ekonomik programın en önemli ölçeklerinden enflasyon tarafında henüz istenen sonucun alınamaması, Türkiye mali piyasaları için farkındalık yaratacak özel bir hikâye veya çıpa oluşumunu engelleyen gelişmelerden biri olarak görülüyor. Ekonomideki yavaşlama emareleri, yılın ilk yarısına ait şirket bilançolarının zayıf görünümü, bankalar için de enflasyon muhasebesi uygulaması hazırlıklarının olduğunun açıklanması, borsada yabancı satışlarının sürmesi, yerli yatırımcıların borsaya azalan ilgisi gibi piyasayı zayıflatan diğer gelişmeleri olarak saymak mümkün. Bu görünüm iç piyasaların dışarıdan olumsuz ayrışmasına neden olmakla birlikte bekleyiş modunu öne çıkarmış durumda.
Olumsuz gelişmelerin belli ölçüde fiyatlanmış olması önemli bir detay. Ayrıca dış piyasa koşullarındaki iyileşmenin sürmesi iç piyasalar için önümüzdeki dönemlerde iyi bir referans oluşturabilir. Ancak mevcut piyasa koşullarının bir süre daha korunması muhtemel görülüyor.
