TL mevduatın krediye dönüÅüm oranı, yüzde 100 sınırını aÅtıÄı 2012 yılının ardından, temmuz ayında ilk kez bu seviyenin altına indi.
Seçimlerin ardından gelen yeni ekonomi yönetimi bankacılık sistemine yönelik regülasyonlarda sadeleÅtirme adımları atsa da önlemlerin devam etmesiyle bankacılık sektörünün kredi arzı iÅtahsızlıÄı sürüyor. Sektör topladıÄı mevduattan daha az kredi verme yaklaÅımını koruyor. Sektörde TL ve yabancı para toplamında mevduatın krediye dönüÅüm oranı 21 Temmuz haftası itibariyle yüzde 82,76 ile Kasım 2021âden sonraki en düÅük seviyesine indi. TL mevduatın krediye dönüÅme oranı da temmuz itibariyle ilk kez yüzde 100’ün altına geriledi ve 21 Temmuz haftasında yüzde 96,26 ile ilk kez yüzde 100âün üzerine çıktıÄı 2012âden bu yana en düÅük seviyesini gördü. Sektörde yabancı para mevduatın krediye dönüÅme oranındaki düÅük seyir nedeniyle kredi mevduat oranı 2021 Temmuzâdan bu yana yüzde 100âün altında.
Bankacılık sektörünün TL mevduatları artırma çabasını cumhurbaÅkanlıÄı seçimleri öncesinde regülasyonların aÄırlaÅmasıyla hızlandırmıŠTL mevduat faizleri yüzde 45âlerin üzerine kadar çıkmıÅtı. Hem TL mevduat oranı hem de TL mevduat dönüÅüm oranı hedeflerini tutturmaya çalıÅan sektörde ikinci tur seçimleri sonrası yeni ekonomi yönetimiyle birlikte haziran sonundan itibaren baÅlayan sadeleÅme adımları TL mevduat yarıÅına ivme kaybettirmeyi baÅardı. Son haftalarda ise TL mevduat faizleri yüzde 30âun altına kadar geriledi. Tüketici ve ticari kredi faizleri ise Merkez Bankasıânın adımlarıyla birlikte yükseliÅini hızlandırdı. Uzmanlar yükselen kredi faizlerinin bankacılık sektörünün kredi iÅtahını artırmada etkili olabileceÄine dikkat çekti. Tüm bu adım ve geliÅmelere karÅılık son haftalarda mevduatın krediye dönüÅüm oranındaki düÅüŠeÄilimi ise sürüyor. Verilere göre sektörün TL ve yabancı para mevduatının krediye dönüÅüm oranı 21 Temmuz haftası itibariyle yüzde 82,76 seviyesine geldi. Haziran baÅında bu oranı yüzde 88,9 seviyelerinde bulunuyordu. Ä°kinci tur seçimlerinin ardından yüzde 85’e gerileyen toplam mevduatın krediye dönüÅüm oranı temmuzun ilk haftasında yüzde 85’in altına indi.
Ãzellikle dikkat çeken ise Türk Lirası mevduatın krediye dönüÅüm oranındaki hızlı düÅüÅ. 2012 yılından bu yana yüzde 100âün altına hiç gerilemeyen TL mevduatın krediye dönüÅüm oranı temmuzun ilk haftasında yüzde 100âün altına indi ve 21 Temmuz itibariyle de yüzde 96,26âya düÅtü. Haziran ayı baÅında TL mevduatın krediye dönüÅüm oranı yüzde 106,3 seviyelerinde bulunuyordu.
TL mevduat ilk kez 7 trilyon lirayı aÅtı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre 21 Temmuz haftası itibariyle bankacılık sektöründe toplam krediler bir önceki haftaya göre 115 milyar 659 milyon lira artarak 10 trilyon 252 milyar 729 milyon liraya çıktı. Sektörde toplam mevduat ise 233 milyar 128 milyon lira artarak 12 trilyon 154 milyar 859 milyon liradan 12 trilyon 387 milyar 987 milyon liraya çıktı. TL cinsi mevduat ise 82.5 milyar lira artarak 7 trilyon 42 milyar 145 milyon liraya yükseldi. TL kredilerde haftalık artıŠ35.3 milyar lira oldu ve kredi hacmi 6 trilyon 778 milyar 477 milyon lira oldu.
â TL LÄ°KÄ°DÄ°TE FAZLASI DEVAM EDÄ°YOR
BDDK verileri 21 Temmuz itibariyle kur korumalı mevduat hacminin 3 trilyon 73 milyar 905 milyon liraya çıktıÄını ortaya koydu. Bu haftalık 111.63 milyar liralık artıÅa iÅaret etti. Merkez Bankası son Para Politikası Kurulu toplantısının ardından kur korumalı mevduat hesaplarına yönelik zorunlu karÅılık oranlarında artıÅa gitti. Merkez Bankası miktarsal sıkılaÅtırma adımı kapsamındaki hamlesiyle KKM ödemeleri kaynaklı likidite fazlasını çekmeyi hedefledi. Sektör temsilcileri zorunlu karÅılık artıÅının bankalar açısından yıllık karı yüzde 3-4 azaltacaÄını belirterek ama zaten düÅük olan mevduat faizini çok etkilemeyeceÄini vurguladı. KKM faizinin de bankalar yansıtmadıÄı sürece düÅmeyeceÄini söyleyen bankacılık kaynakları bankaların böyle bir niyetinin de bulunmadıÄını söyledi. Ãte yandan 18 Temmuz’da -191.2 milyar liraya kadar düÅen net fonlama Merkez Bankası’nın hamleleri sonrasında 31 Temmuz itibariyle -46.55 milyar liraya kadar çıkmıÅtı. Ancak 1 AÄustos itibariyle yeniden -127.3 milyar liraya yükseldi. Bankacılık sektörü kaynakları halen daha TL likidite fazlasının devam ettiÄini ve net fonlamanın ekside bulunduÄunu dile getirdi.
Ekonomi/Åebnem Turhan