Valla, Şükran Günüyle Yeni Yılın ilk Perşembesi arasında geçen dönemi pek hatırlamıyorum. Kafamda hayal-meyal anımsadığım bölük pörçük hayat replikleri var:
- Hastanede kolumda serum burnumda solunum cihazıyla niye yatıyordum?
- THY İstanbul-Washington seferinde business class’da niye yanıma silahlı görevli oturttular? O kadar minik şişe viskiyi tek bir insan içmiş olabilir mi?
- Syracuse’de izbe bir otelde, bir odanın içinde 10 zenci, 4 Meksikalıyla birlikte ne tüttürdük?
- Austin’de silahçı dükkanından niye 2 tane Magnum Çöl Kartalı ve 500 mermi satın aldım?
- Beni, ellerim arkamda kelepçeli, kafamda çuval Boston’a götüren ekip kimdi?
- Boston Havalimanında arkadaş olduğum Adanalı kardeşim bana niye bir dolu bavul hediye etti? O bavulu İstanbul Havalimanında niye bulamadım?
- Niye camları karartılmış bir Über minibüsle İstanbul Havalimanından ayrıldım ve nereye gittik?
Neyse, Perşembe gecesi kaykılan koltuğumda elimde sigara ve kahve tasıyla (kelime hatası yok, bardak değil, kupa değil, tas) 1993’te Burdur’da 60 gün yaptığım askerlik dışında en uzun süre makalelerime ara verdiğimi farketip panik atağı yaşadım-düzenli okurlarım tedavi yöntemlerimi bilir. Sonra 10 gün süren, uykusuz ve sadece çok uluslu farmakoloji firmalarının Lebron James ve özel müşterilerine gönderdiği deneysel ilaçlarla becerilebilen bir okuma ve seyretme “bingei” başlattım.
Elde ettiğim bulguları sizlerle paylaşmak isterim.
- 2023 yılının sürpriz manşeti global ısınma olacak. Bu sürpriz 2100 yılında dünya nüfusu 3 milyara ininceye kadar devam edecek. Öngörülebilir önleme bütçeleri 2033 yılına geldiğimizde artık küresel ısınmanın 1.5 dereceyi aşmasına engel olunamayacağını hatırlatıyor. Önemi: Dünyanın hiç bir yerinde ucuz gıda yok, su savaşları başlayacak ve iklim değişikliğiyle mücadeleye destek veren onlarca işkolu ve yüzlerce yeni meslek peydah olacak.
- Ukrayna Savaşı bu yıl da bitmez. 2023 sonunda Rusya Batı’da “rogue state” yani haydut devlet statüsüne indirgenir. Putin’in başta kalma şansı %50’nin çok altında. ÖNEMİ: Enerji, gübre ve bazı nadir metallerin fiyatı düşmez. Yeni Rus yönetimi bizden doğal gaz alacağını tahsil eder.
- Global enflasyon yılın ilk yarısında düşecek, ikinci yarıda yeniden yükselişe geçecek. 20 yıl süren deflasyonist konjünktür ve bedava para dönemi ebediyen bitti.
- Dünya bu yıl resesyona girmez, ama sokaktaki kadına ekonomi “resesyondaymış” gibi görünür. Çok istihdam kaybederiz, açlık sınırının altında sürünen insan sayısı onmilyonlarca artar. Ama Gelişmiş Ülkelerde ücret artışı yavaşlamaz.
- 2023 yılı boyunca Fed, AMB ve– sizi daha şaşırtacak ama– BoJ parasal sıkılaştırmayı sürdürecek.
- Parasal sıkılaştırmaya dayanamayıp sigorta atan ilk sektör konut pazarı olacak. Ardından en az bir düzine küçük ve orta boy GOÜ (Gelişmekte Olan Ülke, GOP = Gelişmekte Olan Piyasalar) temerrüte düşecek.
- 2023-2024 Dev İflas Yılları olarak tarihe geçecek. Rahmetli Schumpeter sürekli anılacak.
- Son 7 yılda tecrübe ettiğimiz gibi, GOP, yıla çok parlak bir başlangıç yapar, sonra yine Gelişmiş Ülkeler menkul kıymetlerinden daha az kazandırır. Çünkü, yapısal reformları ihmal edip, açlıktan dolayı iklim değişikliğiyle mücadele için tek bir adım atamayan, eksik demokrasiden yarım porsiyon diktatörlüğe geçişe göz kırpan GOÜ liderleri oldukça ekonomi kadın olmaz.
- Bunun en güzel örneği Xi Jinping’dir. Ülkeyi felaketten felakete sürükler. Yeni teknoloji şirketlerini öldürür. Tayvan’da macera arar, inşaat-konut kriziyle başa çıkamaz.
- Covid-19 bitmedi, 2023-2024 kışında da kapımızı çalacak. Omicron türevlerinden daha bulaşıcı, Delta’dan daha öldürücü bir varyant türeme olasılığı? En az %25.
- 14 Mayıs seçimlerinde Altılı Masa adayı ve ittifakı tulum çıkartır. Gözyaşları içinde Yüce ve Ebedi Liderim Erdoğan’a veda ederiz.
- Altılı Masa hükümeti ekonomiyi istikrara kavuşturur da, bedeli ufak çaplı bir resesyon olur.
- Yeni hükümet iktidara gelince bankaların bodrumlarında musalla taşında yatan cesetleri saymaya başlayacağız.
- Enflasyon yukarda bahsettiğim iyimser senaryoda bile sene sonunda %40’ın altına düşmez. Erdoğanımın bir kez daha seçildiği senaryoda, resmi rakam sıfıra düşer, sokaktaki rakam %60 olur.
- 2022’yi %5 temposunda kapatan GSYİH büyümesi her seçim senaryosunda %3’e yavaşlar.
- Ama merak etmeyin, Erdoğanım başta kalırsa ne yüksek enflasyon ne gittikçe artan sayıda işsiz yaratan düşük büyüme sizi rahatsız etmeyecek. Çünkü tarihi bir döviz krizinden servetinizi kurtarmaya çalışarak geçecek tüm zamanınız.
- Türkiye’de siyasetin şekli ve orta vadeli kalkınma olasılıkları ancak 2024 yerel seçimlerinden sonra belli olur.
- Bu sene şampiyon Galata Saray.
- FÖŞ 2024 yılına Barbados’ta ceviche – rom partisinde etrafında 8 Instagram Influencer’la
- FÖŞ Mayıs 2024’te Barbados’un AMATEM hastanesinden taburcu edilir.